PaintShop Pro is sinds heel kort aanbeland bij versie X8, de vernieuwingen zijn interessant genoeg om nieuwsgierig te worden. Tijd dus om aan de slag te gaan met deze gloednieuwe versie en foto’s bewerken nog weer een stapje interessanter en leuker te maken.
PaintShop Pro is leverbaar in twee varianten: als ‘gewone’ Pro-versie en in Ultimate-uitvoering. PaintShop Pro X8 zelf is in beide versies exact hetzelfde, het verschil zit hem in de extraatjes die u erbij krijgt. Dat zijn er nogal wat bij Ultimate, waarbij vooral het ‘cadeautje’ in de vorm van AfterShot 2 (de meest recente versie dus) bijzonder verleidelijk is. Met dit pakket kunt u RAW-foto’s uit bijvoorbeeld uw spiegelreflex- of systeemcamera uitgebreid voorbewerken; het is zeg maar de digitale variant van de aloude donkere kamer. Met Ultimate halen zowel de professional als serieuze amateur een totaalpakket in huis waarmee ze elke wens op het vlak van RAW- en fotobewerking af kunnen handelen. We focussen ons in dit artikel echter vooral op PaintShop Pro X8 zelf.
Magic Move
Zoals altijd is een nieuwe versie van PaintShop Pro meer een evolutie dan een revolutie; hebt u nog niet zo lang geleden de vorige versie (X7) aangeschaft dan hoeft u niet bij de pakken neer te zitten: u mist niet extreem veel. Doorgewinterde gebruikers die vanaf dag één met X7 werken, of bezitters van eerdere versies van PaintShop Pro zouden echter kunnen overwegen de overstap direct te maken: er zitten aardige vernieuwingen in X8. Een van de mooiste (leukste) is wellicht Magic Move. Hiermee kunt u geselecteerde objecten of personen verplaatsen op een foto, waarbij volautomatisch de achtergrond op de oorspronkelijke plek van het verschoven onderdeel wordt opgevuld. Om Magic Move te gebruiken selecteert u eerst het te verplaatsen onderdeel in de foto, klik daarvoor op het gereedschap Selectie en kies (bijvoorbeeld) de lasso (1). Zorg – heel belangrijk – dat onder Modus in de bij het selectiegereedschap behorende werkbalk de optie Vervangen (2) is geselecteerd. Trek vervolgens een selectie om het object heen (3) en klik op de Magic Move-knop (4).

Slepen
Sleep het geselecteerde onderdeel naar een plek op de foto die u wilt. U ziet dat de oorspronkelijke achtergrond achter de verwijderde (en inmiddels dus verplaatste) selectie automatisch opvult. In dit voorbeeld spreken we over een tamelijk gecompliceerde achtergrond inclusief maashek en kleine stoeptegeltjes en er is dan ook nog wel iets raars te zien op de oorspronkelijke plek. Als het te erg is helpt vaak het maken van een nieuwe selectie, preciezer om het te verwijderen object heen of juist minder precies. Wat in een bepaalde situatie het best werkt is erg afhankelijk van de achtergrond, maar er zijn met een beetje experimenteren zonder meer mooie resultaten mee te behalen.

Bij nauwkeuriger beschouwing is er nog wel ‘iets’ te zien in de berekende achtergrond op de oorspronkelijke plek, maar dit is ook wel een beetje een extreem geval met een tamelijk complexe achtergrond.
Effecten
PaintShop Pro X8 beschikt als vanouds over een flink gevulde gereedschapskist als het gaat om effecten en filters. We stellen een aantal van deze mogelijkheden even voor, deels zijn het oude bekenden die ook al in vorige versies van PaintShop Pro voorkomen. Ook als u niet over X8 beschikt kunt u dus meedoen. Om te beginnen is er Retrolab, te vinden in het menu Effecten onder Foto-effecten. Met dit filter – want dat is het in feite – zijn haarscherpe moderne digitale foto’s van een wat romantischer tintje te voorzien. Perfectie is immers niet altijd gewenst. In het venster Retrolab kunt u linksboven een effect selecteren (1), in dit voorbeeld pakken we Zacht. Ook de moeite waard zijn de zwart-witfilters. We hebben Zacht (1) gekozen omdat dit een zeer duidelijk effect oplevert en eigenlijk ook wel mooi bij onze voorbeeldfoto past. Na selectie van het betreffende filter zorgt de selectiecirkel ervoor dat het deel binnen de cirkel scherp is, daarbuiten ontstaat een verloop naar onscherpte. U kunt desgewenst wat experimenteren met de schuifregelaars rechts, maar dat hoeft niet. Wel belangrijk is het om de ‘focus-cirkel’ (2) naar een zodanige plek te slepen dat het hoofdonderwerp scherp in beeld is. Als u tevreden bent met het effect klikt u op OK (3).

Vervlogen tijden
Het resultaat is een mooie, dromerige foto die zo uit vervlogen tijden lijkt te zijn ontsnapt. Lees nu vooral het kader met de naam Opslaan als even en klik niet blindelings op Opslaan, want dan overschrijft u de originele foto. Voor bewerkte foto’s is het verstandig de in het kader besproken werkwijze te volgen.

Automatisch tekstverloop in selectie
We blijven nog even bij deze foto om een gloednieuwe functie van PaintShop Pro X8 te laten zien: automatisch tekstverloop in een selectie. Klinkt wat plastisch, vandaar een voorbeeld. Teken met het inmiddels bekende lasso-selectiegereedschap (1) een selectie op uw foto. Houd deze een beetje ruim, want we gaan er zo dadelijk tekst in tikken. Klik op de knop voor het toevoegen van tekst (2), selecteer in de tekstwerkbalk een lettertype en zorg dat het niet ál te groot is (3). Klik in de selectie en typ een tekst. Zoals u ziet past de tekst zich automatisch in de vorm, dat biedt interessante creatieve mogelijkheden! Tekst netjes uitlijnen in bijvoorbeeld een cirkel kan het goed doen op een wenskaart, om maar een voorbeeld te geven.

Schaduw verhoogt leesbaarheid
Nog even een meer algemene tip als het gaat om toevoegen van tekst aan een foto: om te voorkomen dat deze op sommige delen wat slecht leesbaar is, is het een goed idee om een klein beetje schaduw toe te voegen. De tekst gaat dan een beetje zweven wat de leesbaarheid ten goede komt. Dit effect bereikt u door eerst op de cursorknop (1) te klikken gevolgd door een klik op de tekst. Let op dat u echt de tekst zelf selecteert en niet de selectie; de tekstselectie wordt aangegeven door een rechthoek. Klik dan in het menu Effecten onder 3D-effecten op Slagschaduw. Standaard is een schaduwlengte van 10 punten achter Verticaal en Horizontaal ingesteld, afhankelijk van de resolutie dient u deze waarden wellicht te verhogen of te verlagen. Houd daarbij wel in het achterhoofd dat het schaduweffect subtiel moet zijn, een klein beetje is ruim voldoende.
Al het nieuwe op een rijtje
De echt nieuwe functies in PaintShop Pro X8 zijn naast de al genoemde ‘tekstinloper’ en Magic Move:
- Nauwkeuriger selectiegereedschap
- Lenscorrectie
- Ondersteuning voor 4K-beeldschermen
- Snellere penselen
- Lagenbeheer, vernieuwd systeem voor het werken met lagen
Los van deze echte vernieuwingen zijn tal van verbeteringen doorgevoerd aan ‘oudere’ opties. Het betekent dat veel functies sneller werken of over meer functionaliteit beschikken. Of de echt nieuwe functies in versie X8 de moeite van het overstappen waard zijn laten we aan u over. Het is in ieder geval zeker niet zo dat een voorgaande versie ineens schreeuwend verouderd is en als deze u bevalt kunt u een paar tientjes op zak houden. Anderzijds geldt: de vernieuwingen zijn voor de echte PaintShop Pro-tijgers zonder meer de moeite waard.
PaintShop Pro versus Photoshop
PaintShop Pro is – ook in de X8-uitvoering – veel meer dan alleen een fotobewerker. Naadloze integratie van vectorobjecten is geen enkel probleem, dankzij de support voor lagen maakt u hiermee professionele en gecompliceerde afbeeldingen. Op zich is PaintShop Pro tegenwoordig goed te vergelijken met Adobe Photoshop, zelfs de gebruikersinterfaces van beide programma’s lijken heel erg veel op elkaar. Traditioneel kost Photoshop echter een veelvoud van PaintShop Pro, dus voor velen zal de keuze snel gemaakt zijn. Toch is het wat moeilijker kiezen geworden nu Photoshop alleen nog als abonnement wordt aangeboden. De kosten hiervoor bedragen tijdens het schrijven van dit artikel €10,07 per maand, weliswaar een actieprijs. Per jaar komt dat op € 120,84, een bedrag dat akelig dicht in de buurt komt van de aanschafprijs van PaintShop Pro X8 Ultimate. Uiteraard geldt dat u voor Photoshop elk jaar door moet blijven betalen, waarbij het onduidelijk is hoe abonnementsprijzen zich ontwikkelen. Photoshop wordt hoe dan ook nooit uw eigendom, zodra uw abonnement verloopt hebt u geen toegang meer tot Photoshop. Alleen daarom al denken we dat PaintShop Pro de veiligere keuze is en – mits u niet elk jaar gaat upgraden naar de allernieuwste versie maar dat bijvoorbeeld om het jaar doet – ook de goedkopere. Alleen professionals die vanwege werk of andere redenen niet zonder Photoshop kunnen zitten vast aan het abonnement.

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.
Bestaat er van het foto programma
Paint shop pro x8 ultimate een nederlandse talige gebruiks aanwijzing in boekvorm.
Of misschien een maandblad met nieuwe gegevens over dit programma.
Of misschien een Forum Nederlands talig.
De gebruiksaanwijzing in PDF vorm heb ik al maar ik zou graag er een boek over willen aanschaffen
Hartelijk dank voor uw moeite
Herwim Frank
Nee, nee, nee maar zoek even via google op paintshoppro lessen en je vind vast wel iets, ook ik mis gedrukte handleiding en/of boek, tijdschrift, maar ja voor welk progje is dat er nog wel, niet veel meer