Tja, geen enkel systeem is perfect blijkbaar. Ook de iMac heeft zo z’n (kleine) kuren af en toe. Maar gistermiddag ging het ineens grandioos mis dankzij Kaspersky.Goed, de discussie over het wel of niet installeren van een virusscanner op de Mac is nog altijd een hevig twistpunt bij de echte Mac-fanaten. Feit is dat je tegenwoordig toch wel iets aan bescherming in macOS moet draaien. Langzaam aan duiken ook daar vervelende stukjes malware op. En als je in je thuisnetwerk ook Windowsmachines gebruikt is het zonder meer een goed idee om een virusscanner te installeren. Als je dan eens iets op je Mac downloadt en op de NAS zet, weet je in ieder geval dat je het betreffende bestand met een gerust hart op een Windows pc kunt openen. Kortom: op de iMac van ondergetekende kwam Kaspersky te staan…

Oeps

Dat ging goed tot het moment dat er overgeschakeld werd van het AFP naar het SMB-protocol voor bestandsoverdracht van en naar de NAS. SMB is de modernere variant, AFP wordt langzaam uitgefaseerd door Apple. Kaspersky crashte bij de omschakeling. Ook een hernieuwde installatie – geadviseerd door de helpdesk van Kaspersky – bracht geen verbetering. Toe ontstond een idee: als we Kaspersky nu eens verwijderen, dan AFP in de NAS uitzetten en Kaspersky opnieuw installeren…?

Dwarsliggende scanner

Tja, die op zich logische gedachte bleek het recept voor een ramp in de maak. In eerste instantie leek het allemaal prima te gaan. Kaspersky installeerde enzovoorts. De eerste update verliep ook prima. Het ging mis bij de vereiste herstart. Het systeem bleef hangen op de Appel en een volledige gevulde voortgangsindicator. Oeps. ‘Hard’ uitzetten van de iMac bracht geen uitkomst. Ook de veilige modus deed het niet meer. Zweetdruppels op de rug, je kent het wel.

Installeren, maar dan anders

Contact gezocht met de helpdesk van Apple. Uiteindelijk werd geadviseerd om via Command-R de herstelomgeving te starten. Eerst werd gevraagd om de harde schijf even op fouten te laten controleren, daar was gelukkig alles dik mee in orde. Toen het systeem opnieuw installeren. Dat klinkt erger dan het is. Het aardige is namelijk dat je macOS opnieuw kunt installeren zonder ook maar één programma, setting of bestand kwijt te raken. En inderdaad: het systeem startte na een half uurtje weer op alsof er niets was gebeurd.

Time Machine

Alleen bleek Kaspersky nog steeds dwars te liggen, maar veel minder dramatisch. Uiteindelijk voor de zekerheid maar even de Thunderbird mailmap naar een NAS gekopieerd. En toen een herstel uitgevoerd vanaf een elk uur gemaakte Time Machine kopie. Time Machine is het back-upprogramma van macOS. Draait continu op de achtergrond en je merkt er eigenlijk niks van. Het mooie is dat het een echt complete kopie van je systeem maakt, inclusief het besturingsysteem. In geval van uiterste nood kan je je Mac zelfs eenvoudig opstarten van de Time Machine back-up disk (meestal een USB3 exemplaar, da’s lekker snel).

Vaarwel, Kaspersky

Kortom: toen ook die klus geklaard was razendsnel Kaspersky verwijderd. Net iets te laat om te voorkomen dat het toch nog een keer de mist in ging, maar dat mag de pret niet drukken. Gelukkig: weer een draaiend geheel. En eigenlijk zonder al te veel nadenkwerk. Het was vooral de eerste onbekendheid met het systeem, uiteindelijk bleek het herstellen een fluitje van een cent.

Op zoek naar een andere scanner

Bleef over de virusscanner. Kaspersky dan toch maar niet. Maar wat dan wel? Zowel Kaspersky als Bitdefender komen goed uit de tests wat herkenning en snelheid betreft. Dus maar Bitdfefender gekozen. Na installatie ziet dat er in ieder geval goed uit. Nadeel is dat het nu alweer een flinke tijd bezig is met een achtergrondscan. Dat komt omdat de eerder veilig gestelde Thunderbird mailmap weer terug is gekopieerd naar de Mac. En die map – in de afgelopen jaren fors gegroeid – wordt geheel terecht door Bitdefender gezien als een flukse verzameling nieuwe bestanden. En die moeten allemaal gescand worden. Omdat de mailmappen van een Windowscomputer kwamen met daarop Kaspersky betekende dat een praktisch probleempje.

Wachten

Kaspersky scant mailmappen namelijk niet preventief en blokkeert alleen schadelijke zaken op het moment dat je ze probeert te openen. Bitdefender scant wél preventief. Het is een kwestie van filosofie wat je prefereert; geen van beide opties is slecht. Wel betekent het dat Bitdefender nu bergen aan Windows(!) malware vindt in vage en vergeten mails in oude mailboxen. Dat scannen kan volgens Bitdefender zomaar een paar uur duren. Inderdaad plukt het heel veel troep uit de mailmappen. Maar het was ook wel fijn geweest om lekker te slapen. Ja, het simpelweg deleten van al die oude mail was een optie geweest. Maar heel soms is het ook wel eens leuk om in een oude mailwisseling te duiken. Net zoals je vroeger brieven uit een oude schoenendoos nog eens doorlas. En ach, het is toch allemaal onderverdeeld in archieven van voorgaande jaren, netjes georganiseerd. Jammer alleen dat er dus nooit virussen uitgeplukt zijn.

Triest

Eigenlijk is het best triest dat het allereerste serieuze Mac-probleem direct Windowsgerelateerd was. Als er verder in het netwerk geen Windowssystemen aanwezig waren geweest, was een virusscanner minder urgent geweest. En was een simpel gratis exemplaar dat je zo af en toe eens handmatig start voldoende geweest. Enig voordeel is dat je een hoop leert van dit soort avonturen. Maar leuk is anders, het blijft frustrerend om te zien hoe een programma een systeem kapot kan maken. Probleem met virusscanners is echter dat ze altijd behoorlijk diep ingrijpen in het systeem. En dat brengt op elk besturingssysteem risico’s met zich mee. Een scannervrije Mac was natuurlijk het mooist geweest. Maar echt heel verstandig is dat vandaag de dag helaas ook niet meer. Hopelijk blijft Bitdefender netjes in het gareel, de tijd zal het leren.

Overigens geldt dat Kaspersky zeker niet als slecht bekend staat, integendeel. Het lijkt typisch een gevalletje van botte pech. Onder het motto ‘shit happens’. Dus als Kaspersky op jouw Mac prima draait: lekker laten staan!

Lees hier meer over macOS en aanverwante zaken

Meer weten over macOS High Sierra, de meeste recente versie van dit besturingssysteem? Lees het Handboek macOS High Sierra van Bob Timroff.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.