Een van de belangrijkste onderdelen bij het fotograferen is goed scherpstellen. Maar dan ben je er nog niet. Je foto’s kun je nog beter maken door verscherping toe te voegen in Adobe Photoshop of Photoshop Elements. We leggen uit hoe je je foto’s kunt verscherpen in Photoshop. (Deze tip is afkomstig uit mijn boek ‘Het beste van Scott Kelby. De geheimen van professionele foto’s stap voor stap onthuld‘.)
Welke foto’s verscherpen?
Wil je weten welke foto’s verscherping in Photoshop nodig hebben? Allemaal. We verscherpen elke foto die we maken met het filter Onscherp masker van Photoshop. Ik weet dat het niet verstandig klinkt om iets te gebruiken wat ‘onscherp’ wordt genoemd, maar laat je door de naam niet van de wijs brengen: die stamt nog uit de tijd van traditionele donkere kamers. Het filter is eenvoudig te gebruiken.
Scott Kelby is de bestverkopende auteur ter wereld van boeken over fotografische technieken. Hij is tevens hoofdredacteur en uitgever van het tijdschrift Lightroom Magazine, producer van LightroomKillerTips.com, hoofdredacteur en uitgever van het tijdschrift Photoshop User en presentator van de invloedrijke wekelijkse live-talkshow over fotografie The Grid. Scott is ook algemeen directeur van KelbyOne.com en geeft over de hele wereld workshops over fotografie en Lightroom. Hij is bekroond auteur van meer dan 90 boeken, waaronder Photoshop voor Lightroom-gebruikers, de reeks Scott Kelby over digitale fotografie; Het grote flitserboek en Het Adobe Photoshop Lightroom Classic boek voor digitale fotografen. Al zijn boeken vind je HIER.
Verscherpen van foto’s… Daar zijn veel boeken over geschreven, daar discussiëren mensen over, daar verschillen ze van mening over. Wat is de beste methode om een foto te verscherpen? Er is geen eenduidig antwoord op. Heeft je camera bijvoorbeeld een low pass-filter, dan is je Raw-bestand ‘onscherper’ dan dat van een camera zonder low pass-filter en zul je het extra moeten verscherpen. Wat de beste manier is? Er zijn vele wegen die naar Rome leiden. In het boek Scott Kelby, hoe doe je dat in Photoshop, legt Kelby uit hoe je dat doet met het Hoogdoorlaatfilter.
Van een lezer kreeg ik een mail over het verscherpen middels het High Pass Filter, het Hoogdoorlaatfilter, zijn favoriete manier van verscherpen. Ook dat is een populaire manier van verscherpen. Scott Kelby beschrijft die manier van verscherpen in zijn boek Hoe doe je dat in Photoshop? Hier volgt zijn versie:
Megaverscherping met het Hoogdoorlaatfilter
Wanneer je ‘megaverscherping’ wilt, doe je dat op de manier die ik hier beschrijf, omdat die alle randen in de foto accentueert. Doordat die randen nu echt goed opvallen, kan dat de indruk van mega verscherping geven. Begin met het dupliceren van de achtergrondlaag (druk op Command-J [pc: Ctrl-J]), ga dan in het menu Filter naar Overige en kies Hoogdoorlaat. Sleep de schuifregelaar Straal helemaal naar links (daardoor verandert deze laag in massief grijs) en sleep deze dan naar rechts totdat de randen van objecten in het beeld beginnen te verschijnen. Hoe verder je sleept, hoe sterker de verscherping zal zijn. Maar als je te ver sleept, zul je een grote witte gloed gaan zien rond de randen van dingen, dus sleep niet te ver. Sleep totdat de randen duidelijk zichtbaar zijn en stop dan. Ga nu naar het deelvenster Lagen en verander de overvloeimodus van deze grijze laag van Normaal in Fel licht voor een maximale sterkte van dit effect (of probeer Bedekken voor een minder intens effect of Zwak licht voor een nog zwakker effect). Dit verwijdert het grijs van de laag, maar laat de randen geaccentueerd, waardoor de hele foto veel scherper lijkt. Als de verscherping te intens lijkt, kun je de Dekking van de laag aanpassen in de rechterbovenhoek van het deelvenster Lagen.
Meer weten over verscherpen van je foto’s in Lightroom? Op dit blog schreven we er HIER, HIER en HIER over. Het eerste over het verscherpen van foto’s op de manier van Scott Kelby vind je HIER. Meer lezen in het boek van Scott Kelby over Photoshop? Bestel het bij de uitgever of bij je favoriete boekhandel, online of offline.
Scott Kelby is de bestverkopende auteur ter wereld van boeken over fotografische technieken. Hij is tevens hoofdredacteur en uitgever van het tijdschrift Lightroom Magazine, producer van LightroomKillerTips.com, hoofdredacteur en uitgever van het tijdschrift Photoshop User en presentator van de invloedrijke wekelijkse live-talkshow over fotografie The Grid. Scott is ook algemeen directeur van KelbyOne.com en geeft over de hele wereld workshops over fotografie en Lightroom. Hij is bekroond auteur van meer dan 90 boeken, waaronder Photoshop voor Lightroom-gebruikers, de reeks Scott Kelby over digitale fotografie; Het grote flitserboek en Het Adobe Photoshop Lightroom Classic boek voor digitale fotografen. Al zijn boeken vind je HIER.
Tijdens de Scott Kelby-maand geven we wat voorproefjes uit de drie boeken die deze maand in het herfstzonnetje staan. Deze keer twee Hoe doe je dat’s over het verscherpen van foto’s. Een van minder makkelijke onderdelen bij het bewerken van je foto’s is namelijk het toepassen van de juiste verscherping op een foto. In het hoofdstuk Hoe verscherp je afbeeldingen uit het boek Hoe doe je dat in Photoshop legt Scott Kelby in een aantal stappen de beste manier van het verscherpen van je foto’s uit. De beste manier om foto’s in Photoshop te verscherpen is met het filter Slim verscherpen. (H.F.)
1 – Op een eenvoudige manier verscherpen
Voor het gemiddelde, dagelijkse verscherpen, kun je het filter Onscherp masker gebruiken. Er zijn eigenlijk geavanceerdere manieren om je afbeelding te verscherpen, maar om een of andere reden is dit voor veel professionals nog steeds de meest gebruikte manier. Ga in het menu Filter naar Verscherpen en kies Onscherp masker. Wanneer het dialoogvenster verschijnt, zie je drie schuiven: de schuifregelaar Hoeveel regelt de hoeveelheid verscherping, die op je afbeelding wordt toegepast (het spijt me dat ik zelfs deze moet uitleggen, maar als ik dat niet zou doen, krijg ik straks e-mails met vragen zoals: ‘Wat doet de schuifregelaar Hoeveel in het filter Onscherp masker?’ Ik verzin dit niet).
De schuifregelaar Straal bepaalt hoeveel pixels vanuit de rand de verscherping van invloed is en de schuifregelaar Drempel bepaalt hoe afwijkend een pixel uit de omgeving moet zijn voordat die wordt beschouwd als een randpixel. (Opmerking: als het gaat om het aanpassen van de drempelwaarde, geldt dat hoe lager het getal, hoe sterker het effect van de verscherping is.) Oké, nu ik dit allemaal heb gezegd, welke instellingen gebruik ik eigenlijk zelf voor mijn werk? Mijn instellingen voor de gemiddelde, alledaagse beelden die ik met mijn digitale spiegelreflexcamera maak zijn Hoeveel: 120%, Straal: 1, Drempel: 3. Ik hoop dat het je helpt.
2 – Geavanceerd verscherpen
In het menu Filter ga je naar Verscherpen en kies daar voor Slim verscherpen. Zoals de naam al aangeeft, is dit een slimmere manier om je afbeelding te verscherpen (met nieuwe rekenmethoden, die veel geavanceerder zijn dan het filter Onscherp masker, dat, geloof het of niet, al in versie 1.0 van Photoshop te vinden was). Met het filter Slim verscherpen kun je meer verscherping toepassen met minder van de ‘slechte dingen’, die in verband staan met verscherpen. Bij verkeerd verscherpen kun je meer ruis krijgen en er kunnen halo’s verschijnen rond de randen van objecten. Adobe raadt je aan om dit filter als volgt te gebruiken: zorg er eerst voor dat het snelmenu Verwijderen is ingesteld op Vage lens (zodat de nieuwste rekenmethoden worden gebruikt). Verhoog dan de schuifregelaar Hoeveelheid tot tenminste 300% en sleep dan langzaam de schuifregelaar Straal naar rechts tot je halo’s ziet verschijnen rondom de randen. Wanneer ze verschijnen, sleep je de schuifregelaar weer een beetje terug (tot de halo’s verdwijnen) en klaar ben je.
Meer weten over verscherpen van je foto’s in Lightroom? Op dit blog schreven we er HIER, HIER en HIER over. Het tweede deel over het verscherpen van foto’s zoals Scott Kelby dat doet vind je HIER. Meer lezen in het boek van Scott Kelby over Photoshop? Bestel het bij de uitgever of bij je favoriete boekhandel, online of offline.
Scott Kelby is de bestverkopende auteur ter wereld van boeken over fotografische technieken. Hij is tevens hoofdredacteur en uitgever van het tijdschrift Lightroom Magazine, producer van LightroomKillerTips.com, hoofdredacteur en uitgever van het tijdschrift Photoshop User en presentator van de invloedrijke wekelijkse live-talkshow over fotografie The Grid. Scott is ook algemeen directeur van KelbyOne.com en geeft over de hele wereld workshops over fotografie en Lightroom. Hij is bekroond auteur van meer dan 90 boeken, waaronder Photoshop voor Lightroom-gebruikers, de reeks Scott Kelby over digitale fotografie; Het grote flitserboek en Het Adobe Photoshop Lightroom Classic boek voor digitale fotografen. Al zijn boeken vind je HIER.
Als je je foto’s voornamelijk in Lightroom bewerkt en slechts af en toe een uitstapje maakt naar Photoshop, gebruik je meestal maar een heel beperkt deel van Photoshop. Je retoucheert wat met de kloonstempel, je gebruikt misschien Vullen met behoud van Inhoud, dat soort dingen. Maar met Photoshop is veel meer mogelijk. Dat weet je natuurlijk ook wel, maar hoe maak je je deze complexe applicatie eigen? Het boek van Scott Kelby Hoe doe je dat in Photoshop kan je een flink eind op weg helpen.
Bij elke nieuwe versie komen er nieuwe mogelijkheden in Photoshop, maar vaak doe je dingen op de manier die je eerder hebt geleerd. Zo grijp ik nog steeds naar de Toverstaf om selecties te maken, terwijl dat met de Snelle selectie makkelijker en sneller kan. Zo was ik bijvoorbeeld vergeten dat Zo schalen dat de inhoud behouden blijft erg handig is om aan de zijkanten van een beeld wat extra beeld toe te voegen zonder dat je ingewikkeld moet gaan doen met Vullen met behoud van inhoud. Dat schalen maakt natuurlijk ook gebruik van een soort Vullen met behoud van inhoud, maar dan wat sneller en handiger.
Nu ik het boek Scott Kelby: Hoe doe je dat in Photoshop heb doorgelezen weet ik dat soort dingen ineens weer.
Vanuit de basis
Het boek begint bij de basis: hoe zit de interface in elkaar, hoe maak je selecties, hoe werk je met lagen, de basiskennis die je nodig hebt om met Photoshop aan het werk te gaan. Je leert met dit boek heel goed hoe de basis van Photoshop in elkaar zit en door de hoofdstukken na die basiskennis leer je ook trucs met Photoshop uit te halen. Er staan twee uitgebreide hoofdstukken in hoe je met Adobe Camera Raw aan het werk gaat en hoe je een mooie afdruk maakt vanuit Photoshop.
De index
Erg prettig is de uitgebreide index achterin het boek. Wil je snel even wat weten over het kloonstempel? Het wordt in drie onderwerpen behandeld. Verscherpen – een van de moeilijkere onderwerpen – wordt uitgebreid behandeld. Aan het werk met lagen? Zoek in de index naar een onderwerp over lagen en je krijgt tientallen verwijzingen naar lagen. Het boek eindigt met een soort Veel Gestelde Vragen: Hoe converteer je een bestand naar CMYK? Hoe maak je een contactblad? Hoe bewaar je een selectie om die later weer te kunnen gebruiken?
Wat biedt het boek?
Natuurlijk weet je niet alles van Photoshop als je het boek van Kelby hebt doorgewerkt. Met de mogelijkheden die Photoshop biedt kun je heel complexe beelden maken en bewerken en dat kun je niet allemaal leren uit één boek. Als je dit boek van Kelby hebt doorgewerkt heb je een gedegen basiskennis van Photoshop, die je met die kennis zelf kunt uitbouwen. En als fotograaf heb je niet meer nodig dan deze kennis om met Photoshop je foto net dat beetje meer te geven dan met Lightroom mogelijk is.
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.
Het verscherpen van een digitale foto is eigenlijk altijd nodig. In een korte serie van blogposts kijken we hoe je verscherpen in Lightroom toepast. Dit is het derde deel in de serie, het eerste deel vind je HIER, het tweede deel HIER.
Nog even de voorgaande posts recapituleren: je hebt eigenlijk drie manieren van verscherpen:
Capture sharpening, het verscherpen als je de foto net in Lightroom hebt geïmporteerd. Bij Lightroom zijn daar twee voorinstellingen voor: Verscherpen-Gezichten en Verscherpen-Landschappen.
Creative sharpening, waarbij je – met de foto 1:1 op het scherm – de verscherping aanpast. Misschien hebben bepaalde delen van de foto meer of minder verscherping nodig.
Output sharpening, de verscherping die je toepast bij het exporteren of printen van een foto in Lightroom. Lightroom heeft daar een aantal standaard instellingen voor en je ziet die verscherping pas nadat je de export hebt gedaan of de print hebt gemaakt.
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.
Het verscherpen van een digitale foto is eigenlijk altijd nodig. In een korte serie van blogposts kijken we hoe je verscherpen in Lightroom toepast. Dit is het tweede deel in de serie, het eerste deel vind je HIER, het derde vind je HIER.
Er zijn drie verschillende manieren van verscherpen: capture sharpening, creative sharpening en output sharpening.
Bij capture sharpening ga je de onscherpte te lijf, die onder andere veroorzaakt wordt door het anti-aliasing filter boven de sensor en het ontmozaïeken van het RAW-bestand.
Creative sharpening doe je om bepaalde delen vaneen foto er uit te laten springen. Vooral hier geldt dat je nooit moet overdrijven.
De laatste stap in het verscherpen is output sharpening, verscherpen voor het medium waar de foto op getoond wordt. Een foto voor op het scherm moet een andere verscherping hebben dan een foto die middels een highres-bestand moet worden gedrukt. Bij Lightroom is de output sharpening het makkelijkst; daar bestaan in Lightroom vaste instellingen voor.
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.
Het verscherpen van een digitale foto is eigenlijk altijd nodig. Misschien zeg je: bij mijn foto’s niet hoor! Mijn foto’s zijn scherp, want ik heb goed scherpgesteld en het juiste diafragma en een korte sluitertijd gekozen. Mijn foto’s zijn scherp. Dat klopt allemaal, maar toch heb je om de foto écht scherp te maken, om de details te laten spreken, wat verscherping nodig. In een korte serie van blogposts gaan we kijken hoe je verscherpen in Lightroom toepast. Het tweede deel uit deze serie vind je HIER, het derde deel HIER.
Eerst even een misverstand uit de weg ruimen: een foto die onscherp is, door verkeerd scherpstellen of door een te lange sluitertijd krijg je met de verscherpingsgereedschappen in Lightroom niet meer scherp. Misschien kun je er een beetje onscherpte mee maskeren, maar echt scherp wordt de foto nooit.
Waarom zijn die verscherpingsgereedschappen er dan? Die zijn er om de onscherpte die ontstaat door de manier waarop een digitale foto door de sensor van de camera wordt vastgelegd te verhelpen. Een digitale foto wordt opgebouwd uit een patroon, door een mozaïek van rode, groen en blauwe pixels weer te combineren tot een beeld (demosaicing heet dat. Hier kun je er meer over lezen). Lees verder De kunst van het verscherpen in Lightroom: capture sharpening→
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.
Een van de belangrijkste onderdelen bij het fotograferen is goed scherpstellen. Maar dan ben je er nog niet. Je foto’s kun je nog beter maken door verscherping toe te voegen in Adobe Photoshop of Photoshop Elements. We leggen uit hoe je je foto’s kunt verscherpen in Photoshop. (Deze tip is afkomstig uit mijn boek ‘Het beste van Scott Kelby. De geheimen van professionele foto’s stap voor stap onthuld‘.)
Lees verder Foto’s verscherpen in Photoshop 
