Elke maand besteden we speciale aandacht aan een boek uit het fonds van Van Duuren Media. Het boek van de maand maart is Bewuster en beter werken met Adobe Lightroom 6 & CC van Pieter Dhaeze en Hans Frederiks, hét Nederlandse handboek over Lightroom. Op het blog geven we wat voorproefjes uit het boek en er is een tweegesprek van beide auteurs over Lightroom.
Dit is het vijfde deel van hoofdstuk 3, het hoofdstuk dat het importeren van foto’s in Lightroom behandelt. Dit onderdeel behandelt het maken en gebruiken van Slimme Voorvertoningen tijdens het importeren van foto’s. Het eerste deel van dit hoofdstuk vind je HIER, het tweede HIER, het derde HIER en het vierde HIER. (H.F.)
Slimme voorvertoning (Smart Preview)
In Lightroom slaat u de bewerkingen aan uw foto’s op in de Catalogus en heeft u de oorspronkelijke foto’s, de RAW-bestanden, elders apart op een harde schijf staan. Dat kan de interne harde schijf van de computer zijn, maar ook een externe harde schijf. Als de oorspronkelijke RAW-bestanden bij Lightroom 4 (en eerder) niet aanwezig waren, was het onmogelijk om de foto’s te kunnen bewerken. Zelfs al waren er 1:1 voorvertoningen gemaakt, in de module Ontwikkelen viel er niets aan de foto’s aan te passen. Dankzij Slimme voorvertoningen kan dat vanaf Lightroom 5 wel. Een Slimme voorvertoning is – naast de gewone voorvertoning – een aparte voorvertoning als DNG (met compressie) van 2540 pixels (langste zijde). De Slimme voorvertoning wordt opgeslagen in apart bestand, Smart Previews.lrdata, wat zich bij de Lightroom Catalogus en de gewone voorvertoningen bevindt. Als de oorspronkelijke foto’s niet aanwezig zijn, omdat bijvoorbeeld de externe harde schijf met de foto’s van de computer is afgekoppeld, dan kunt u dankzij de Slimme voorvertoningen toch aan uw foto’s werken. Alle mogelijkheden uit de module Ontwikkelen zijn dan beschikbaar.
De Slimme Voorvertoningen kunt u automatisch aan laten maken bij het importeren van foto’s in Lightroom, of u kunt ze vanuit de modules Bibliotheek en Ontwikkelen, achteraf aanmaken. De Slimme voorvertoningen kunnen natuurlijk alleen maar gemaakt worden als de oorspronkelijke foto’s in Lightroom beschikbaar zijn.
Waarom Slimme voorvertoningen?
Als u werkt met een laptop, bijvoorbeeld zo’n heel lichte Macbook Air, dan kunt u dankzij de Slimme voorvertoningen overal met de laptop met de foto’s aan het werk, zonder de grote bestanden van de oorspronkelijke foto’s bij de hand te hebben. Op de bank, in bed, in het park, waar u maar wilt. Het enige nadeel is dat er extra opslagcapaciteit voor nodig is. Elke Slimme voorvertoning neemt ruimte in beslag. Als de oorspronkelijke foto bijvoorbeeld 30 MB is, dan zal een Slimme voorvertoning zo’n 2 MB zijn. Veel kleiner dus, maar veel kleine bestanden nemen uiteindelijk veel ruimte in. Het is daarom handig dat u, behalve dat u Slimme voorvertoningen kunt maken, ze ook kan wissen.
Slimme voorvertoningen maken en wissen
U kunt Slimme voorvertoningen maken bij het importeren van de foto’s in Lightroom. In het deelvenster Bestandsafhandeling in het dialoogvenster Importeren kunt u het onderdeel Slimme voorvertoningen aanvinken. Na het importeren worden dan gelijktijdig de Slimme voorvertoningen gerenderd. Het aanmaken van de ‘normale’ en de Slimme voorvertoningen kost natuurlijk tijd en computerkracht. U kunt besluiten om die Slimme voorvertoningen op een later tijdstip aan te maken. Dat kan door in de module Bibliotheek de foto’s waarvan u een Slimme voorvertoning wilt aanmaken te selecteren en vervolgens uit het menu Bibliotheek bij Voorvertoningen te kiezen voor Slimme voorvertoningen maken. De menu-mogelijkheid daaronder – Slimme voorvertoningen verwijderen – geeft de mogelijkheid de Slimme voorvertoning te wissen.
Vanuit het deelvenster Histogram, in de modules Bibliotheek én Ontwikkelen, kunt u ook Slimme voorvertoningen aanmaken als de originele foto’s aanwezig zijn. Onderin het deelvenster staat een rechthoekje met daarnaast de tekst Originele foto. Als u daar op klikt, krijgt u een dialoogvenster waarin u kunt kiezen om een Slimme voorvertoning te maken. Dit kan als er één foto geselecteerd is, maar ook voor meerdere geselecteerde foto’s tegelijk.
In de module Bibliotheek is het heel eenvoudig om te zien welke foto’s wel en welke foto’s geen Slimme voorvertoning hebben. Als de harde schijf met de foto’s is afgekoppeld, ziet u dat in het deelvenster Mappen doordat de mappen met foto’s voorzien zijn van een vraagteken. In het midden, bij de miniaturen van de foto’s, zit rechtsboven in het miniatuur een symbooltje. Een wit rechthoekje met een stippellijn er omheen geeft aan dat er een Slimme voorvertoning aanwezig is, een rechthoekje met daarin een uitroepteken geeft aan dat de oorspronkelijke foto ontbreekt en dat er ook geen Slimme voorvertoning aanwezig is. In het deelvenster Histogram (zowel in de module Bibliotheek, als in de module Ontwikkelen) ziet u dezelfde symbooltjes. Als er een Slimme voorvertoning aanwezig is, zal ook het histogram getoond worden, of de oorspronkelijke foto nu wel of niet aanwezig is. Is er geen Slimme voorvertoning aanwezig en ook de oorspronkelijke foto is er niet, dan is het histogram ook niet te zien.
Werken met Slimme voorvertoningen
Als er een Slimme voorvertoning van een foto aanwezig is, kunt u – zonder dat de echte foto voor Lightroom beschikbaar is – de foto bewerken. Alle mogelijkheden uit de module Ontwikkelen staan tot uw beschikking. Kleurtemperatuur, Gegradueerde filters, de Kleurtintcurve, enzovoort. De bewerkingen worden in Lightroom opgeslagen en zodra de oorspronkelijke foto weer beschikbaar komt, doordat de harde schijf weer wordt aangekoppeld, worden alle bewerkingen automatisch op de oorspronkelijke foto uitgevoerd. Omdat het kleinere bestanden zijn dan de oorspronkelijke foto’s zult u de bewerkingen uit het deelvenster Details, Verscherpen en Ruisreductie, moeten checken met de originele foto’s, omdat deze handelingen alleen met de oorspronkelijke foto’s echt goed te zien en toe te passen zijn.
Na bewerking van een Slimme voorvertoning kunt u een foto met Services voor publiceren exporteren naar bijvoorbeeld Facebook of Flickr, zonder dat de oorspronkelijke foto aanwezig hoeft te zijn. Voor Facebook of Flickr heeft u namelijk geen beeld op hoge resolutie nodig. Dat geldt ook voor een diavoorstelling of website die u maakt vanuit Lightroom op basis van Slimme voorvertoningen. In de module Boek kunt u wel met de Slimme voorvertoningen al een boek opmaken, maar als u het boek wilt – laten – printen zult u toch de oorspronkelijke foto’s nodig hebben. Voor de hoogste kwaliteit zult u de originele foto’s altijd nodig hebben.
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.
