Deze maand is het Handboek Canon EOS van Pieter Dhaeze het boek van de maand. Eind deze maand verschijnt van Dré de Man het Handboek Nikon Fullframe-camera. Nikon en Canon, Canon en Nikon. Welke fabrikant maakt de beste camera’s? Welk merk moet je kiezen? Wie is het beste: Canon of Nikon? Of maakt het allemaal niet uit? Een gesprek tussen beide mannen leek ons een leuk idee. Ze verschenen voor het gesprek met hun eigen kanonnen: twee fullframe-camera’s met dikke, lichtsterke 85mm lenzen. Daar stak ik met mijn Fuji T-X2 maar zwakjes bij af. Hoe kwamen Pieter Dhaeze en Dré de Man tot hun keuze: Dré voor Nikon en Pieter voor Canon?

Van een Lubitel naar een Nikon Fullframe

Dré: ‘Mijn keuze voor Nikon was niet zo vanzelfsprekend. Ik ben begonnen met een Lubitel, een twee-oog-spiegelreflex. Daarna had ik een Rolleicord. Mijn eerste spiegelreflex was een Kowa, die vrij snel stuk ging. Toen heb ik een Nikkormat gekocht, want in die tijd – de jaren 70 – was Nikon hét merk. De objectieven waren het beste wat er toen te koop was, dus het was een voor de hand liggende keuze.’
Pieter: ‘Jouw keuze voor Nikon was gebaseerd op het aanbod en de kwaliteit van de lenzen?’
Dré: ‘Ook de body’s waren van goede kwaliteit. Dus van allebei. Tussen ergens midden jaren vijftig tot eind jaren tachtig was Nikon hét professionele merk op het gebied van kleinbeeldfotografie.’
Pieter: ‘Wanneer ben jij overgestapt van analoog naar digitaal?’
Dré: ‘Laat en vroeg. Ik werkte al in 1994 met ingescande foto’s die ik digitaal bewerkte, maar dat was in een tijd dat ik voornamelijk schreef. Ik ben op een geven moment opnieuw gaan kijken. Ik gebruikte een tijdje een Nikon Coolpix 950 van mijn vriendin. Toen ben ik naar een winkel gegaan, heb vijf seconden Canon 300D in mijn handen gehad maar heb meteen Nikon D70 gekocht want die voelde veel degelijker aan.’
Pieter: ‘Canon werd op dat moment ook al veel serieuzer genomen in de professionele wereld.’
Dré: ‘De kentering kwam op het moment dat Minolta autofocus populair wist te maken. Canon had geen professionele klanten die ze konden verliezen en kon dus een andere, niet-compatibele objectiefvatting maken. Nikon moest rekening houden met al die professionele fotografen – zoals ik – die helemaal geen autofocus wilden en bleef zowel handmatige als AF-objectieven maken die allemaal dezelfde vatting hadden. Het duurde daardoor tot 1992 voordat Nikon lange telelenzen had met een ingebouwde scherpstelmotor.’

Van de Afga ePhoto 307 tot een Canon Fullframe

Hans: ‘Wat bracht jou tot de keuze voor Canon, Pieter?’
Pieter: ‘Tot 1995 heb ik bijna geen foto gemaakt. Ik begon in 1995 als vormgever. Ik kreeg als klanten wat makelaars. Het was in die tijd niet gewoon dat er foto’s van huizen bij de advertenties stonden. Wanneer er foto’s bij moesten, werd dat nog gedaan met een rolletjes-camera. Ik zag bij mijn drukker in 1997 de Agfa ePhoto 307 een van de eerste digitale camera’s, resolutie 640×480. Zo kon ik vanaf mijn pc rechtstreeks naar een kleurenprinter. Tekst en beeld samen, met een foto in kleur! Daarna kocht ik onder andere een Konica Minolta 1 megapixelcamera en een Kodak DC290 met zoomlens. Toen kwam de Canon Powershot G2 van 4 megapixel. Ik had op dpreview een bespreking van die camera gelezen. In die bespreking stond een foto van de zoon van de reviewer, Phil Askey, met een beetje tegenlicht. Dat licht maakte een soort halo om zijn hoofd en ik zag de haartjes van dat kind in dat tegenlicht. Die details waren voor mij de reden om die camera te kopen. Nikon kwam toen met de D100 van 6 megapixel. Canon had toen de D60. Wat moest ik kopen? Ik hoorde toen dat Canon met een nieuwe camera zou komen, de 10D. Die heb ik toen gekocht.’
Pieter: ‘En dan kom je in aanraking met de systemen van Canon en blijf je bij Canon. Er zijn natuurlijk ook momenten geweest waarop je dacht dat je moest overstappen naar de andere kant. Bijvoorbeeld bij de introductie van de Nikon D3.Of vanwege de Nikon 14-24mm-lens. Maar op dit moment heb ik niet meer het idee dat je dat soort verschillen nog hebt.’

Fullframe, APS-C of nog kleiner?

Dré: ‘Je hebt nog steeds wel verschillen, zoals de 105mm f/1.4 van Nikon, zoiets heeft Canon niet. Op een gegeven moment kwam Canon met een 10-18mm APS-C-groothoek voor heel weinig geld, dat was qua prijs wel weer een nieuwe marktontwikkeling.’
Pieter (enthousiast): ‘Een briljant lensje voor de APS-C sensor! Het grappige is: wat ligt er hier voor ons op tafel? Jij hebt je fullframe bij je met je 85mm f/1.4. Ik heb ook een fullframe met een 85mm f/1.2 meegenomen.’
Dré: ‘Toch is fullframe ook niet zaligmakend. Ik heb indertijd met het Nikon 1 Systeem gewerkt. Het Nikon 1 systeem was en is nog steeds een perfect spiegelloos systeem. Nikon had een duidelijke doelgroep in het achterhoofd: de soccer moms, de moeders die op het sportveld een foto van hun kinderen willen maken. Dat camerasysteem is niet zo aangeslagen omdat de reviewers de doelgroep niet goed begrepen.’
Hans: ‘Uiteindelijk gaat het erom: wat wil je met je foto’s doen? Het is afhankelijk van het soort foto’s dat je maakt. De ‘amateur’ die al die camera-reviews leest, denkt: ik moet een fullframe hebben…’
Dré: ‘Dat bedoelde ik bij mijn opmerking over het Nikon 1 Systeem. Dat was voor de doelgroep een perfecte camera. Maar de mensen die het gingen bespreken vonden de sensor veel te klein. Ik fotografeerde bij klassieke concerten met de V2 en die was geluidloos. Stilte van een camera is soms belangrijk. Het gaat erom dat je de camera gebruikt, die je op dat moment nodig hebt.’

De overkill aan megapixels

Hans: ‘Pieter zei, voorafgaand aan dit gesprek: de meeste foto’s zie je tegenwoordig online. Niet afgedrukt, maar op een beeldscherm. Een camera met 24 of 36 megapixels is dan overkill…’
Pieter: ‘De media bepalen deels wat de consument moet kopen. De consument krijgt iets aangeboden: spiegelloos is top en de Sony Alpha-serie is nu hot. Als je foto’s maakt van dezelfde onderwerpen met Sony, Nikon of Canon met goede objectieven en je legt die foto’s naast elkaar, allemaal uit Lightroom, dan ziet de meerderheid van de mensen, ook deskundigen, geen verschil. Je moet in de exif van de foto’s kijken met welke camera de foto gemaakt is. Het gaat mensen steeds meer om de camera, om het apparaat. En niet om de inspiratie en creativiteit die je in je foto stopt, niet om hun kwaliteit als fotograaf. Er zijn maar weinig fotografen waarvoor de camera de beperkende factor is. Alle discussies over wat de beste camera is, zijn eigenlijk onzin.’
Dré: ‘Dat ben ik niet met je eens. Met een full frame camera met een groot dynamisch bereik kun je contrasten aan, die een andere camera niet weergeven kan.’
Pieter: Ruis, verscherping. Mensen kunnen het niet laten om bij een 50 megapixelcamera de foto op 100% in Photoshop te bekijken. Dat is een soort zelfbevrediging die echt raar is. Je negatief was vroeger 36 x 24 mm, ondertussen is je negatief veel groter geworden. En nog steeds pak jij een microscoop om elke korrel in de foto te bekijken. Veel van die mensen verkopen hun foto voor webdoeleinden. De techniek streeft het visuele vermogen van de mens voorbij. We zijn veel te veel bezig met techniek.’
Dré: Dat vind ik nu juist zo ontzettend geweldig. Dat als ik een landschapsfoto heb, dat ik daar details in zie die ik nooit met mijn blote oog kan zien. Mijn camera kan scherpstellen in het donker en dan foto’s maken met nauwelijks ruis. Dat vind ik geweldig.

Wat moet je nu kopen?

Hans: ‘Als je nu in de winkel staat, wat moet je dan kopen?’
Pieter: ‘Sony maakt redelijke camera’s. Ook voor de consument. Wanneer je nu naar een systeem gaat, wil je iets kopen wat je meerdere jaren zult gaan gebruiken. Je koopt er lenzen bij en wat accessoires. Sony heeft een wisselende historie van optiek, dus dat is het probleem van een Sony-camera. Nikon, Canon of Panasonic zijn een betere keuze. Als je geen zware camera wilt koop je een Micro Four Thirds-camera en als je naar fullframe wilt, is het of Nikon of Canon.’
Dré: Je moet beginnen met de vraag: wat voor foto’s wil je maken. Hans heeft gekozen voor Fuji, systeemcamera’s met kwalitatief goede lenzen. Wat dat betreft is Fuji heel aantrekkelijk. Ook al omdat ze alle fullframe lenzen in APS-C hebben uitgebracht. Lichtsterke lenzen zoals de 1.4 23 mm.’
Pieter: ‘De grootste belemmerende factor is de kennis en de kunde van de fotograaf zelf. Met een Pixel 2 of een iPhone 8 Plus kan de vrijetijdsfotograaf ook hele mooie foto’s maken.’
Hans: ‘Dat is een andere discussie. Wat is een mooie foto? Wanneer is iets een mooie foto? Een foto waar iemand zelf tevreden over is, is voor die persoon een mooie foto. En die kan ook gemaakt worden met een iPhone.’
Dré: ‘Het is heel simpel. Met een iPhone kan ik foto’s maken, die ik met andere camera’s met een 35 mm lens en klein diafragma ook kan maken. Maar op het moment dat ik een portret maak met een Nikon D850 en een 85 mm f/1.4-objectief met volle opening, dan kan dat echt niet met een iPhone. Ook niet met die portretsoftware van Apple.’
Hans: ‘Mag ik dan afsluiten met een advies? Kies voor een Nikon D3400 of een Canon 200D voor aan het begin van je foto carrière. Koop er een goede lens bij, dan ben je klaar…’

Hans Frederiks

Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.