Onlangs heeft ook iOS ‘eindelijk’ een donkere modus gekregen. Fans dwepen ermee. Maar is het nou écht zo praktisch? Is het een hype of zit er meer achter?

Laten we meteen met de deur in huis vallen: veel activiteiten zijn niet tot nauwelijks geschikt voor een donkere modus. Zou je bijvoorbeeld gaan tekstverwerken in die donkere modus, waarbij je feitelijk witte (of in ieder geval lichtgekleurde) tekst op een zwarte achtergrond tikt, dan is dat ronduit vermoeiend voor de ogen. Het is ook niet voor niets dat er een zucht van ‘verlichting’ geslaakt werd toen monitoren (en videokaarten) zo goed en snel werden dat ze een witte achtergrond met zwarte letters eindelijk flikkervrij konden weergeven. Dat was ook de tijd dat besturingssystemen met een grafische gebruikersomgeving langzaam aan hun intrede deden. Met inderdaad lichte (witte) vensters gevuld met zwarte (of gekleurde) tekst. Het oogt natuurlijker en werkt prettiger. Op de dag. Nu er – blijkbaar? – steeds meer mensen zijn die in de nachtelijke uren hun ding doen, werd de roep om de ‘oude’ manier van werken – donkere achtergrond, lichte tekst – luider. In de praktijk werkt het vaak een stuk minder mooi…

Niet goed geïmplementeerd

Veel apps die een ‘donkere modus’ ondersteunen maken er op z’n zachtst gezegd een puinhoop van. Neem nu bijvoorbeeld de iOS-app Word. Als je je iPad naar de donkere modus schakelt, verwacht je eigenlijk een zwarte achtergrond met (standaard) witte tekst. Helaas: alleen de gebruikersinterface wordt aangepast. Ofwel: je krijgt een knallend, sterk contrasterende traditionele witte pagina voor je waarin je je tekst tikt en diepzwarte menubalken en bedieningselementen. Word is wat dat betreft zeker geen uitzondering. Hetzelfde effect is te zien in Safari, de standaardbrowser van iOS. En vele andere apps. Ook onder andere besturingssystemen zijn dezelfde contrasterende (en hoofdpijnverwekkende) tegenstellingen duidelijk zichtbaar. Ergens ook logisch natuurlijk, want je kunt bijvoorbeeld niet zomaar een website even ‘inverteren’ qua kleuropbouw, dat ziet er niet uit. Om te kunnen werken in een donkere modus zou de site eerst moeten detecteren dat de ontvanger die modus gekozen heeft. En vervolgens een totaal nieuw ontworpen website in een donker thema moeten tonen.

De ware reden?

Dat gaat ‘m niet worden natuurlijk, vooral omdat het overgrote deel van de mensheid gewoon nog overdag werkt. En daglicht en de donkere modus gaan gewoon niet goed samen. Waarom omarmen fabrikanten van mobiele apparaten (en bijbehorende besturingssystemen) de donkere modus dan toch massaal? Deels is dat natuurlijk omdat die weergavestand ‘hip en trendy’ is en je als fabrikant moet luisteren naar de wensen van je klanten. Goed voor de omzet, het houdt de aandeelhouders tevreden. Maar er is ook nog het fenomeen OLED en – binnenkort – MicroLED-schermen. Daarbij is ieder pixel opgebouwd uit (tenminste) drie afzonderlijke lichtgenererende pixels in de primaire kleuren rood, groen en blauw (RGB). Je raadt het al: bij dergelijke schermen bepaalt de inhoud van je scherm deels de werktijd van je accu. Ofwel: hoe meer lichte delen in beeld, hoe meer energie het scherm verbruikt. Schakel je dan naar donkere modus – met veel meer zwarte elementen in beeld – dan draait je toestel langer op een acculading. En dát is natuurlijk fantastisch nieuws voor de PR-afdeling die nu kan schermen met nog langer meegaande batterijen.

Slimme PR

Kortom: die donkere modus is dus zeker niet alleen een kwestie van design en esthetiek. Het is zonder meer ook een ‘verstopt’ technisch verhaal dat in theorie zorgt voor een langere accu-werktijd. En daarbij moet je dan als eindgebruiker de vreemde, contrasterende gebruikersinterface van zowel OS als software maar op de koop toenemen. Gelukkig – we schreven het al – is de donkere modus hip. Maar is dat een gevoel dat echt door de gebruikers is bedacht, of is het langzaam aan tot een hype verheven door slimme PR-campagnes?

Ideaal voor foto- en videobewerking

Overigens gebiedt de eerlijkheid te zeggen dat er wel degelijk een klasse apps (en reguliere desktop-software) gebaat is bij de donkere modus. En dat zijn foto- en videobewerkingsprogramma’s. Daar zie je dan ook dat deze truc als sinds jaar en dag wordt toegepast. Beeld oogt beter in een minder nadrukkelijk aanwezige werkomgeving, een voorbeeld zie je bovenaan dit artikel. Wat dat betreft zou het praktische geweest zijn als je als gebruiker gewoon per app had kunnen kiezen voor wel of geen donkere modus. En niet of alles of niets via een systeemschakelaar. Nou ja, misschien komt dat ooit nog eens!

Mocht je meer willen weten over jouw mobiele besturingssysteem, dan heeft Van Duuren Media keuze genoeg aan boeken. Ben je Android-gebruiker, dan zie je in dit overzicht vast wel een passend boek. En iOS-gebruikers kunnen hun hart hier ophalen! 

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.