Schermresolutie (want daar focussen we vooral even op) is relatief. Want die resolutie zegt namelijk helemaal niet zoveel over hoe scherp je het beeld op bijvoorbeeld een monitor uiteindelijk waarneemt!

Je kijkt een beetje lekkerbekkend naar die fantastische advertentie met al even fantastisch lage prijs voor een 32 inch monitor? In veel gevallen is die prijs niet voor niets zo laag. Ergens moet dan iets zijn bezuinigd natuurlijk. Omdat het duurste onderdeel het TFT-paneel zelf is, is daar veelal ‘iets’ mee aan de hand. En dat ‘iets’ betreft meestal de resolutie. Uiteindelijk geldt namelijk dat hoe meer pixels daarop aanwezig zijn, hoe duurder het scherm wordt. Vandaar dat je ook nu nog steeds fors uit de kluiten gewassen monitoren in de schappen ziet staan met een resolutie van slechts 1920 x 1080 pixels ofwel full HD. Juist bij die grotere schermen gaat dat een probleem opleveren. De pixels worden dan simpelweg groter gemaakt. En dat zie je heel duidelijk in de vorm van rafelige tekst en andere blokkerige randjes.

Wanneer gaat het mis?

Het vervelende is dat ’t moeilijk te zeggen is wanneer deze onscherpte (laten we het zo maar even noemen) vervelend wordt. De ene mens is er wat gevoeliger voor dan de andere. Grofweg kan je wel stellen dat een full HD-resolutie voor schermen groter dan 21…22 inch niet lekker oogt. Bovendien ontstaat een ander probleem: je scherm wordt weliswaar groter, maar de resolutie niet. En dat betekent joekels van pictogrammen in beeld bijvoorbeeld.

Scaling, het andere probleem

Anderzijds is een te hoge resolutie op een te klein scherm ook niet altijd prettig. Windows kan bijvoorbeeld niet goed overweg met het schalen van tekst en afbeeldingen. Toch is dat schalen noodzakelijk om te voorkomen dat je veel te kleine tekst, menu-items en pictogrammen in beeld ziet. Daarmee zou de computer volledig onbedienbaar worden zonder vergrootglas. Schalen – scaling in goed Engels – is een soort van digitaal vergrootglas. Maar het zorgt in Windows weliswaar voor grotere tekst, maar ook verschrikkelijk lelijke en onscherpe tekst in veel onderdelen en programma’s. Vandaar dat bijvoorbeeld een 4K-resolutie op een 15-inch laptopscherm vaak niet zo mooi oogt als het wel zou kunnen zijn. En dát het wel degelijk mooi kan bewijzen bijvoorbeeld iPad’s, de betere Android-tablets en natuurlijk de Macbook. Het scaling-mechanisme daar werkt feilloos met haarscherpe tekst die als gedrukt oogt. Een zegen voor het oog en ideaal voor een ieder die veel browst of tekst schrijft (of leest!). En dat nog geheel los van de grote voordelen die deze extra resolutie voor fotobewerking en gamen biedt.

Checken

Kort samengevat: staar je nooit blind op de resolutie van een monitor. Het is de combinatie van schermafmetingen en resolutie die het ‘m doet. Zeker als je vaak achter een scherm zit is een te lage resolutie bij een te groot scherm vragen om problemen en zonder meer een vorm van verkeerde zuinigheid. Kijk bij voorkeur eerst even in de winkel hoe jouw scherm oogt. Neem daarbij dezelfde kijkafstand in acht als wanneer je thuis achter je scherm zit. Oogt het allemaal wat rafelig – let daarbij vooral ook op tekst in een browservenster – en oogt de hele gebruikersinterface te ‘groot’ voor het oppervlak van het scherm, dan zit er iets niet goed. Check uiteraard wel even of de computer die het scherm aanstuurt op de correcte resolutie voor het scherm is ingesteld. Is dat inderdaad het geval en klopt het plaatje gevoelsmatig nog altijd niet, dan is het beter om die ‘mooie’ aanbieding maar te laten voor wat ie is. Zou je zo’n scherm wel mee naar huis nemen, dan gaat het vroeger of later irriteren en voor vermoeide ogen zorgen. Iets met goedkoop en duurkoop…

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.