Een virusscanner op je NAS. Het klinkt wat vreemd, maar blijkt in de praktijk reuze handig en eigenlijk zelfs een noodzakelijk kwaad. En dan niet zozeer om de NAS zelf te beschermen…

Synology – toch min of meer de gouden standaard op het gebied van NASsen – biedt als mogelijkheid aan om een virusscanner te installeren en draaien onder het besturingssysteem van de NAS (bij hen DSM ofwel Disk Station Manager geheten). Je kunt daarbij kiezen uit een gratis huiseigen exemplaar, of eentje van McAfee waarbij u voor een schappelijke prijs een tweejarig contract afsluit (en dat zelf niet handmatig moet vergeten te verlengen). Maar gezien het feit dat de meeste gebruikers alleen de apps gebruiken van Synology zelve: is zo’n scanner zinvol? En zo ja: in welke scenario’s?

Eerste vangnet

Je moet een virusscanner op je NAS als eerstelijns-vangnet zien. De scanners op het Synology-platform werken geen van allen real-time. Het is dus niet zo dat als je een met een virus besmet bestand in een NAS-map plaatst, dat er direct uitgepikt wordt. De scanners op de Synology’s moet je zodanig instellen dat op bepaalde intervallen een selectie van mappen wordt gescand (of desnoods het hele sytsteem, maar dat kan een tijdvretende bezigheid worden). Het handigst is het dan ook om een map met ‘binnenkomende’ bestanden te laten scannen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een gedeelde documentenmap. Of een downloadmap. De bestanden in de documentenmap kunt u laten staan; de bestanden uit de downloadmap kunt u na bijvoorbeeld een week of een maand (en nadat er dus enkele keren een scan overheen geweest is) mooier organiseren in categoriemappen. Denk aan iets als een softwaremap, een muziekmap, een afbeeldingenmap enzovoort. Maar laat ze eerst een poosje meedraaien in een scanschema.

Handig in geval van meerdere besturingssystemen

Door die geplande scans – waarbij je voor de meest gevoelige mappen bijvoorbeeld een dagelijks schema instelt – vis je de grootste ellende er alvast uit. Ideaal voor als je een diverse besturingssystemen draait in je thuisnetwerk-opstelling. Stel dat je bijvoorbeeld Linux gebruikt als je werksysteem, en je af en toe bestanden download die je ook op een elders in huis staande Windows-machine bekijkt. Dan is scannen op virussen voor Windows-systemen wel zo prettig. Hetzelfde geldt voor macOS (al zou ik daar anno nu toch wel degelijk een real-time virusscanner op draaien).

Scannen maar!

De virusscanner op je NAS als eerste vangnet is best handig. Bedenk daarbij ook, dat in oudere bestanden ook virussen kunnen schuilen. Veel gebruikers die voor het eerst een NAS aanschaffen, gaan hoogstwaarschijnlijk hun collectie externe harddisks qua inhoud overhevelen naar de NAS. Ook dan komt die virusscanner van pas: haal die ‘nieuwe oude mappen’ na overhevelen zeker even door de scanner heen (dat kan ook via een handmatige scan). Grote kans dat je tussen downloads van weleer troep aantreft. Troep overigens, die ook nu nog vervelende dingen kan uitrichten!

Gratis exemplaar of McAfee?

Of je de gratis scanner of die van McAfee moet gebruiken? De ervaring leert dat de gratis scanner – gebaseerd op ClamAV – z’n werk goed doet. Alleen soms iets te goed. Ik heb hier zelf bijvoorbeeld een grote verzameling tijdschriftartikelen in pdf-formaat bewaard, afkomstig van jaargang-sticks en DVD’s Op een gegeven moment begon dat archief te krimpen: complete jaargangen verdwenen. Die bleken ‘opgeslokt’ door de gratis virusscanner en in een quarantainemap geplaatst. Om één specifieke reden: de PDF’s waren gemaakt met een tegenwoordig als onveilig beschouwde versie van Adobe Acrobat. Dus niet omdat er daadwerkelijk een virus in aanwezig was, maar omdat dat eventueel het geval zou kunnen zijn. Da’s overdreven natuurlijk! McAfee kent dat probleem niet en scheelt dus onnodig geneuzel. Je kunt echter gewoon met de gratis scanner beginnen; blijkt op jouw systeem ook veel te veel in quarantaine geplaatst te worden dan is overschakelen naar McAfee aanbevelenswaardig.

Geen vervanger

En nogmaals: zie de virusscanner op je NAS beslist niet als een vervanging voor de real-time scanner op (met name) de Windows-pc: die moet je echt behouden. Een eerstelijns-vangnet is echter wel zo prettig. En als jij de NAS-scans in de nachtelijke uurtjes plant, heb je overdag geen last van een trager werkende NAS.

Meer weten over de NASsen van (vooral) Synology? Lees dan beslist het boek Werken met een NAS van Henk van de Kamer en Ronald Smit eens. Een network attached storage, kortweg NAS, is eigenlijk een onmisbaar apparaat geworden. Niet alleen voor zakelijk gebruik, maar zeker ook voor thuis. Op jaarbasis produceert een gezin een forse hoeveelheid data: foto’s, video’s, werkstukken, noem maar op. Een NAS is dé oplossing voor de opslag daarvan. Het is een zelfstandig apparaat en de data is altijd bereikbaar via het netwerk. Met dit boek leert u zowel de basis als meer geavanceerde mogelijkheden van een NAS kennen. De auteurs focussen zich op het populairste merk: Synology. Deze fabrikant heeft zijn sporen verdiend met betrekking tot de betrouwbaarheid en veiligheid van het besturingssysteem en biedt een uitstekende en gebruiksvriendelijke beheeromgeving.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.