Heel langzaam aan lijken SSD’s de traditionele harde schijf te vervangen. Met name in laptops zijn ze erg gewild. Hoewel ze veel voordelen hebben is het niet alleen goud wat er blinkt.
Een SSD is een opslagmedium gebaseerd op flash-geheugen. Eigenlijk een soort giga-usb-stick dus, maar dan bedoeld als vervanger voor de harde schijf. Ze hebben interessante voordelen. Zo zijn ze schokbestendig, er zitten immers geen mechanische onderdelen in de drive verstopt. Daarnaast zijn ze extreem snel, feitelijk ook weer een gevolg van het niet-mechanische karakter. Daar waar bij een harde schijf de schrijf- en leeskop steeds weer naar de juiste plek verplaatst moet worden, is dat bij de SSD niet het geval. Gegevens worden direct vanaf de benodigde geheugenlocatie opgepikt. Fragmentatie van een SSD treedt dan ook niet op. Of beter: je hebt er geen last van. Toch kleeft er ook een nadeel aan een SSD: het aantal schrijfcycli is relatief beperkt. Op zich dankzij een slimme controller is dat overigens niet eens een echt probleem meer.
Slimme controller
Elke geheugenlocatie – laten we het een cel noemen – van een flash-geheugen heeft een beperkt aantal schrijfcycli. En met ‘beperkt’ bedoelden tien-tot honderdduizenden malen. Dus beperkt is gelukkig vrij relatief. Die schrijflimiet heeft te maken met de ontstane warmte en daarbij behorende fysische veranderingen van zo’n cel; uiteindelijk zullen de bij die locatie behorende transistoren het loodje leggen na overschrijden van de limiet. Om te voorkomen dat een cel te vaak wordt beschreven zorgt de controller van de SSD voor een slim rotatiesysteem. Telkens als er gegevens naar een SSD worden geschreven, wordt deze schrijfactie over zoveel mogelijk cellen verdeeld; waarbij voorkomen wordt dat een bepaalde locatie het zwaar voor z’n kiezen krijgt. Het betekent wel dat het niet goed is om een ssd tot het randje met gegevens te vullen. Er blijft dan immers maar een relatief beperkt aantal vrije cellen over om uit te kiezen, waardoor het restant alsnog vrij snel zou slijten.
Dagelijks gebruik SSD
Een SSD is dan ook minder geschikt als je heel vaak heel veel data schrijft. Denk aan een back-up-doel en dat soort dingen. Voor ‘gewoon’ gebruik in een pc of laptop is er echter geen vuiltje aan de lucht. Na initiële installatie van het besturingssysteem en bijbehorende software heb je de grootste schrijfacties wel gehad. Blijven over de updates van zowel systeem als software, die kunnen er flink inhakken. Maar dankzij de slimme controller hoef je je daar dus ook niet al te veel zorgen over te maken. Prima geschikt dus voor dagelijks gebruik!
Tool
De meeste SSD-fabrikanten leveren een hulpprogramma mee om de gezondheid van je ‘schijf’ in de gaten te houden. Installeer dat tooltje. Daarmee kan je vaak in één oogopslag zien hoe het met de gezondheid van je SSD is gesteld. Samsung bijvoorbeeld voorspelt een levensduur van vele jaren als je jaarlijks niet meer dan 5 TB aan data wegschrijft. Met de bijbehorende tool is dat prima in de gaten te houden. Maak je dus niet al te druk om de ‘beperkte’ schrijfcycli die een SSD kent. Maar hou ze wel in het achterhoofd en zorg dat er genoeg vrije schijfruimte overblijft om locaties door de controller te laten rouleren. En schrijf zelf ook niet met grote regelmaat heel veel grote bestanden naar een SSD. Gebruik daarvoor bij voorkeur een traditionele harddisk.
Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.