Rimpels krijgen we allemaal. En af en toe heeft iedereen wel eens een pukkeltje of mee-eter. Dat je een tijdelijk pukkeltje niet graag op een portret terug ziet, kan ik me indenken. Dat pukkeltje is dan ook voor eeuwig vereeuwigd, dus als je het makkelijk kunt weghalen in software: perfect! Maar elke oneffenheid, elke rimpel, die van jouw gezicht een karakteristiek portret maken, waarom zou je dat willen gladstrijken? In allerlei beeldbewerkings-applicaties kun je tegenwoordig een gezicht aanpassen. Een gezicht eng glad maken, overdreven make-up erop smeren, een glimlach toevoegen die er niet was. Moeten we dat willen? Anyway, ik keek naar vier verschillende beeldbewerkers, Lightroom Classic met penselen, Photoshop met Neural filters, Luminar Neo en Portrait Pro Studio. Geen diepte reviews, maar even snel een portret aanpassen met die verschillende gereedschappen. Deze keer: Portretretouche met Lightroom Classic en Photoshop. In een komende blogpost retoucheren we hetzelfde portret met Luminar Neo en Portrait Pro Studio.
Lightroom Classic, handmatig met penselen
De kunst bij het retoucheren van een portret is om je in te houden. De huid iets gladder. OK, maar hoeveel gladder? En die moedervlek, moet die weg? Bij het retoucheren kun je heel snel te ver gaan en zo’n supergladde, enge Instagramversie maken. Het gaat erom het portret zo natuurlijk mogelijk te houden. Uiteindelijk moet de geportretteerde persoon er blij mee zijn. Het mooie bij Lightroom Classic is dat je het allemaal handmatig moet doen, met het penseel. Zoom lekker in op de huid, de ogen, de lippen, dan zie je beter wat je aan het doen bent.
Niet automatisch

Al wordt Lightroom Classic dankzij Artificial Intelligence steeds slimmer, je vindt er geen gereedschappen die automatisch de huid, de tanden of de ogen maskeren. Je zult met het penseel zelf moeten schilderen wat die tanden zijn. Natuurlijk heb je de instelling Automatisch maskeren in Lightroom te je beschikking, dus met enige moeite en ervaring selecteer je huid, lippen, tanden of ogen heel makkelijk en nauwkeurig. Voor het aanpassen van de huid, de lippen, de tanden en de ogen heeft Lightroom al wat voorinstellingen bij de penselen. Heb je bijvoorbeeld de huid geselecteerd, dan kun je uit het menu kiezen voor Huid verzachten. Standaard opent die instelling op 100%, maar je kunt tussen 0 en 200% kiezen. 100% vind ik bij dit portret wat teveel, dus ga ik wat terug. En zo ga je verder: nieuw penseelmasker, kiezen voor Irisverbetering en daarna het oogwit wat lichter maken met Tegenhouden (lichter). Als laatste nog even de tanden wat witter maken. Klaar. Niets meer aan doen.
Photoshop Neural filters: Slim Portret

Als je een Adobe-fotografielidmaatschap hebt, heb je de beschikking over de slimme Neural-filters in Photoshop. De Neural filters werken met AI en herkennen in een gezicht, huid, lippen, gezichtsuitdrukkingen, enzovoort. Je hebt twee belangrijke filters: Slim Portret en Huid Effening. Bij Slim Portret kun je onder andere Geluk (in het Engels het Be Happy!-filter) toevoegen. Daarmee kun je dus iemand laten glimlachen. Verder kun je de Haardikte, Gezichtsleeftijd en de Oogrichting aanpassen. Bij Uitdrukkingen kun je Verrassing en/of Boosheid toevoegen. Verder kun je nog het gezicht draaien en de lichtval aanpassen. Voor mij gaan die effecten eigenlijk te ver. Pas ze gerust toe, maar een lach aanbrengen of bij iemand boosheid aanbrengen? Tja…
Photoshop Neural filters: Huid Effening

Bij Huid Effening (Skin Smoothing) heb je twee instellingen: Vervagen en Effening. Effening is voor de pukkels en dergelijke, Vervagen is om de huid als geheel gladder te maken. Een eenvoudig filter met maar twee mogelijkheden, maar doordat het met AI werkt moet het ook slim zijn en alleen op de huid werken. Je maakt dus alleen de huid gladder doordat het filter alleen de huid herkent. Je kunt als uitvoer een nieuwe laag met het masker kiezen. Handig, omdat je kunt zien wat het filter precies heeft bewerkt en waarbij je achteraf dat masker nog kunt aanpassen. De standaardinstellingen staan wat mij betreft veel te heftig. Zo krijg je meteen de gladde Instagramlook.
Wil je nog andere dingen aanpassen, bijvoorbeeld de ogen en/of de lippen, dan zul je dat met het penseel in Lightroom moeten doen.
De mogelijkheden voor portretretouche met Lightroom Classic en Photoshop die je met het fotografielidmaatschap van Adobe hebt zijn – in ieder geval wat mij betreft – voldoende. Het prettige van Lightroom vind ik dat je handmatig de retouche toepast, daarbij zie je beter wat je aan het doen bent. Dat is anders bij Portrait Pro en Luminar Neo, die in een volgende blogpost aan de beurt komen. In die applicaties gebeurt veel meer met AI, misschien meer dan je lief is…
[bafg id=”26364″]
Meesterlijke portretten maken
Hoe maak je meesterlijke portretten? Bij een goed portret gaat het over ontmoetingen in plaats van uitwisselingen. Vaak wordt het maken van een portret gezien als een transactie, maar het is meer dan dat. Het is een ontmoeting net zoals iedere andere ontmoeting, alleen moeten er ook foto’s gemaakt worden. Toch is er altijd die verwachting aan beide kanten, want de één moet wat geven en de ander komt ter plaatse om wat mee te nemen. Een bijzonder spanningsveld dat veel eist van zowel de fotograaf als de geportretteerde. Wat is precies dat spanningsveld en hoe is het te verklaren? Op welke manier kun je jezelf daartoe verhouden? En, hoe maak je gebruik van dat spanningsveld? Hoe zorg je ervoor dat je thuiskomt met precies de beelden die je voor ogen hebt? Antwoord op deze vragen lees je in Meesterportretten van Jasper van Bladel.
Portretretouche in Photoshop en Lightroom?
Meer leren over het werken in Lightroom Classic en/of Photoshop? Daar zijn boeken voor! Ontdek Lightroom Classic van Hans Frederiks en Pieter Dhaeze is er zo een. Photoshop leer je het beste van Adobe zelf, met het boek Classroom in a book: Photoshop 2022 van auteurs Andrew Faulkner en Conrad Chaves.
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.
De Engelse hoffotograaf maakte, ter ere van haar 80ste verjaardag een portret van koningin Mary. Toen hij het haar toonde zei ze: ‘Ik zou me schamen als ik er nu nog zo glad uit zou zien. Overmaken!’