Het boek van de maand mei is Ontdek Lightroom Classic CC van Pieter Dhaeze en Hans Frederiks. Deze maand schrijven beide auteurs speciale – nieuwe – artikelen over het maken van boeken in Lightroom ( de module Boek) en over het zo mooi mogelijk printen van je foto’s (module Afdrukken). Een goed gesprek van de auteurs over Lightroom publiceerden we eerder op dit blog. We schrijven op dit blog ook over de vernieuwingen en updates die (nog) niet in het boek opgenomen konden worden. Al dat nieuws vind je HIER. Hoe kun je een fotoboek maken in Lightroom Classic? Dit is deel 2 van een 3-delige serie over dit onderwerp, geschreven door Pieter Dhaeze. Deel 1 vind je HIER, deel 3 HIER. (H.F.)
Opmaak
Heb je een selectie van foto’s in een verzameling ondergebracht, dan kunt het fotoboek gaan opmaken. Selecteer de verzameling en schakel over naar de module Boek door hierop te klikken in de modulebalk of gebruik de sneltoets Cmd/Ctrl+Alt+4.
In het werkgebied zie je een overzicht van een lege omslag en de eerste en laatste lege binnenpagina’s van een fotoboek. Wordt het boek automatisch gevuld, zet deze optie dan uit in het linker deelvenster Auto. lay-out door op de knop Lay-out wissen te klikken.
De eerste linkerpagina en de laatste rechterpagina kunnen nooit gevuld worden met foto’s en een boek begint dus standaard op de rechterpagina. Een fotokader om een foto in te plaatsen is middengrijs gekleurd met een plusje in het midden. Een pagina zonder fotokader is geheel wit. Boven in de balk van het werkvenster zie je links de aanduiding dat het boek niet opgeslagen is en rechts zie je dat je het boek kunt opslaan of eventueel de inhoud kunt wissen.
Deze foto’s van de geselecteerde verzameling zie je in de filmstrip. Vervolgens kies je in het deelvenster Boekinstellingen de uitvoermethode JPEG, het formaat, kleurruimte en afdrukresolutie (200 dpi).
TIP • Formaat Achteraf formaat veranderen is niet handig. Denk dus vooraf goed na over de grootte van het fotoboek. Als je het boek eenmaal hebt opgemaakt en je wijzigt daarna het formaat, kan een groot deel van de oorspronkelijke lay-out verloren gaan.
Je kunt op twee manieren de lay-out met foto’s vullen: automatisch en handmatig. We bespreken in dit artikel alleen de handmatige methode, omdat je dan de meeste controle hebt over inhoud en opmaak.
Handmatig vullen
De bedoeling van automatisch vulling van de opmaak is dat je snel een groot aantal foto’s in een vooraf gekozen lay-out giet om daarin slechts een paar aanpassingen te doen. Wil je echter volledige vrijheid in de volgorde van de foto’s en de individuele opmaak van elke pagina, dan kun je de opmaak beter handmatig uitvoeren.
Je begint dus met een leeg fotoboek, waarvan je eerst de uitvoering kiest in het deelvenster Boekinstellingen. Vervolgens kun je pagina’s toevoegen door te rechtsklikken op de eerste pagina van het binnenwerk en in het contextmenu te kiezen voor Pagina toevoegen als je de lay-out van die pagina wilt kopiëren naar de nieuwe pagina. Weet je nog niet hoe de lay-out van de volgende pagina moet zijn, kies dan de optie Lege pagina toevoegen. De nieuwe pagina wordt vóór de geselecteerde pagina ingevoegd.
TIP • Pagina invoegen na geselecteerde pagina U kunt ook pagina’s invoegen met het deelvenster Pagina in de module Boek. Dan kun je ook meteen een lay-out kiezen. Door op deze wijze pagina’s toe te voegen, wordt de nieuwe pagina na de geselecteerde pagina ingevoegd. Zijn er geen pagina’s geselecteerd, dan wordt de lege pagina aan het einde van het boek geplaatst.
Nadat je het gewenste aantal pagina’s hebt toegevoegd, kun je de foto’s plaatsen. Dit kan op twee manieren. je sleept een foto vanuit de filmstrip in een kader op de gewenste pagina en past daarna de lay-out van die pagina aan of je kiest eerst een lay-out van een pagina en sleept daarin vervolgens de gewenste foto. We kiezen hier voor de laatste methode.
Om de lay-out van een pagina te kiezen, selecteer je de pagina en klik je rechtsonder in de oranje balk op het zwarte driehoekje. Er klapt een venster uit waarin je een lay-outcategorie kiest en vervolgens een specifieke indeling. Dus bijvoorbeeld drie foto’s per pagina en vervolgens drie kleine kaders naast elkaar.
Je ziet drie grijze vakken in een witte pagina verschijnen. In de modus Weergave van meerdere pagina’s (Cmd/Ctrl+E) kun je de foto’s vanuit de filmstrip een voor een slepen, maar in dit geval ook drie foto’s selecteren met de Cmd/Ctrl-toets ingedrukt en deze gezamenlijk op de fotokaders van de pagina te slepen. Ze worden dan direct vullend geplaatst. Om de exacte uitsnede te maken en eventueel tekst toe te voegen, kies je de modus Weergave één pagina (Cmd/Ctrl+T). Nu kun je foto’s verwisselen, nauwkeurig een vullende foto in een kader verslepen of desgewenst ook de foto nog in- of uitzoomen in het kader.
Heb je een pagina opgemaakt met drie foto’s, maar je wilt de plaats van de kaders of de grootte ervan veranderen, dan is dat helaas niet mogelijk. De kaders hebben vaste maten en een vaste plaats in de gekozen lay-outsjabloon. Je kunt wel een van de andere sjablonen kiezen door rechtsonder op het driehoekje in de oranje balk te klikken. Je kunt dan ook nog het aantal foto’s veranderen. In het deelvenster Cel kun je wel de grootte en plaats van de foto in een kader aanpassen, zodat je toch nog een eigen pagina-indeling kunt maken
TIP • Tekst verdwijnt Als je een pagina opgemaakt hebt waarin je tekstvakken gevuld hebt met tekst, dan gaat deze tekst verloren als een andere lay-outsjabloon gekozen wordt zonder tekstvakken.
Het is ook mogelijk om een foto over tegenoverliggende pagina’s (een spread) uit te spreiden. Activeer de modus Spreadweergave (Cmd/Ctrl+R), selecteer de linkerpagina en klik rechtsonder op het driehoekje in de oranje balk om het venster met de lay-outsjablonen te openen. Kies daarin de optie Spreads met twee pagina’s en kies een van de lay-outs in de keuzelijst. Let hierbij op dat bij vullende weergave van het kader de resolutie relatief eenvoudig onder de 200 dpi komt (rechtsboven een uitroepteken in het kader) en dat dus gewerkt moet worden met foto’s met een groot pixelformaat.
TIP • Foto’s aflopend plaatsen Als je foto’s plaatst in een fotokader dat tot aan de rand van de pagina loopt – dit heet aflopend plaatsen – dan moet je er op bedacht zijn dat bij de productie van het boek een klein randje van de foto wegvalt. Dit wordt in de opmaak aangegeven met een grijs kaderrandje. Let erop dat in dit gebied geen relevante zaken staan. Plaats ook tekst niet te dicht op de paginarand.
Heb je het gehele boek handmatig gevuld, dan kun je het opslaan met de knop Opgeslagen Boek maken rechtsboven het werkveld of met Cmd/Ctrl+S.
In deel 3 van deze serie over het maken van een fotoboek in Lightroom Classic lees je over extra manieren van opmaak en het opslaan van het boek voor allerlei verschillende aanbieders van fotoboeken. Deel 1 van de serie vind je HIER. Meer tips over Lightroom vind je HIER.
Pieter Dhaeze is zelfstandig vormgever en fotograaf. Hij publiceert zijn praktische kennis en ervaringen via educatieve artikelen in diverse landelijke tijdschriften en op websites. Ook geeft hij trainingen en workshops in zijn studio of op locatie en op aanvraag lezingen in boekhandels en bij bedrijven. De boeken van Pieter vind je hier.