Heb je een blog, onderhoud je een website of maak je een clubblad voor de vereniging: in alle gevallen komen gratis rechtenvrije foto’s en afbeeldingen prima van pas.

In de artikelen op Computer Creatief zie je regelmatig toepasselijke foto’s voorbij komen. Deels maken we die zelf, of kiezen we ze uit de eigen collectie. Maar soms ben je ook op zoek naar iets heel specifieks dat bij een bepaald thema past. En is er geen tijd of geen mogelijkheid om zelf even een foto te schieten. We zouden kunnen overwegen om een abonnement op een professionele foto-databank te nemen. Maar de abonnementskosten zijn daarvoor te hoog in vergelijking met de frequentie waar we foto’s van derden voor nodig hebben. Ook geldt dat het allemaal plaatjes voor webgebruik zijn, we hebben het hier niet over een glossy magazine waarbij het vooral de foto’s zijn die het ‘m moeten doen. Gelukkig zijn er ook alternatieven in de vorm van gratis rechtenvrije foto’s en afbeeldingen. Er zijn heel wat websites die zich daarin gespecialiseerd hebben. Groot voordeel: nooit gezeur over rechten achteraf, geen gedoe met abonnementen en er is altijd wel iets van je gading te vinden.

Zoek via Google

Dat vinden kan trouwens verdraaid snel gaan dankzij grote vriend Google. Tik in de zoekmachine simpelweg het onderwerp waar je naar op zoek bent, bijvoorbeeld peacock voor pauw. Klik vervolgens op Afbeeldingen en dan in de menubalk met hulpmiddelen onder Tools op Niet gefilterd op licentie (de standaard gekozen optie alhier). Je ziet nu een selectiemenu, klik hierin op Gelabeld voor hergebruik, inclusief aanpassing. Je ziet nu alléén nog maar rechtenvrije foto’s. Klik vervolgens op een miniatuurtje, waarna je wordt doorgesluisd naar de aanbieder van de site. In ons geval is dat Needpix, een van die bekende aanbieders van rechtenvrije plaatjes. Je ziet een preview, klik op de knop Download photo for free om ‘m over te hevelen naar je eigen systeem. In het geval van Needpix kun je zonder verder gedoe en aanmelden downloaden. Sommige andere aanbieders eisen (kosteloze) registratie als je een plaatje in een bepaalde hogere resolutie wilt downloaden. Vaak ligt de grens bij alles hoger dan Full HD (1920 x 1080). Maar voor websitegebruik is Full HD echt al meer dan genoeg, vaak moet er dan ook nog flink verkleind worden zelfs.

Credits

Heb je een foto eenmaal binnengehaald, dan kun je ‘m in een fotobewerker vergroten of verkleinen. Een bekende licentie voor gratis gebruik is die van Creative Commons, in diverse versies gangbaar. In sommige gevallen verwacht men dat je een echt bewerkte foto weer upload, voorzien van credentials en zo meer. Omdat het meestal bij uitsnijden, bijsnijden en (of) vergroten en verkleinen zal blijven heeft dat natuurlijk weinig zin. Wel wordt vaak vereist dat credits vermeld worden. Dat kan bijvoorbeeld door deze in de daarvoor bestemde velden die bij geüploade foto’s van een CMS als WordPress horen in te vullen. Zo zie je de credits dan – afhankelijk van de instellingen – verschijnen als je je muis even stilhoudt boven het plaatje. In andere gevallen zijn credits helemaal niet nodig, bekend voorbeeld zijn de Public Domain foto’s. Maar ach, wat let je om een link naar de pagina waar je de foto gevonden hebt toe te voegen? Als je dat je standaardwerkwijze maakt ongeacht welke CC-versie of public domain-licentie zit je altijd aan de fatsoenlijke kant natuurlijk.

Amerikaanse leger als bron

In theorie moet je bij de foto bovenaan dit artikel – de pauw van Needpix dus – licentie-info zien verschijnen. Hoewel dat in dit geval niet eens nodig is, want public domain. Een andere bron van prima rechtenvrije foto’s is Wikipedia en het onderliggende Wikimedia. Je zult zien dat als je via Google zoekt er altijd wel een paar links naar een of beide sites tussen zitten. Pixabay is eveneens een grote speler op dit vlak en zo zijn er nog veel meer die een enorme catalogus voor je klaar hebben staan. Een wellicht wat minder bekende is het Amerikaanse leger, foto’s daarvandaan zijn veelal ook rechtenvrij. Handig als je eens een plaatje nodig hebt van een of ander vliegtuig of ander moois.

Kortom: er is meer dan genoeg moois te vinden aan gratis rechtenvrije foto’s en afbeeldingen. Gebruik Google als zoekmachine, met de uitgelegde filtering en je zit goed. Mocht je toch liever je eigen foto’s gebruiken, dan is het zaak deze in veelvoud te maken. En vervolgens zo mooi mogelijk in te stellen via bijvoorbeeld Lightroom. Vergeet zeker niet je foto’s daarin te taggen, zodat je ze ook nog eens terug kunt vinden in de catalogus van deze RAW-bewerker. Meer weten over Lightroom? Lees dan het boek Ontdek Lightroom Classic, 2de editie van Pieter Dhaeze en Hans Frederiks eens. Je leert er snel de ins- en outs van dit standaardgereedschap voor het virtueel ‘ontwikkelen’ van digitale RAW-kiekjes mee. Aanradertje voor iedere bezitter van een spiegelreflex- of systeemcamera die foto’s in RAW-formaat kan bewaren.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.