Als datum voor de grote oktober-upgrade van Windows 10 wordt vandaag genoemd in het geruchtencircuit. Het vervelende is dat Microsoft dit tegenwoordig niet meer (op tijd) meldt.

Het upgrade- en updategedrag van Microsoft wordt steeds grilliger. Vroeger werd een exacte datum gecommuniceerd wanneer grote upgrades – die inmiddels twee keer per jaar verschijnen – werden gepusht naar gebruikers. Inmiddels is alles wat uit Redmont te horen is schreeuwende stilte. Met name voor gebruikers van de Home-editie van Windows 10 is dat uitermate vervelend. Het betekent namelijk dat zij ergens tussen ‘nu’ en ‘wie weet wanneer’ met een grote herinstallatie van Windows geconfronteerd worden. Zonder zich daar in principe ook maar een beetje op voor te kunnen bereiden in de vorm van het maken van extra back-ups en (of) systeemimages. Omdat er nogal eens wat fout gaat met dit soort upgrades is dat geen overbodige luxe.

Chaos

Na meer dan 25 jaar met Windows gewerkt te hebben in al z’n verschijningsvormen en er heel wat artikelen en boeken aan gewijd te hebben, kan ik met een gerust hart zeggen dat Windows 10 de beroerdste (en in ieder geval de meest chaotische) Windowsversie aller tijden is. En dan niet eens zozeer als het gaat om de onder de motorkap draaiende software, maar puur en alleen vanwege het pushy en onvoorspelbare upgradegedrag van Microsoft. Waarbij uitgerolde updates soms meer weg hebben van malware dan van updates. Denk aan ‘updates’ die steeds maar weer allerlei settings van gebruikers resetten betreffende het uitstellen van upgrades bijvoorbeeld. Maar ook het feit dat Windows 10 Home-gebruikers eigenlijk een soort van pemanente beta-testers zijn. Het totale niet-communicatieve gedrag van het ‘nieuwe’ Microsoft is voor veel serieuze gebruikers ook een probleem van jewelste. Want wanneer komt nou die grote upgrade? En hoe zit het met patch Tuesday, nu er meermaandelijks patches voor gepatchte patches worden uitgebracht?

Windows 7 groeit

Klinkt het zuur en chagrijnig wat ik hier schrijf? Nee, want het onvoorspelbare gedrag van Windows 10 is vele pro’s inmiddels ook een doorn in het oog. Het is niet voor niets dat sites als AskWoody meer en meer bezoekers trekken. Tegelijkertijd zien we dat het gebruik van Windows 10 niet alleen is gestagneerd, maar zelfs heel voorzichtig aan terugloopt. Terwijl bij Windows 7 het tegenovergestelde gaande is. Een groot probleem voor de fabrikant van Windows, want het betekent dat de op 14 januari 2020 beëindiging van de support en bijbehorende veiligheidsupdates voor deze versie stoppen vragen om ellende is. Een flink deel van het bedrijfsleven gebruikt nog altijd tot volle tevredenheid Windows 7, maar ook op bijvoorbeeld scholen kom je het veel tegen. De reden is simpel: het systeembeheer van Windows 7 is vele malen simpeler dan dat van Windows 10. Precies de reden dat een grote hoeveelheid thuisgebruikers ook nog altijd 7 draait. Een einddatum over een ruim jaar is dan ook totaal onrealistisch.

2020

Die populariteit van Windows 7 gaat mogelijk ook op andere vlakken problemen opleveren voor Microsoft. Want officieel draaien de nieuwste versies van Office er bijvoorbeeld niet op. Dat zou kunnen betekenen dat steeds meer gebruikers gewoon met de oude versie door blijven werken zonder geld te betalen voor de nieuwste varianten. Al met al lijkt opnieuw de ellende van Windows XP te ontstaan voor Microsoft. Dat OS overleefde meer dan tien jaar omdat gebruikers weigerden over te stappen op het buggy Windows Vista. Eenzelfde probleem doemt wederom op aan de horizon. Nu het aantal Windows 7-gebruikers nagenoeg gelijk is aan het aantal Windows 10-gebruikers kan Microsoft dat niet negeren. Of het dan ook daadwerkelijk begin 2020 de stekker uit 7 trekt is afwachten. Probleem is dat de softwarefabrikant de laatste jaren vreemd gedrag heeft getoond en niet schroomt voor een geforceerde upgrade-actie. Mogelijk zien we eind volgend jaar opnieuw een dergelijke paniekaanval op Windows 7-systemen.

Stoppen met stortvloed aan updates en upgrades

Windows 10 zou een heel stuk gebruiksvriendelijker worden als de dubbeljaarlijkse upgrades zouden stoppen. De hoeveelheid functies die wordt toegevoegd met deze riskante operaties is nihil en voor de meeste gebruikers totaal niet interessant. Sterker nog: in de meeste gevallen vraag je je af waarom hiervoor een hernieuwde Windows-installatie nodig is. Het was veel logischer geweest als alleen de bescheiden vernieuwingen werden toegevoegd, modulair updaten dus. Stop eens met dat pushen, respecteer privacysettings van gebruikers en verlaag de frequentie van zowel updates als upgrades. Het zou Windows 10 in no time populair maken. En waarschijnlijk de enige optie om een debacle in 2020 te voorkomen.

Opletten de komende weken

Blijft over de ‘oktober upgrade’ van dit jaar. Het is koffiedik kijken wanneer deze echt uitrolt. Zelfs als dat ‘ergens’ vandaag is, hoeft dat niet te betekenen dat je de upgrade ziet verschijnen op je systeem. Alleen als Microsoft ‘denkt’ dat jouw systeem er zonder kleerscheuren vanaf komt wordt de upgrade geïnstalleerd. Zoals gezegd is er voor Home-gebruikers geen andere optie dan de zaak te installeren zodra deze verschijnt op je computer. Tenzij je met allerlei tools aan de slag gaat, die Microsoft steeds weer de strot omdraait met nagenoeg ongedocumenteerde updates. Windows 10 Pro-gebruikers hebben gelukkig iets meer keuze. Maar ook daar blijft het spannend, want Microsoft ‘vergeet’ de gemaakte instellingen nogal eens te respecteren. Kortom: zorg voor extra back-ups de komende weken. Of nog beter: zet al je belangrijke documenten op een NAS en zorg dat er niets onmisbaars op je Windows 10-pc staat. Gaat het dan mis, dan hoef je je over je documenten, foto’s en meer alvast geen zorgen te maken.

Om je documenten veilig te bewaren is het verstandig om deze niet op de harde schijf van je pc op te slaan. Beter is het om ze centraal op een NAS te bewaren. En heb je eenmaal zo’n NAS, dan is daar nog veel meer mee mogelijk. Lees het boek Werken met een NAS, Alles over uw Synology NAS door Henk van de Kamer en Ronald Smit maar eens.

Het vervolg op deze blogpost lees je hier: Upgrade voor Windows 10 staat klaar…
Meer over Windows updates en upgrades lees je op de verzamelpagina.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.