Een replica van de Spoetnik 1 (bron afbeelding: https://en.wikipedia.org/wiki/File:Sputnik_asm.jpg)

60 jaar bliepjes van Spoetnik

60 jaar geleden werd ’s werelds allereerste satelliet gelanceerd. De Russische Spoetnik 1 (Спутник-1) werd op 4 oktober 1957 gelanceerd. Een doorbraak!

Die simpele Spoetnik 1 zou nog heel veel gevolgen krijgen. Meer dan de Russen waarschijnlijk ooit hadden gedacht. Ten eerste was het natuurlijk een klap voor de Amerikanen en daarmee het begin van de Space Race. Tegelijkertijd werd de satelliet ook een cultuurfenomeen waarvan de invloed zich zelfs vandaag de dag nog doet gelden. Denk aan design zoals bijvoorbeeld Spoetnik-lampen, klokken en ander spul. Want de karakteristieke zilveren bol met uitstekende antennes hád en heeft wel wat. Toch was de inhoud van de bol magertjes. Slechts een zender, een set batterijen en een ventilator voor de koeling vormden de nuttige lading. En het enige wat die zender deed was bliepjes uitzenden op 20.005 en 40.002 Mhz. Iedereen met een kortegolfontvanger kon ze ontvangen. Die simpele bliepjes zorgden voor een wereldwijde schokgolf. Met name de Amerikanen waren verbijsterd omdat zij zelf nog lang zo ver niet waren.

Begin van de toekomst

Spoetnik 1 was eigenlijk het begin van de toekomst. En de aanzet tot een scala aan nieuwe activiteiten op een tot dan toe onbekend terrein: de ruimte. De ‘domme’ Spoetnik 1 werd opgevolgd door meer capabele satellieten. Met name communicatiesatellieten verkleinden de wereld, contact met welke plek op Aarde dan ook was mogelijk in nagenoeg real-time. Het vormde de aanzet voor een globaliserende wereld waarin grenzen een steeds minder grote rol speelden. Satellieten en ruimtevaart zorgden ook voor een enorme ontwikkelingen van de elektronica. Iedere gram lanceergewicht telt namelijk, en hoe minder een satelliet of ruimtevaartuig weegt, hoe beter. Het leidde tot miniaturisering, chips, de microprocessor en meer. Zonder space race had het ontwikkelen van al dat soort zaken mogelijk een heel stuk langer geduurd. En zaten we anno 2017 wellicht pas in het tijdperk van de home computer a la Commodore 64.

Prestatie van formaat

De Spoetnik 1 was zonder meer een prestatie van formaat. Het bliepende bolletje deed de wereldbevolking samen iets bijzonders beleven. Zonder onderscheid in ras, land van herkomst of geloof. Een voorbode van de wereld die eraan zat te komen. De in het verschiet liggende communicatiemogelijkheden zorgden direct of indirect voor de val van dictaturen, inclusief de Sovjet Unie. Natuurlijk dacht in 1957 nauwelijks iemand aan de gevolgen op lange termijn. Spoetnik was in eerste instantie vooral een PR-middel van de Sovjets. Maar luidde indirect eigenlijk ook het begin van het einde van dit regiem in. Vrije communicatie is immers een machtig goed, en precies dat is wat Spoetnik 1 in gang zette.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.