Een Raspberry Pi is een uitstekende basis om mee (te leren) programmeren, bijvoorbeeld met Scratch. Maar wat is Scratch? Dat leggen we hier uit. Onderstaande tekst is een fragment uit mijn nieuwe boek Ontdek de Raspberry Pi. Leren programmeren met Scratch…
Scratch is niet zomaar uit het niets verschenen; het heeft z’n wortels in een rijke geschiedenis van educatieve programmeertalen die teruggaan tot de jaren zestig. Hier is een blik op hoe en waarom Scratch is ontworpen.
Het begin: Logo
In de jaren zestig ontwikkelden Seymour Papert en zijn collega’s bij het MIT de programmeertaal Logo (el.media.mit.edu/logo-foundation/ what_is_logo/logo_programming.html). Het idee achter Logo was kinderen te helpen leren over wiskunde en programmeren door het besturen van een “schildpad” – eerst een robot en later een cursor op het scherm – waarmee ze grafische patronen konden tekenen. Logo was revolutionair, omdat het kinderen niet alleen liet zien hoe ze instructies aan een machine konden geven, maar ook hoe ze konden leren door te creëren. De principes van Logo – leren door te maken, spelen en verkennen – hebben veel opvolgende projecten geïnspireerd. Terwijl de technologie vorderde, zagen onderzoekers van het MIT de behoefte om deze principes aan te passen aan een steeds meer digitale en verbonden wereld. Dit leidde tot de ontwikkeling van verschillende projecten en tools gericht op leren en creëren.

De geboorte van Scratch
In 2003, met financiering van de National Science Foundation, de LEGO Foundation en andere organisaties, begon het Lifelong Kindergartenonderzoeksteam bij het MIT Media Lab aan een nieuw project. Geleid door professor Mitchel Resnick, was het doel om een nieuw soort programmeeromgeving te creëren die de principes van Logo in de 21e eeuw zou brengen. Dit project werd Scratch genoemd. Scratch werd ontwikkeld als reactie op de veranderende digitale wereld. Waar Logo was gericht op individuele ontdekking, was Scratch bedoeld om ook samenwerking en delen in een gemeenschap te bevorderen. De eerste versie van Scratch werd gelanceerd in 2007, compleet met een online community waar gebruikers hun projecten konden delen, elkaar feedback konden geven en samen konden werken.
De naam Scratch is geïnspireerd door de scratchtechnieken die dj’s gebruiken. Dj’s mixen muziek door stukken van verschillende nummers samen te voegen – ze ‘remixen’ en creëren iets nieuws. Op een vergelijkbare manier stelt Scratch gebruikers in staat om codeblokken, geluiden, afbeeldingen en ideeën van anderen te “remixen” om iets unieks te maken.
De missie: Vier P’s
Het team achter Scratch identificeerde vier kernprincipes, vaak de “Vier P’s” genoemd: Projecten, Passie, Peers en Play. Ze geloofden dat leren het meest effectief is wanneer leerlingen werken aan projecten die ze gepassioneerd vinden, samenwerken met leeftijdsgenoten (peers) en leren door te spelen. Deze filosofie is ingebed in elke vezel van Scratch, van de manier waarop de software is ontworpen tot de gemeenschap die eromheen is gebouwd.
Sinds z’n lancering heeft Scratch een enorme invloed gehad. Het wordt gebruikt in scholen over de hele wereld en heeft miljoenen kinderen en volwassenen geïntroduceerd in de wereld van het programmeren. Het is meer dan alleen een tool: het is een beweging die creativiteit, samenwerking en probleemoplossing bevordert. Scratch vertegenwoordigt de nieuwste evolutie in een traditie van educatieve hulpmiddelen ontworpen om het leren persoonlijker, krachtiger en toegankelijker te maken. Door de combinatie van de filosofie van Logo met moderne technologie en sociaal leren, heeft het de manier waarop we denken over codering en creativiteit veranderd, tot op zekere hoogte zelfs radicaal. Scratch is dan ook niet zomaar een programmeertaal. Het is een visueel platform dat programmeren tastbaar maakt door kleurrijke slepen-en-neerzettenblokken die als legostenen samenklikken.
Visuele insteek
Denk aan programmeren met Scratch als het opbouwen van een verhaal. In plaats van woorden gebruik je code. In traditionele talen moet je het ‘verhaal’ letterlijk typen, maar met Scratch gebruik je visuele elementen om het te ‘tekenen’.
Bijvoorbeeld, het concept van een lus: in de programmeertaal Python zou dit er zo uitzien:

In Scratch kies je voor een visueel blok genaamd Herhaal 5 keer, en binnen dat blok plaats je een ander blok dat zegt zeg ‘Hello, World!’ De visuele aard van Scratch helpt bij het begrijpen van de logische stroom van programmeren en zorgt ervoor dat het leerproces leuk en boeiend is.

Ontdek de Raspberry Pi
Ontdek de eindeloze mogelijkheden van de Raspberry Pi! In het boek Ontdek de Raspberry Pi nemen we je mee op een boeiende reis door de wereld van deze krachtige en veelzijdige minicomputer. Of je nu een beginner bent die net begint met experimenteren of op zoek bent naar inspirerende voorbeelden, dit boek biedt een gedetailleerde en praktische gids om het meeste uit je Raspberry Pi te halen.
Leer de verschillende versies van de Raspberry Pi kennen en ontdek welke het beste bij jouw behoeften past. We duiken in de installatie en configuratie van diverse besturingssystemen en laten je zien hoe je je Raspberry Pi kunt gebruiken als een betaalbaar alternatief voor een desktop-pc. Ook lees je hoe je een SSD kunt aansluiten.
Daarnaast maak je kennis met inspirerende voorbeeldprojecten die je kunt realiseren met een ‘losse’ Raspberry Pi. Van het bouwen van een mediacenter tot het opzetten van een gameconsole, je zult versteld staan van de mogelijkheden. Duik in de wereld van de Raspberry Pi en laat je creativiteit de vrije loop! Tot de behandelde onderwerpen behoren:
- Kennismaking, aanschaf en benodigdheden
- Besturingssysteem kiezen, installeren en gebruiken
- SSD aansluiten op de Raspberry Pi 4
- Leren programmeren met Scratch
- Mediacenter maken met Volumio
- Arcadekast bouwen met RetroPie
- Accessoires voor de Raspberry Pi
- Een overzicht van inspirerende voorbeeldprojecten
Het koelen van de Raspberry Pi 4
De eerste generaties van de Raspberry behoefden eigenlijk niet echt koeling, maar het koelen van de Raspberry Pi 4 is toch wel noodzakelijk.
De verschillende versies van de Raspberry Pi
Er zijn in de afgelopen jaren verschillende versies van de Raspberry Pi verschenen. We zetten ze hier eens voor je op een rijtje.
Koop nu een Raspberry Pi 4!
Tijdens het schrijven van mijn boek Ontdek de Raspberry Pi zag het er met de leverbaarheid van de Raspberry Pi4 even niet zo rooskleurig uit. Maar: de Raspberry Pi4 is weer leverbaar!
Leren programmeren met Scratch
e Raspberry Pi is een uitstekende basis om mee (te leren) programmeren, via Scratch bijvoorbeeld. Maar wat is Scratch? Gaan we uitleggen!
De pc van de toekomst
Hoe ziet de pc van de toekomst er uit? Waarschijnlijk een heel stuk meer ‘personal’ dan nu het geval. Met name qua afmetingen. En kleiner betekent beslist niet langzamer of minder capabel. Of Intel het gaat redden met z’n x86-architectuur is twijfelachtig. De pc zoals de oerversie van IBM was vooral bedoeld als kantoormachine. Gemáákt…
Wat kan een Raspberry Pi?
Een wel heel klein printplaatje met slechts een handjevol onderdelen. Toch is het een complete computer. Maar wat kan een Raspberry Pi eigenlijk? Je hebt ongetwijfeld wel eens van de Raspberry Pi gehoord. Het betrof een in eerste instantie vrij simpel systeempje, primair bedoeld voor educatieve doeleinden in met name armere landen. Toch bleek diezelfde…

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.