Ben je toe aan een nieuwe laptop, dan is het handig om te weten wat nou wel en niet noodzakelijk is tegenwoordig. En misschien is een nieuw exemplaar wel niet eens zo nodig…
Als je oude laptop wat sloom begint aan te voelen is het wellicht tijd voor een nieuw exemplaar. Voordat je echter naar de winkel rent om een notebook uit te zoeken, is het echter handig om eerst even te kijken of er aan je ‘oude’ exemplaar nog wat valt te verbeteren. Voor de meeste laptops van maximaal een jaar of vijf oud geldt dat ze namelijk nog prima mee kunnen komen. De bottleneck wordt veelal gevormd door een veel te trage harddisk en mogelijk ook te weinig RAM (werkgeheugen).
Upgraden of vervangen?
Beschikt jouw laptop over een beetje fatsoenlijke processor als bijvoorbeeld een Intel i3, i5 of zelfs i7 dan is vervangen van de harde schijf door een rappe SSD en uitbreiden van het RAM-geheugen van 4 naar bijvoorbeeld 8GB veel goedkoper dan een nieuwe laptop. De snelheidswinst is veelal fenomenaal. Is jouw laptop ouder en (of) zijn er meer dingen mee mis, dan is het zaak om kritisch te kijken naar het aanbod van nieuwe notebooks.
CPU
De eerste vraag die zich opdringt is: welke processor ofwel CPU moet er in de nieuwe laptop zitten? Speel je nooit games en gebruik je de computer alleen voor het checken van mails, het bijhouden van sociale media en browsen op internet plus het schrijven van Worddocumenten, dan volstaat een betaalbare Intel Core i3 processor. Of desnoods een van de veelal ook betaalbare AMD-alternatieven. Wil je meer, inclusief zo af en toe een spelletje spelen, foto’s bewerken en dat soort zaken dan is het beter om voor een i5 te gaan. Deze biedt meer power en is dan ook een echte allrounder voor dagelijks gebruik. Kies tot slot voor een i7 als je de laptop als een uitgebreide desktop-vervanger wilt inzetten. Inclusief zaken als regelmatig videobewerken, fotobewerking, gamen en meer.
GPU
Je kunt nog zo’n snelle CPU kiezen, als de GPU ofwel grafische processor het niet bij kan benen blijven games moeilijk speelbaar. Hoewel de onboard GPU’s de afgelopen jaren sterk verbeterd zijn (en dus ruimschoots volstaan voor alle niet-game toepassingen!), hebben ze toch vaak moeite met de nieuwste spellen. Wil je daar regelmatig mee aan de slag, kies dan voor een notebook die voorzien is van een losse GPU. Voordeel daarvan is dat deze veelal ook over eigen videogeheugen beschikt, zodat er geen leentjebuur gespeeld hoeft te worden bij het kostbare werkgeheugen.
RAM
We schreven daar al eerder over. De minimale en tevens goed bruikbare hoeveelheid RAM voor een Windows 10-systeem is 8 GB. Minder levert veel te veel harde schijf-activiteiten betreffende tijdelijk parkeren van gegevens op. 16 GB is nog mooier, zeker als je stevig wilt gaan multitasken, met virtuele computers wilt experimenteren of grote foto’s soepel wilt bewerken. Uiteraard ook erg praktisch voor videobewerking. Vraag voor aankoop ook altijd even goed na of de standaard hoeveelheid geheugen uitbreidbaar is. Soms is dat namelijk niet het geval! Kies dan bij voorkeur voor een notebook waarvan het geheugen wel uitbreidbaar is. Zoals gezegd is 8 GB ruim voldoende voor de meeste ‘gewone’ gebruikers, over een jaar of wat kan ineens weer een heel andere situatie ontstaan.
Harde schijf of SSD
Eigenlijk is een SSD voor een notebook onontbeerlijk. Enerzijds zijn ze veel sneller dan welke harde schijf ook, anderzijds kunnen ze dankzij het ontbreken van mechanische onderdelen tegen een stootje. Het nadeel is dat ze (nog) duurder zijn dan een harddisk. Hoewel het daardoor verleidelijk is om een laptop met een kleine SSD (denk aan 128 of 256 GB) te te kiezen is dat zeer onverstandig. Die grootte is gewoon echt te beperkt op termijn. Kies áls je voor een SSD gaat voor 512 GB of – als je het geld ervoor over hebt – 1 TB.
Weet je van jezelf dat je heel veel gegevens op de schijf gaat zetten, dan is het misschien vanuit economisch oogpunt bezien beter om voor een notebook met een traditionele harde schijf te kiezen. Iets trager, maar wel een zee aan opslagruimte en verhoudingsgewijs een stuk goedkoper. Soms kom je ook notebooks met een hybride schijf tegen. En daarmee doelen we op de exemplaren met bijvoorbeeld een 128 GB SSD gekoppeld aan een traditionele 1 TB harddisk. Dat is helemáál mooi natuurlijk! Let wel op dat de term ‘hybride’ ook gebruikt wordt voor harde schijven met een klein stukje (bijvoorbeeld 8 GB) flashgeheugen. Dat is nauwelijks interessant, maar kost ook niks meer. Maar echt hybride is het wat ons betreft niet.
USB C
Check of je nieuw beoogde laptop ook tenminste één USB C-poort aan boord heeft. Mogelijk heb je daar nu nog geen hardware voor; in de nabije toekomst gaat dat mogelijk veranderen. USB C wordt door fabrikanten gezien als de vervanger voor USB 3. Hoewel USB C eigenlijk gewoon USB 3 is, maar dan met een andere (praktischer) aansluiting. Hoe dan ook, met de C-variant ben je beter voorbereid op de toekomst. Ook kan je bijvoorbeeld een USB C naar USB 3 hub aansluiten zodat je de beschikking krijgt over extra ‘gewone’ USB-aansluitingen. En over dat laatste gesproken: het is uiteraard zaak dat je nieuwe notebook ook over nog wat standaard USB (3) aansluitingen beschikt!
Scherm
Een 15 inch laptop – de meest verkochte ‘middenmaat’ heeft genoeg aan een schermresolutie van Full HD ofwel 1920 x 1080 pixels. Dat leidt op die 15 inch tot een haarscherp ogend beeld. Je ziet steeds meer van dit soort laptops die met 4K-resolutie worden aangeboden. Dat klinkt heel mooi, tot je het in de praktijk ziet. Heel veel programma’s (en zelfs Windows onderdelen) worden dan het slachtoffer van ‘scaling’. Ofwel: het uitvergroten van tekst. Windows is daar niet goed in en het leidt tot lelijke wazigheid. Check in de winkel hoe het eruit ziet; de een is er meer gevoelig voor dan de ander. Een laptop met een 17 inch scherm komt beter tot z’n recht bij een resolutie van 4K.
Aanraakscherm
Verder zie je soms laptops met een aanraakscherm. De ervaring leert dat je daar eigenlijk nauwelijks gebruik van gaat maken, zeker niet onder Windows. Mocht je een aanbieding tegen het lijf lopen waarbij je hetzelfde betaalt als voor een aanraakloze laptop met dezelfde specificaties: doen. Maar staar je er zeker niet blind op en verwacht er niet te veel van.
Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.