2022 was een belangrijk jaar voor Artificial Intelligence. Vooral de laatste maanden viel er niet aan te ontkomen. In de ‘ouderwetse’ media (kranten en tijdschrijften) en online blogs en sites, het waren DALL-E en ChatGPT wat de klok sloeg. Voor als je het nog niet wist: met DALL-E maak je beeld dat gebaseerd is op een opdracht. Met ChatGPT kun je teksten laten maken en antwoorden krijgen op vragen. AI zit al in de applicaties waarin je foto’s bewerkt. Als je in Luminar een foto bewerkt, maak je voortdurend gebruik van AI. In Lightroom Classic automatisch een onderwerp selecteren? AI! Kortom, je ontkomt niet aan AI.
The Art of AI

We schreven dit jaar een paar keer over die nieuwe mogelijkheden van kunstmatige intelligentie. We spraken bijvoorbeeld met Laurens Vreekamp over zijn boek The Art of AI, een praktische introductie in machine learning voor mediamakers. Met tools die in dat boek werden genoemd probeerden we een opgenomen interview uit te schrijven en probeerden we teksten te generen met een AI-app. Dat viel nog een beetje tegen, maar nadat het boek verscheen kwam ChatGPT beschikbaar. Als je ziet wat ChatGPT als mogelijkheden heeft en je realiseert je hoe snel de mogelijkheden van AI groeien, dan verheug ik me op al het nieuws dat ons in 2023 te wachten staat.
De gevaren van AI?

En de gevaren van AI, de vooringenomenheid die sommige trainingsmodellen hebben? Zolang je je daar van bewust bent en de ontwikkelaars zich daarvan bewust zijn moet dat goed kunnen komen. Ben ik er bang voor dat ChatGPT mijn stukjes gaat schrijven? Mijn boeken over Veilig Online of Ontdek Lightroom Classic gaat herschrijven? Dat AI mijn foto’s gaat bewerken? Ik zie AI als hulp, als een assistent, die me helpt met schrijven, die me ideeën kan geven. En foto’s bewerk ik met hulp van AI. AI maakt het me makkelijker.

Een gesprek met ChatGPT
Hieronder lees je een stuk van een gesprek dat ik met ChatGPT had over afgelopen jaar. (Language Tool (ook AI), voor het checken van mijn teksten, vond dat ChatGPT een beetje teveel op het gebied van gebruikte. Dat zou beter ‘over’ kunnen zijn. Language tool vond wat zinnen te lang. Yoast, de plug-in voor SEO, vond het gebruik van de lijdende vorm van ChatGPT veel te veel. Ook Yoast vond de zinnen veel te lang. De tekst van ChatGPT heb ik ongewijzigd gelaten.)
Lees hieronder wat ChatGPT vindt van de ontwikkelingen van AI en wat hij/zij/het er van vindt als leerlingen ChatGPT gebruiken voor het maken van scripties. Spoiler: keurige, politiekcorrecte antwoorden.
De mogelijkheden en gevaren van AI in 2022
Ik wil een overzicht schrijven voor mijn blog over de nieuwe mogelijkheden die AI dit jaar 2022 heeft geboden.
ChatGPT: ‘Het is moeilijk om te zeggen wat de nieuwe mogelijkheden zijn die AI dit jaar 2022 heeft geboden, omdat ik geen toegang heb tot actuele informatie en mijn kennis stopt in 2021. Ik kan wel enkele algemene ontwikkelingen op het gebied van AI noemen die in de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden.’
‘Een van de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van AI is de toename van het gebruik van machine learning. Machine learning is een vorm van AI waarbij computers in staat zijn om zelf te leren en te verbeteren zonder expliciet te worden aangeleerd. Dit kan bijvoorbeeld gebruikt worden voor het analyseren van grote hoeveelheden data, het voorspellen van toekomstige trends en het automatiseren van bepaalde taken.’
‘Een andere belangrijke ontwikkeling is de toename van het gebruik van spraak- en taaltechnologie. Dit omvat technologieën zoals spraakherkenning en spraaksynthese, die het mensen mogelijk maken om met computers te communiceren via spraak in plaats van tekst. Dit kan bijvoorbeeld gebruikt worden voor virtuele assistenten, zoals Siri en Alexa, die mensen kunnen helpen met het uitvoeren van taken of het beantwoorden van vragen. Verder zijn er ook belangrijke ontwikkelingen op het gebied van robotics, waarbij robots steeds geavanceerder worden en in staat zijn om taken uit te voeren die eerder alleen door mensen konden worden gedaan. Dit kan bijvoorbeeld gebruikt worden voor het automatiseren van productieprocessen of het uitvoeren van inspecties in moeilijk bereikbare gebieden.’
Vooringenomenheid van AI
Machine learning kan wel vooringenomen zijn. Het ligt er toch aan wat je er in stopt?
ChatGPT: ‘Ja, dat is inderdaad een belangrijk punt om te overwegen bij het gebruik van machine learning. Machine learning-systemen kunnen inderdaad vooringenomen zijn als ze getraind zijn op data die onvolledig of onjuist is. Als de data die wordt gebruikt om een machine learning-model te trainen vooroordelen of ongelijkheid weergeeft, kan dit leiden tot dat het model deze vooroordelen en ongelijkheid reproduceert in zijn voorspellingen en beslissingen.
Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat de data die wordt gebruikt om een machine learning-model te trainen representatief is en vrij is van vooroordelen. Dit kan gedaan worden door de data te analyseren en te verwijderen of aan te passen als er onjuistheden of vooroordelen in voorkomen. Het is ook belangrijk om ervoor te zorgen dat het model regelmatig wordt getest en geëvalueerd om ervoor te zorgen dat het niet vooringenomen is in zijn voorspellingen en beslissingen.’
Wat vind je ervan dat leerlingen op school je gebruiken voor hun scripties?
Ik ben een computerprogramma en heb geen persoonlijke mening of emoties. Ik ben gemaakt om informatie te verstrekken en te helpen bij het beantwoorden van vragen, dus als leerlingen mij gebruiken om hun scripties te schrijven of te helpen bij het opzoeken van informatie, dan is dat prima. Het is echter wel belangrijk om te onthouden dat het gebruik van mijn antwoorden of informatie niet volledig kan vervangen het doen van eigen onderzoek en het vormen van eigen meningen. Het is ook belangrijk om altijd de bronnen van de informatie die je gebruikt te vermelden, zodat anderen kunnen zien waar je informatie vandaan hebt.
2022 was een belangrijk jaar voor Artificial Intelligence, voor tekst, beeld en fotografie. Voorlopig maakt het me/ons niet brodeloos. Het blijven assistenten. Voor de illustraties van deze blogpost maakte ik gebruik van DALL-E. Ik vroeg om illustraties voor bij de blogpost over de gevaren en mogelijkheden van Artificial Intelligence, in de stijlen van Rembrandt en Karel Appel. En ook nog eentje in ‘fotografische stijl’. Bij de bovenste illustratie heb ik in Photoshop met Content Aware Fill de linker- en rechterzijkanten aangevuld.
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.