Laatst deed ik op Computer Creatief verslag van de fotografiekwaliteiten van mijn nieuwe ‘flagship’ smartphone met drie camera’s (Samsung Galaxy S10). Vooral de ‘intelligentie’ van de camerasoftware op een telefoon was opvallend goed en een openbaring voor een doorwinterde RAW-DSLR-fotograaf. Ondanks dat de bediening van een smartphonecamera nog steeds enigszins onwennig en onbeholpen is, probeer ik me het fotograferen met een telefoon zoveel mogelijk eigen te maken. Dat streven heeft er zelfs toe geleid dat ik laatst bij een lang weekend naar een Nederlandse kustplaats geen ‘echte’ camera heb meegenomen. Alleen mijn smartphone. Hoe zou het zijn als ik die telefoonfoto’s zou afdrukken?

Belevenissen registreren

Ik heb daarbij gemerkt dat juist zo’n weekend ideaal is om je ‘belevenissen’ te registreren met een telefooncamera en niet met een systeemcamera. Je maakt namelijk vooral buiten foto’s tijdens een wandeling of op een terras. Je hebt dan geen apparaat aan je lijf bungelen en er is altijd voldoende licht. Als ik een leuk onderwerp zag of we een mooi uitzicht hadden, dan was het: telefoon uit mijn broekzak halen (waarbij hij vanzelf wakker wordt), de camera-app starten met een aparte knop en de foto nemen met de volumeknop. Op een zeker moment werd het een bijna automatische beweging. Afhankelijk van het onderwerp koos ik de 14mm, 28mm of 52mm lens en daarmee kon ik tijdens zo’n uitstapje bijna alle onderwerpen vastleggen, van een weids uitzicht over de zee, een portret van mijn reisgenoten tot een close-up van een kopje koffie op een terrasje. Die 14mm heeft zelfs heel creatieve mogelijkheden die ik met een normale standaardlens op een DSLR (24-70mm) niet heb. Op het beeldscherm van de telefoon zagen de foto’s er allemaal fantastisch uit: goed belicht, mooie kleuren, scherp. En dat allemaal ‘op de automaat’. De techniek van fotografie hoeft anno 2019 dus blijkbaar helemaal niet zo moeilijk te zijn.

De kwaliteit van de JPEG’s

Toch was ik er niet helemaal gerust op. Want van dergelijke weekends worden toch vaak foto’s gebruikt voor het jaarlijkse jaarfotoboek. En dan zou het misschien wel heel erg duidelijk worden dat het telefoonfoto’s zijn in plaats van bewerkte RAW-opnamen. Om niet lang in onzekerheid te zitten, heb ik de telefoonfoto’s (JPEG’s) van dat weekend meteen bij thuiskomst op mijn desktop gezet in mijn normale RAW-archief en ze vervolgens in Lightroom geïmporteerd. Tot mijn grote verrassing zag het er beeldvullend nog steeds goed uit: heldere kleuren, goed belicht en scherp. Tekenen van compressie of ruisonderdrukking waren niet zichtbaar op mijn full-HD 24-inch EIZO. Er was zelfs nog enige kwaliteitsruimte om kleine ‘smaak’-aanpassingen te doen. Bij inzoomen naar 100% bleef de beeldkwaliteit vanaf kijkafstand nog steeds redelijk goed overeind. Er was geen sprake van het bekende ‘waterverf’-effect dat ik bij mijn eigen oude smartphone al van mijlenver kon zien.

Met een zeker optimisme heb ik toen een apart fotoboek gemaakt om online af te laten drukken (CEWE, fotopapier 28×21 cm). Gewoon om met mijn eigen ogen te zien dat zelfs voor een paginavullende afdruk (ruim 350 dpi) de foto’s er vanaf leesafstand nog steeds goed uit zouden zien en het vooroordeel dat je telefoonfoto’s eigenlijk niet voor print kunt gebruiken, ontkracht zou worden.

Hoge printkwaliteit

Na een weekje wachten viel het boek op de deurmat. Het eerste dat opviel bij het uitpakken van het fotoboek was dat de printkwaliteit van afdrukcentrales tegenwoordig erg hoog is en ook papier en afwerking recht doen aan goede foto’s. Met enige spanning maakte ik het boek open en was wederom aangenaam verrast door het resultaat. Van leesafstand heel aansprekende foto’s, waarvan de gemiddelde kijker de herkomst niet zal kunnen herleiden naar een telefoon.

Toch was ik niet helemaal tevreden. Van dichtbij kon je een zekere lokale verscherping zien. Zat die ook in de foto’s? Daar was het me niet opgevallen. Heeft de fotoboeksoftware een kleine verscherping toegepast? Had ik dat niet uitgezet? Om antwoord te geven op die vragen, heb ik twee foto’s op hetzelfde formaat afgedrukt op een echte fotoprinter vanuit Photoshop. Zou ik daar ook de verscherping zien? Het antwoord is, nee. De prints zagen er ook van heel dichtbij nog steeds erg goed (onverscherpt) uit. Pffff. Het ligt dus niet aan de telefoonfoto’s.

Vertrouwen in de telefooncamera

Bovengenoemde vakantiefoto-experiment heeft me meer vertrouwen gegeven ten aanzien van de beeldkwaliteit van foto’s van mijn nieuwe telefoon. Ik zal zo’n camera nooit gebruiken voor meer-eisende situaties (minder licht, bokeh-onderwerpen), maar zit ik nu een keer zonder camera met mijn kleinkinderen te spelen, dan weet ik dat ik zonder ‘echte’ camera bij de hand toch snel een uniek moment kan vastleggen dat bruikbaar is in het jaarlijkse fotoboek van mijn vrouw. En dat is toch waar we foto’s voor maken: mooie onderwerpen en onvergetelijke momenten vastleggen om later (dagen tot tientallen jaren) nog te kunnen herbeleven.

De mogelijkheden van kunstmatige intelligentie worden op dit moment voornamelijk toegepast in de software van de smartphones. Portretmodus, fake-bokeh, allemaal mogelijkheden dankzij kunstmatige intelligentie. Wil je meer lezen over die nieuwe, fotografische mogelijkheden van je smartphone, dan is Beter fotograferen met je smartphone misschien iets voor jou. We schrijven op dit blog ook regelmatig over dit onderwerp…