Goeiedag. Het is donderdag 13 juni 2019, half 8 ‘s-ochtends. Met de slaapkruimels nog in mijn ogen pak ik mijn iPhone en trek natuurlijk nieuwsgierig de mailbox open. Wat heeft de nacht gebracht ? Ik lees een ronkend bericht dat misschien de nieuwe wereldorde zal gaan scheppen: ‘[NEW!] The 9-Point Reference Grid by QuarkXPress’. Huh ? Da’s boeiend ! Toch ? Of vergis ik me…
Voor degenen die pas na het jaar 2000 als ontwerper in de grafische sector zijn gaan werken: rond de eeuwwisseling gebruikte vrijwel iedere ontwerper het opmaakprogramma QuarkXPress, de voorloper van Adobe InDesign. Maar de toenmalige directeur van Quark verzette zich destijds met hand en tegen tegen Adobe’s verzoek om gebruikers van XPress op een makkelijke wijze fatsoenlijke PDFs te laten maken. Hij reageerde ronduit arrogant, afwijzend en nogal agressief, en dat spoorde Adobe aan om zelf een opmaakprogramma te gaan ontwikkelen. De strijdbijl werd opgepakt en Adobe kwam vrij snel met het nieuwe InDesign, dat in enkele jaren tijd korte metten maakte met de hegemonie van XPress.

En met recht, want Adobe InDesign stond meteen al vóór op het conservatieve en peperdure XPress, InDesign blonk direct uit in gebruiksgemak en features, verbeterde constant en kwam telkens met prachtige nieuwe ideeën. En zo kreeg Adobe in no-time alle grafische troeven voor print-media in handen: Adobe Illustrator, Photoshop èn InDesign. XPress bleef nagenoeg stil staan. Quark draaide hun bedrijfsbeleid en klantbenadering weliswaar bij, ze probeerde wel wat nieuwe dingen uit, en af en toe werd er zowaar een puntje gescoord. Maar dat was lang niet genoeg om gebruikers terug te winnen. Slechts enkele hardnekkige gebruikers blijven ermee werken, waar niks mis mee is – maar de wereld draait door.
Om bijna nostalgische redenen bleef ik de ontwikkelingen bij Quark volgen via hun nieuwsbrieven, of downloadde zelfs een trial-versie. Maar de afgelopen 15 jaar hebben ze me nooit meer weten te verrassen of boeien.
Tot vanochtend.
NIEUW ! Het 9-punts referentie-kader, nu in QuarkXPress !!
Wow, wat geweldig ! Hoeveel programmeurs zijn daarvoor nodig geweest ? Hoe gaat dit de wereld veranderen ? Wat is het eigenlijk ? Nou, het is niets meer en niets minder dan een functie die al decennia-lang in Illustrator en InDesign zit. Je kunt daarmee een object meten en transformeren vanuit een willekeurig hoekpunt of het midden. Best handig ! Ik vroeg me bij het verschijnen van InDesign al af waarom XPress dat niet eerder bedacht had, en vandaag is mijn enige gedachte: hebben ze dáár ruim 15 jaar over moeten nadenken ? Volgens het filmpje zijn ze er trots op.

Deze poging van Quark om ons wereldbeeld te veranderen lijkt in veel opzichten op activiteiten van die Flat-Earth gekkies. Het idee van een platte aarde heeft lange tijd kunnen bestaan, maar elke weldenkende en rondreizende mens heeft vele eeuwen geleden al opgemerkt dat de aarde bolvormig is. Toch weten die notoire idioten via nieuws- en social-media iedere keer weer aandacht te trekken met berichten over zogenaamd belangrijke ideeën en ontdekkingen.
Natuurlijk gaat het in gevecht van Quark tegen Adobe niet om wetenschap, maar de manier waarop Quark 15 jaar na dato met deze minieme inhaalpoging probeert indruk te maken en te overtuigen, is op vergelijkbare wijze belachelijk. Alsof Apple aankondigt dat het iOS een klein ‘Terug’ knopje krijgt, of dat de FlatEarth Society melding maakt van ‘enige ronding aan de polen’. Ach, het zou waarachtig blijk geven van een groeiend wereldbesef. Maar zeg dan gewoon: ‘okay, jullie hebben gelijk’. Zoals Adobe zich er niet voor schaamt toe te geven dat InDesign keihard met XPress wilde concurreren en dat Adobe XD gewoon Sketch na-aapt en zelfs voorbij moet streven.
Ik ga me nu afmelden voor de digitale tamtam van Quark en sluit daarmee een tijdperk af. Misschien dat de rollen ooit weer eens omgedraaid zijn, maar dat zal niet gebeuren door dit soort slappe baby-stapjes op een pensioengerechtigde leeftijd.
En de aarde blijft rond.

Meer prachtige tips over de mooie wereld die InDesign heet in dit boek van Jan Ris: Adobe InDesign CC 2018: tips, trucs en technieken. Dit tips en trucs-boek voor InDesign is vooral geschikt voor beginnende tot redelijk gevorderde dtp’ers, vormgevers, commerciëlen en verder voor iedereen die geïnteresseerd is in het opmaken van pagina’s met Adobe InDesign.