Auteur Erwin Olij volgde de lerarenopleiding voor teken en schilderen, kunstgeschiedenis, fotografie en textiele werkvormen. Tijdens die opleiding waren er geen computers te zien. Wel in de portiersloge bij Cacao de Zaan, waar Erwin met zijn Commodore 64 aan een werkstuk bezig was. Toen zijn computer een tijdje te lang in de zon had gestaan en het cassettebandje waarop de Commodore 64 de bestanden opsloeg was gesmolten, raakte hij jarenlang geen computer meer aan. Als dat zo gaat met die computers…
Nu, heel veel jaren later, heeft hij 100 boeken geschreven over computers, de besturingssystemen van die computers en de programma’s die op de computers draaien. Zijn honderdste boek: Ontdek Windows 10.

Hans Frederiks: Je moet computers in eerste instantie toch al wel leuk gevonden hebben…
Erwin Olij: ‘Ik had die Commodore 64 cadeau gekregen. Ik werkte tijdens mijn studie in het weekend als hulpportier bij Cacao de Zaan. Wij studenten deelden mee in de sinterklaascadeautjes van het hele personeel en dat kreeg een Commodore 64. We hadden thuis toen al wel een Apple-kloon uit China. Je kon op de computers uit die tijd niet veel anders dan schrijven en in machinetaal programmeren, rechtstreeks programma’s schrijven voor de processor. En iedereen heeft in die tijd Basic leren programmeren. Dat was genoeg.’

Had je toen thuis wel weer een computer?
‘We hadden een IBM-kloon, ook weer uit het Oosten. Die was met MS-DOS, computers met van die groene schermen en een knipperende cursor. Voor elk programma dat je wilde gebruiken moest je er een floppy in duwen. Ik gebruikte hem voornamelijk voor schrijven: met XyWrite, WordPerfect en Word en volgens mij vergeet ik er nog een paar. Ik heb heel wat verschillende soorten tekstverwerkers voorbij zien komen.’

Je wilde graag docent worden? Het leren aan mensen zat er altijd al in?
‘Ik wilde twee dingen: leren schrijven, omdat ik de journalistiek in wilde en ik wilde leren tekenen en schilderen. Dat schrijven, dat zocht ik zelf wel uit, maar ik had het idee dat ik voor dat tekenen en schilderen een opleiding nodig had. Zo kwam ik op de lerarenopleiding terecht om tekenen en schilderen te leren en niet zozeer om later voor de klas te gaan staan. Tijdens mijn studie ben ik voor kranten gaan werken en dat heb ik zo’n vijftien jaar gedaan. Uiteindelijk had ik daar genoeg van en kon ik aan de slag voor een uitgeverij van computerboeken.’

Wat was je eerste boek?
‘Het was een boek over JavaScript, geschreven door een Amerikaan. Ik heb het aangepast aan de Nederlandse situatie, gelokaliseerd heet dat mooi. De uitleg over JavaScript was voor een groot deel van die Amerikaan en ik heb er veel bijgeschreven voor Nederlandse en Belgische markt. De scripts waren allemaal anders. Het boek verscheen vijfentwintig jaar geleden. Het is heel merkwaardig dat JavaScript in die tijd al bestond, er werd toen heel veel mee gedaan. Jarenlang daarna kwam je het bijna helemaal niet meer tegen en nu zit het verweven in elke webpagina.’

‘In het begin schreef ik veel over de Macromedia-producten, Dreamweaver, Flash, dat soort programma’s’

‘Toen ik begon heb ik heel veel over Microsoft-producten geschreven. Die hadden toen nog een uitgebreid fotoprogramma en simpele programmaatjes om bijvoorbeeld websites te bouwen. Daarna ben ik meer gaan kijken naar de grafische programma’s, Photoshop, Corel Draw, sommige boeken samen met Bob van Duuren en onder mijn eigen naam heb ik toen een aantal Corel Photo-Paint-boeken gemaakt. Overigens een best aardig programma, het bestaat nog steeds. In het begin schreef ik veel over de Macromedia-producten, Dreamweaver, Flash, dat soort programma’s. Mijn boeken over Windows begonnen bij Windows 2000.’

Nooit iets over de Macintosh?
‘Nee en dat is een beetje merkwaardig eigenlijk. Ik zou het wel willen, ik heb nog nooit echt op een Mac gewerkt, natuurlijk wel eens op een Mac van iemand anders, met zo’n rare muis… Ik vind het prachtige producten. Ik mocht zelf mijn telefoon uitkiezen. daar was ik snel klaar mee: de IPhone vind ik geweldig. En ik gebruik iCloud. Dat ik voornamelijk met Windows werk heeft er natuurlijk ook mee te maken dat ons werksysteem bij Van Duuren Media is gebouwd op Windows.’

Waarom ben je over Windows gaan schrijven?
‘Ik vond het wel een kansrijke titel (Lacht) .De halve wereld heeft Windows… Je moet natuurlijk wel kijken of een boek kan verkopen. Het kost je flink wat tijd om een boek te schrijven, dus wil je er wel wat aan overhouden.’

Wat vind je van Windows 10? Is het een mijlpaal?
‘Het is wat het jaren geleden al had moeten zijn. Windows 7 was een heel goed systeem, heel betrouwbaar, alle functies die je nodig had zaten erin. Je kon als betrekkelijke beginner heel goed met Windows 7 aan de slag.

‘Ik zie in Windows 10 dat de dingen die niet goed gelukt waren in Windows 8 en 8.1 beter zijn geworden’

Bij Microsoft wilden ze het systeem combineren voor allerlei andere apparaten, voor de Xbox, voor hun mobiele telefoons en tablets en daar zijn ze een beetje mee doorgeschoten. Iedereen kon wel met Windows 8 of 8.1 overweg, maar het was heel vervelend als je bijvoorbeeld met je muis de rand van het scherm raakte en dat er dan van alles te voorschijn sprong op je bureaucomputer. Je kon dat wel weer uitschakelen, maar dan moest je eerst vinden waar die instellingen verstopt zaten.‘

En het start-menu was weg…
‘Gelukkig is dat weer terug. Er was wel een ‘hack’ voor 8 en 8.1 om het terug te krijgen, maar je moet, omdat je er over schrijft, proberen om je systeem zo schoon mogelijk te houden. Je moet geen rare dingen doen met de programma’s en ze veranderen, je moet als boekenschrijver weten hoe het echt zit. Dus ik heb die hack nooit toegepast.’

Is Windows 10 nu wat het moet zijn?
‘Ik zie in Windows 10 dat de dingen die niet goed gelukt waren in Windows 8 en 8.1 beter zijn geworden. Het startscherm vind ik goed geworden, het is nu iets waar je wat aan kunt hebben. Zeker met een laptop of tablet met aanraakscherm. In Windows 8 en 8.1 was er de gruwelijke tweedeling tussen het aanraak gedeelte en het bureaublad. Dat was ergerlijk. Het eerste wat je moest doen op je bureaubladcomputer was het startscherm uitschakelen. Als ik mijn machine startte, wilde ik meteen naar het bureaublad en niet naar dat Startscherm. Ik zette zelf wel pictogrammetjes van de meest gebruikte programma’s op mijn bureaublad, zodat ik niet telkens naar dat startscherm hoefde te grijpen. Dat zijn er echt niet zoveel. Kijk zelf maar eens naar de programma’s die je heel vaak gebruikt, dat zijn er echt niet zo veel. Tien programma’s misschien. En voor de weinig gebruikte programma’s wilde ik wel terug naar het startscherm. Ik zat en zit echt niet te wachten op de inhoud van de store van Microsoft.’

Was het boek Ontdek Windows 10 een ingewikkelde update om te maken?
‘Er zat veel werk aan. Zeker als je het vergelijkt met eerdere updates van Windows. De technische achtergrond was bij die eerdere updates gelijk. In Windows 10 zijn er heel veel systeemprogrammaatjes verborgen en allerlei dingen met instellingen die uit de hoeken van je scherm kwamen vliegen zijn nu weer verspreid over andere schermen of hebben net weer een andere naam gekregen. Het oude configuratiescherm dat we al heel lang kenden, zit nog wel in Windows 10, maar het is uitgekleed. Een aantal functies vind je niet meer, of moet je op andere plaatsen zoeken. Het is in ieder geval niet zo, dat , wanneer je komt vanuit Windows 7 dat je configuratiescherm één op één het zelfde werkt.

‘Windows 10 is er meer op gericht dat mensen dingen gaan aanschaffen’

De app Mail, waarmee je mail kan ophalen en versturen is heel anders dan voorheen. Een uitgeklede app overigens, maar misschien komen daar nog updates voor. Windows 10 is er meer op gericht dan mensen dingen gaan aanschaffen. Je kreeg vroeger heel veel bij het besturingssysteem, maar nu moet er voor de inhoud betaald worden. Vroeger kocht je het systeem en nu moet je voor de inhoud betalen. En daarom is er die store. Microsoft moet nu op een andere manier zijn geld verdienen.’

Wat is er van je schilderen en tekenen terechtgekomen?
‘Haha. Ik had een paar jaar geleden eindelijk weer een atelier gebouwd in onze grote boerderij in Drente. Plek genoeg daar en toen hadden mijn vrouw en ik besloten om iets te gaan doen wat we al heel lang wilden: pleegkinderen opvangen. En daar ging mijn atelier. Ik heb wel al weer een ruimte in gedachten die ik kan gaan ombouwen tot atelier, maar dat is een klus die gaat nog wel een paar jaar duren…

Ontdek Windows 10 is het boek van de maand augustus. Je kunt wat voorproefjes uit het boek HIER en HIER vinden.