Tag archieven: featured

AI en de toekomst van je werk

Kunstmatige intelligentie zal een aanzienlijke invloed hebben op de arbeidsmarkt. Hierdoor zullen veel conventionele beroepen verdwijnen, terwijl andere mogelijk in grote mate zullen evolueren. Het is nu essentieel om vooruit te kijken naar de snelle ontwikkelingen en na te denken over kunstmatige intelligentie en de toekomst van je werk.

AI zorgt nu al voor een revolutie op de werkvloer van steeds meer bedrijven. Met name de GPT-taalmodellen zorgen ervoor dat eigenlijk iedereen over een persoonlijke secretaresse, adviseur, vertaler en wat al niet meer kan beschikken. Zelf heb ik tijdens het schrijven van het boek Ontdek de Raspberry Pi gebruikgemaakt van GPT-4. Het op deze manier werken maakt meteen de toekomst van journalistiek werk en schrijven duidelijk. Bijvoorbeeld Hallo ik ben ChatGPT werd door Bob van Duuren samen met ChatGPT geschreven. Ja, de beroepsgroepen van journalist en tekstschrijver blijven bestaan. Maar ‘de mens’ kan zich concentreren op unieke, creatieve inhoud gebaseerd op waarnemingen, (levens)ervaring, spannende gedachtesprongen en -experimenten enzovoort.

Lees verder AI en de toekomst van je werk

Betere resultaten met Adobe Firefly

Wellicht valt het je op dat het gegenereerde resultaat van Firefly er vaak ‘getekend’ uitziet. Dat komt doordat Firefly – wat het noemt – kunst genereert. Heb je liever een fotorealistisch resultaat, dan kan dat vanzelfsprekend ook. Hoe krijg je betere en andere resultaten met Adobe Firefly? Onderstaande tekst is afkomstig uit het boek Kunstzinnige intelligentie van Bob. van Duuren en Bob Timroff. Hoe je begint met Firefly lees je HIER.

Het resultaat van Adobe Firefly beïnvloeden


Firefly biedt diverse instellingen om de eigenschappen van je prompt snel en eenvoudig aan te passen.

Rechts van het werkvenster zie je een sectie waarin je de volgende keuzes kunt maken:

Lees verder Betere resultaten met Adobe Firefly

Aan het werk met Adobe Firefly

Met Adobe Firefly kun je met behulp van AI (Artificial Intelligence) afbeeldingen maken. Voer een tekst in en Firefly maakt  4 afbeeldingen voor je. Firefly was lange tijd in bèta beschikbaar om mee te experimenteren, maar Firefly  is deze maand officieel gelanceerd en heeft niet meer de beperkingen van die bèta-versie. In het boek Kunstzinnig Intelligentie van Bob Timroff en Bob van Duuren wordt Adobe Firefly uitgebreid behandeld. Hieronder het eerste deel uit hoofdstuk 6 Firefly en Photoshop. Aan het werk met Adobe Firefly! (H.F.)

Adobe Firefly

In dit hoofdstuk besteden we aandacht aan Adobe Firefly, de webapp van Adobe waarmee AI-kunst kan worden gemaakt.

De geschiedenis van Adobe Firefly is een interessant verhaal dat de evolutie van generatieve AI in de creatieve industrie illustreert. In deze paragraaf geven we een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen.

Lees verder Aan het werk met Adobe Firefly

De verschillende versies van de Raspberry Pi

Ontdek de Raspberry Pi

Er zijn in de afgelopen jaren verschillende versies van de Raspberry Pi verschenen. We zetten ze hier voor je op een rijtje. Onderstaand fragment is afkomstig uit mijn nieuwe boek Ontdek de Raspberry Pi. Bomvol ideeën, tips, wetenswaardigheden en meer rondom een bijzonder klein en veelzijdig computertje!

De Raspberry Pi heeft in de loop der jaren verschillende versies en modellen gekend, elk met hun eigen kenmerken en verbeteringen. Het is belangrijk om de verschillen tussen deze versies te begrijpen, zodat je de juiste keuze kunt maken op basis van jouw behoeften en projectvereisten.

versies van de Raspberry Pi
De Raspberry Pimodellen zoals te zien op de officiële website van Raspberry Pi.

Een van de vroegste modellen was de Raspberry Pi Model A, gevolgd door de Model B. Deze eerste modellen hadden beperkte specificaties, maar waren nog steeds in staat om indrukwekkende taken uit te voeren. Vervolgens werden er nieuwe modellen geïntroduceerd, zoals de Raspberry Pi 2, Raspberry Pi 3 en de meest recente Raspberry Pi 4.

Lees verder De verschillende versies van de Raspberry Pi

Werken met datum en tijd in Excel

De 100+ beste tips & trucs voor Excel, tweede editie

Vanzelfsprekend is het werken met datum en tijd in Excel een veelvoorkomende klus. In onderstaande uitleg geef ik een eerste handvest. Waarbij geldt dat je in mijn boek De 100+ beste tips & trucs voor Excel nog veel meer tips rondom dit thema kunt lezen.

Een datum voer je in op een van de volgende manieren.

werken met datum en tijd in Excel

Kies de methode die je prettig vindt. Sluit altijd af door op de Enter-toets te drukken.

Lees verder Werken met datum en tijd in Excel

De invloed van AI op marketing

In vervolg op het succesvolle boek Hallo, ik ben ChatGPT schreef Bob van Duuren wederom samen met ChatGPT het vervolgboek Geavanceerd ChatGPT. Het boek is bedoeld voor de meer ervaren gebruiker die nóg meer uit deze veelzijdige technologie wil halen. Bob en ChatGPT behandelen onder andere functionaliteit van de (betaalde) Plus-versie en interviewden experts op het gebied van ethiek, privacy en auteursrecht, AI, marketing en klantenservice. Uit het boek plaatsen we op dit blog het interview met Patrick Petersen over de invloed van AI op marketing. (H.F.)

Patrick Petersen begon als tiener met C- en SQL-programmering en later met assemblytalen. Hij stapte over naar LAMP (Linux, Apache, MySQL, PHP), ASP.net en MsSQL, en gebruikte zijn technische achtergrond voor handmatige grafische codering. Zijn studiekeuze combineerde digitale marketing met technologie vanwege de opkomst van internet. Hij behaalde wetenschappelijke mastertitels in marketingstrategie in Londen en consumentengedrag en mixedrealitytechnieken in Genève. Eerder studeerde hij communicatie(systemen) aan de hogeschool in Utrecht, waar hij afstudeerde met eigen internetmodellen die technologie en marketing integreerden. Patrick is internetondernemer en oprichter van AtMost(TV), gespecialiseerd in complexe contentmarketing en onderwijsontwikkeling. Daarnaast is hij onderzoeker (HR, HHS, UvA), auteur, spreker en docent met een brede expertise in marketing, content en technologie.

Voordelen van (Generatieve) AI in Marketing

Wat zijn volgens jou de belangrijkste voordelen om (generatieve) AI in te zetten bij marketing?

Natuurlijk de tijdwinst, maar vooral het feit dat je binnen enkele minuten een creatie hebt die als inspiratie kan dienen voor een marketingcampagne, contentmarketingmix of storytelling. Bovenal kan ook een aanpak, stappenplan of marktbewerking – in de basis – door toepassingen worden gegeneerd. Het feit dat je, voor goede content van hoge kwaliteit, intensief bezig moet zijn met de juiste ontwikkeling van de prompts geeft de marketeer onbewust een les op gebied van contentontwikkeling en vooral van storytelling. Waar de stories in de contentmarketingmix veelal bij het opstellen van de marketingcampagne nog tekstueel en weinig “pakkend” zijn, kunnen de generatieve AI-toepassingen de content en verhalen visualiseren om zo de campagnes vatbaar, duidelijk en natuurlijk visueel te maken. Het zijn toch altijd de afbeeldingen die intern en de doelgroep doen overtuigen, anders dan wat modellen met wat tekstjes erbij. Een plaatje zegt meer dan duizend worden, zeg maar.

Lees verder De invloed van AI op marketing

Koop nu een Raspberry Pi 4!

Ontdek de Raspberry Pi

Tijdens het schrijven van mijn boek Ontdek de Raspberry Pi zag het er met de leverbaarheid van de Raspberry Pi4 even niet zo rooskleurig uit. Maar: de Raspberry Pi4 is weer leverbaar! Volop zelfs, feitelijk. Nu kun je kennismaken met een bijzonder capabel en al even bijzonder compact single board computersysteempje. Koop nu een Raspberry Pi 4!

Het mag geen geheim heten dat de Raspberry Pi 4 in al z’n varianten slecht leverbaar was, zeker de afgelopen twee jaar. Een van de hoofdoorzaken was het wereldwijde chiptekort, deels een uitvloeisel van de coronapandemie. Maar er was ook een grote producent (RS Group) waarvan de licentie met de Raspberry Pi Foundation afliep. Met het gevolg dat er ook nog eens een gat in de toch al magere productie werd geslagen. Tegelijkertijd ging het in 2021 nog redelijk met cryptomunten. Allerlei cryptofarms gebruikten grote hoeveelheden Raspberry Pi’s om virtuele munten te ontginnen. De duistere tijden van schaarste zijn echter voorbij: de Raspberry Pi 4 is weer leverbaar!

Lees verder Koop nu een Raspberry Pi 4!

AI en sociale media vormen een match

Handboek Social Media Marketing, 4e editie

Aan Kunstmatige intelligentie (AI) is niet meer te ontkomen. Ook AI en sociale media hebben elkaarondertussen gevonden. Onderstaand fragment is afkomstig uit mijn Handboek Social Media Marketing, 4e editie.

AI is een verzamelnaam geworden voor toepassingen die slimme taken uitvoeren waar ooit veel menselijke input was vereist, zoals het ontwerpen en maken van content. De match tussen AI en sociale media is niet alleen de toekomst, het is al aanwezig. In feite draaien AI-toepassingen, en hun integratie met sociale media, al jaren op de achtergrond als algoritmen die feeds aanpassen, gerichte advertenties weergeven en (soms gebrekkige) moderatie van berichten en content uitvoeren. AI is nog verre van perfect. Het is nog steeds aan het leren en soms gaat het fout.

Lees verder AI en sociale media vormen een match

Cellen kleuren met voorwaardelijk opmaak in Excel

Soms wordt een tabel wat onoverzichtelijk. Cellen kleuren met voorwaardelijke opmaak in Excel brengt dan helderheid! Onderstaande tip is afkomstig uit mijn boek De 100+ beste tips & trucs voor Excel.

Je kunt het uiterlijk van een cel veranderen, afhankelijk van de waarde die erin staat. Dit heet Voorwaardelijke opmaak. Zo kun je bijvoorbeeld cellen kleuren met voorwaardelijk opmaak in Excel. Stel, in een cel kunnen diverse getallen komen en zodra dat getal groter is dan 10, moet dat getal vet worden en moet de cel geel worden met een rand.

Dat stel je als volgt in. Klik op de cel.

Lees verder Cellen kleuren met voorwaardelijk opmaak in Excel

Betaalde en gratis alternatieven voor Photoshop

Of er ook goede alternatieven voor Photoshop zijn? Natuurlijk zijn er alternatieven voor Photoshop, gratis en betaald, maar zijn ze even goed als Photoshop? We behandelen er in deze blogpost een paar. 

Bij een abonnement op het fotografielidmaatschap van Adobe krijg je in ieder geval Lightroom en Photoshop. Voor € 12,09 (inclusief BTW) in de maand krijg je de beschikking over een heel complete oplossing voor het opslaan en bewerken van je foto’s. Over de voordelen van Lightroom Classic schreven we in een vorige blogpost waarin de alternatieven voor Lightroom Classic aan de orde kwamen. De voordelen van Photoshop? Photoshop is de moeder van alle beeldbewerkings-applicaties. In de loop der jaren is er steeds meer mogelijk geworden met Photoshop. Als je weet hoe Photoshop werkt, zijn je beeldbewerkingsmogelijkheden bijna onbegrensd.

De interface van Photoshop.
Lees verder Betaalde en gratis alternatieven voor Photoshop

Engagementmarketing en contentmarketing

Handboek Social Media Marketing, 4e editie

Socialemediamarketing is een mix van engagementmarketing en contentmarketing. Zegt je dat niks, lees dan vooral verder! En ook in mijn Handboek Social Media Marketing, 4e editie duik ik er dieper op in.

Socialemediamarketing is een mix van andere moderne vormen van marketing, het heeft veel raakvlakken met deze leergebieden:

  • engagementmarketing;
  • contentmarketing.

Een uitleg van engagementmarketing door Brian Solis: “Engagement marketing, sometimes called experiential marketing, event marketing or participation marketing, is a marketing strategy that directly engages consumers and invites and encourages consumers to participate in the evolution of a brand. Engagement marketers believe that consumers should be actively involved in the production and co-creation of marketing programs, developing a relationship with the brand.

Lees verder Engagementmarketing en contentmarketing

Werken met lijsten in Excel

De 100+ beste tips & trucs voor Excel, tweede editie

Je kunt van alles in lijstvorm zetten in een spreadsheet, bijvoorbeeld de welbekende adressenlijst. Werken met lijsten in Excel is dan ook een essentiële activiteit. In mijn boek De 100+ beste tips & trucs voor Excel besteed ik er een hoofdstuk met tal van tips aan. Hieronder alvast een voorproefje!

We beginnen met sorteren. Je kunt een lijst sorteren met de sorteerknoppen met AZ (met omhoog gericht pijltje erachter) en ZA (met omlaag gericht pijltje erachter) in het tabblad Gegevens, maar daarmee heb je weinig grip op wat er gebeurt. De meest trefzekere manier om je lijst te sorteren, die ook de opschriften in de bovenste rij op hun plaats laat, is met het dialoogvenster Sorteren. Je sorteert de adreslijst bijvoorbeeld als volgt op de kolom met achternamen.

Selecteer alle kolommen van de adreslijst die gegevens bevatten. Klik in het tabblad Gegevens op de knop Sorteren; dit opent het dialoogvenster Sorteren. Zorg dat rechtsboven in dit venster de optie Mijn gegevens bevatten kopteksten is ingeschakeld, want daardoor blijft de bovenste rij met de opschriften bovenaan staan. Bovendien zie je hierdoor in de drie keuzelijsten van dit venster je eigen opschriften terug, in plaats van aanduidingen als Kolom A enzovoort. Dat maakt het kiezen in de volgende stap gemakkelijker. Klik onder Kolom in de keuzelijst bij Sorteren op op Achternaam. De tweede keuzelijst onder Sorteren op geeft aan dat je gaat sorteren op waarden; dat laat je zo. De derde keuzelijst Volgorde staat standaard ingesteld op A naar Z. Je wilt de namen van A tot Z sorteren, dus ook daar doe je niets aan.

  • Kies Z naar A als je de namen in aflopende volgorde wilt sorteren.

Klik op OK en de hele lijst wordt in een fractie van een seconde gesorteerd.

  • Is dat niet goed gegaan, druk dan meteen op de sneltoets Ctrl+Z om deze actie ongedaan te maken.
Lees verder Werken met lijsten in Excel

De 5 C’s van succesvolle socialemediacampagnes

Handboek Social Media Marketing, 4e editie

Het is heel belangrijk om altijd de 5 C’s van succesvolle socialemediacampagnes in het achterhoofd te houden. Gewoon, omdat die dus succesvol blijken! In mijn Handboek Social Media Marketing, 4e editie besteed ik er aandacht aan, maar ook in dit artikel maak je er vast kennis mee!

De 5 C’s vormen een model om de socialemediacampagne in het gareel te houden. Ze vormen de voorwaarden die dagelijks het succes van een socialemediacampagne beïnvloeden. Ook is het model geschikt om als snelle briefing te functioneren naar alle betrokkenen bij de campagne. Een socialemedia- en communitymanager is tijdens het campagnebeheer continu bezig met het beheren van een mix bestaande uit content, context, kanalen, conversatie en conversie:

  • De contentvorm is de gepubliceerde content – zoals video’s, afbeeldingen en dialogen – en kan in de campagnes worden ingezet om bijvoorbeeld meer betrokkenheid op te wekken of een boodschap te delen om zo een groter bereik te bewerkstelligen.
  • De context zorgt voor juiste combinaties van content en platforms, zoals een instructievideo op YouTube Shorts en wellicht deels op TikTok, Pinterest en Instagram voor een groter bereik. Discussies en crowdsourcing kunnen goed via Instagram en LinkedIn of een blog.
  • Channels is de keuze van socialemediakanalen, de platforms en ook het beheren van deze kanalen. Zo kunt u WhatsApp kiezen voor care en kunt u Instagram inzetten om visuele productervaringen te laten delen.
  • Conversatie en care draaien om het proactief – of reactief – omgaan met de relaties om zo de openlijke betrokkenheid en interactie te bevorderen.
  • Conversie is het managen van de gestelde marketingdoelstellingen en het beoogde resultaat. Sociaal verkopen speelt hierbij een grote rol. De manager dient de doelstellingen te waarborgen. Tussentijdse evaluaties fungeren als feedback en zorgen voor een eventuele bijstelling van de campagne. De manager sociale media is continu bezig met concrete vragen als: is het aantal likes al behaald? Is het aantal dialogen al behaald? Zijn er al genoeg ideeën binnengekomen? Is er al genoeg geld binnengekomen via crowdfunding? Zijn er al genoeg whitepapers aangevraagd?
Lees verder De 5 C’s van succesvolle socialemediacampagnes

Compositieregels voor fotografie in de praktijk

Nando Harmsen schreef een prachtig boek over Compositie in Landschapsfotografie. Hij richt zich met het boek op fotografen die niet tevreden zijn met hun landschapsfoto’s. In een interview met Nando dat we voor dit blog met hem hadden is zijn uiteindelijke conclusie ‘Gebruik compositieregels in je voordeel, maar houd er niet krampachtig aan vast!’ In een vorige blogpost gaven we een voorbeeld uit zijn boek uit het hoofdstuk Compositieregels in de praktijk: Het gebruik van de Gulden snede bij het maken van een compositie. Deze blogpost, Compositieregels voor fotografie in de praktijk, bevat de rest van het hoofdstuk met onder andere de Fibonacci-spiraal om de Gulden snede zichtbaar te maken, en de Gulden diagonaal ofwel de gulden driehoek.

Fibonacci-spiraal

Een andere manier om de gulden snede zichtbaar te maken is de Fibonacci-spiraal. In plaats van de hoekige verdeling door vier lijnen, heeft deze spiraal een meer organische vorm. Het is een curve, een vorm die bij composities een heel krachtige kijklijn oplevert. In veel gevallen past dit beter bij het maken van een compositie in landschapsfoto’s. De natuur is immers ook niet hoekig.


De Fibonacci-spiraal vormt een prettige kijklijn door de foto. De beeldelementen volgen de spiraal waarna je bij de bomen uitkomt. (2017 – Hasselblad X1D, 45mm, ISO100, f/11, 1/200s.)
Lees verder Compositieregels voor fotografie in de praktijk

Sneller zoeken in Excel, zo werkt het…

De 100+ beste tips & trucs voor Excel, tweede editie

Als je een groot werkblad bomvol gegevens hebt, kun je sneller in een beperkt gebied zoeken in Excel. Dat voorkomt bijvoorbeeld dat je een hoop zinloze ‘bijvangst’ scoort. Onderstaande tip is afkomstig uit mijn boek De 100+ beste tips & trucs voor Excel.

Je kunt een beperkt gebied doorzoeken in Excel. Stel, je zoekt de Drentse plaatsnaam Vries en er staan veel mensen in je lijst die De Vries heten. Als je dan in het venster Zoeken vries opgeeft, zal Excel ook alle achternamen De Vries langsgaan.

Selecteer in dit voorbeeld de kolom met de plaatsnamen. Klik op Zoeken en selecteren en op Zoeken. Typ vries in het venster Zoeken en druk op de Enter-toets. Nu doorzoekt Excel alleen de geselecteerde kolom. De kans is groot dat je meteen komt waar je zijn moet. Met andere woorden, als je eerst cellen selecteert en dan een zoekopdracht geeft, doorzoekt Excel alleen die cellen.

Lees verder Sneller zoeken in Excel, zo werkt het…

John Warnock, oprichter van Adobe, overleden

John Warnock, oprichter van Adobe, is overleden. De naam John Warnock zegt je misschien niets, maar zonder John Warnock en zijn collega Chuck Geschke was er geen Desktop Publishing. Samen bedachten ze Postscript en richtten Adobe op. Geschke overleed al eerder en nu heeft Warnock zich daarbij gevoegd.

PostScript en de Laserwriter

Adobe is inmiddels een groot bedrijf, geliefd en door sommigen gehaat, maar ooit was het een klein bedrijf dat het van de uitvinding PostScript moest hebben. PostScript is een programmeertaal voor printers en Chuck en John probeerden die te slijten aan printerfabrikanten. Dat ging moeizaam, totdat Steve Jobs van Apple het in een laserprinter stopte. Met de Laserwriter, zoals die printer heette, kon je, samen met een Macintosh 512 en PageMaker pagina’s opmaken en op die printer afdrukken, met prachtig lettertypes als o.a. de Times, de Helvetica en de Courier: de eerste PostScript-fonts. Je eigen ‘zetmachine’! Zo kon Adobe groeien en maakte Warnock de eerste versie van Illustrator.

Warnock, Geschke en Marva – de vrouw van Warnock – bij de vellen uit de Laserwriter (gok ik) met het oorspronkelijke logo van Adobe. (Foto via Adobe.)
Lees verder John Warnock, oprichter van Adobe, overleden

Het gebruik van de Gulden snede bij het maken van een compositie

Nando Harmsen schreef een prachtig boek over Compositie in Landschapsfotografie. Hij richt zich met het boek op fotografen die niet tevreden zijn met hun landschapsfoto’s. In een interview met Nando dat we voor dit blog met hem hadden is zijn uiteindelijke conclusie ‘Gebruik compositieregels in je voordeel, maar houd er niet krampachtig aan vast!’ In onderstaande blogpost geven we een voorbeeld uit zijn boek uit het hoofdstuk Compositieregels in de praktijk: Het gebruik van de Gulden snede bij het maken van een compositie.

De Gulden snede gebruiken bij fotografie

Hoewel de monnik Luca Pacioli dacht dat een compositie het meest realistisch is wanneer deze op een wiskundige manier is opgebouwd, zal het rekenen met de gulden snede en het getal phi (1,618) niet erg praktisch zijn. Hoewel de gulden snede zeker een belangrijke factor bij het opbouwen van een compositie is, speelt het gevoel ook een zeer belangrijke rol. Met andere woorden, de compositie hoeft niet exact volgens de gulden snede te zijn. Een benadering kan al voldoende zijn om de compositie als prettig te ervaren.

Lees verder Het gebruik van de Gulden snede bij het maken van een compositie

Alternatieven voor Lightroom Classic

We schreven al eerder over de alternatieven die er zijn voor Lightroom en Photoshop. Waarom je een alternatief voor beide applicaties zou willen hebben? Als je een gebruiker van Lightroom Classic bent, heb je misschien geen zin om elke maand dat tientje te betalen voor dat abonnement. Je wilt eigenaar van de software zijn! Of je hebt om een of andere reden de pest aan Adobe. Of je denkt dat er betere applicaties zijn dan Lightroom. Allemaal legitieme redenen voor de aanschaf van andere software dan Lightroom. In deze blog behandelen we kort wat van die alternatieven voor Lightroom Classic. Maar eerst nog even waarom je misschien toch nog aan Lightroom zou kunnen vasthouden…

Lightroom Classic is een zeer complete applicatie. De Bibliotheek waarin je de foto’s verzameld is onovertroffen. Er is bijna geen enkele andere applicatie die daaraan kan tippen. Daarnaast is er natuurlijk de betrouwbare RAW-ontwikkeling van Adobe, die in de loop der jaren alleen maar beter is geworden. En Lightroom Classic staat niet stil in ontwikkeling. Adobe heeft de afgelopen jaren heel veel nieuwe, mooie mogelijkheden aan Lightroom toegevoegd. Bijvoorbeeld de maskering en het automatisch herkennen van onderwerpen. 

Lees verder Alternatieven voor Lightroom Classic

Grafieken maken in Excel

De 100+ beste tips & trucs voor Excel, tweede editie

Saaie cijfertjes worden vaak ineens een stuk interessanter als ze grafisch worden getoond. Grafieken maken in Excel is niet ingewikkeld. Hoe je dat doet, dat lees je hieronder en meer uitgebreid in mijn handige boek De 100+ beste tips & trucs voor Excel.

We beginnen wat grafieken maken in Excel met een lijngrafiek. Een lijngrafiek is zeer geschikt om de ontwikkeling in de tijd weer te geven, zoals het verloop van een aandelenkoers. In kolom A staan bijvoorbeeld de datums en in B de slotkoersen van elke dag.

Selecteer de cellen die je in de grafiek wilt weergeven, inclusief de opschriften boven de kolommen.

Toetsen om snel te selecteren zijn:

  • druk op Ctrl+Home om naar cel A1 te gaan,
  • druk op Ctrl+Shift+pijltoets-Rechts om A1 en B1 te selecteren,
  • druk op Ctrl+Shift+pijltoets-Omlaag om alle gegevens in deze beide kolommen te selecteren.

Onder aan de selectie verschijnt de knop Snelle analyse. Klik op die knop; hierdoor open je een menu met tabbladen.

Lees verder Grafieken maken in Excel