Fotografie: de weg naar het licht

Licht is het belangrijkste van een foto. Goed of mooi licht, slecht of lelijk licht kan een foto maken of breken. Of bestaat er geen slecht licht? Het is maar wat je er zelf van maakt. Licht… Het lijkt soms makkelijker om het licht te schilderen dan om het te fotograferen, hoewel schilders het vast niet met me eens zullen zijn. Als je meer aansprekende foto’s wilt maken, dan zul je er op uit moeten gaan wanneer het licht mooi is. Maar ja… wanneer is het mooi licht?

Van een foto in de zomer, midden op de dag genomen met hard zonlicht, wordt vaak gezegd dat het licht niet erg aansprekend is. Alles wordt weliswaar prachtig en helder verlicht, maar een landschap ziet er toch al gauw vlak en saai uit. Misschien kijk je ‘niet goed’ en zijn die harde schaduwen juist wél mooi en kun je daar gebruik van maken om een beetje ‘harde’ foto te maken.
Natuurlijk is er licht dat helpt om een landschap net dat extra te geven wat een foto van het zelfde landschap op een ander moment – midden op de dag bijvoorbeeld – niet heeft: sfeer.

Volledig tegenlicht in de vroege ochtend. De zon komt net boven de bomen uit. Door zo min mogelijk van die zon op de foto nemen, wordt het een goed belichte foto. Een dergelijke foto heeft vaak nog wel flink wat nabewerking nodig in je beeldbewerkingsapplicatie. Nikon D80 • ISO 200 • f/125 • 1/50 @ 35mm.
Volledig tegenlicht in de vroege ochtend. De zon komt net boven de bomen uit. Door zo min mogelijk van die zon op de foto nemen, wordt het een goed belichte foto. Een dergelijke foto heeft vaak nog wel flink wat nabewerking nodig in je beeldbewerkingsapplicatie.
Nikon D80 • ISO 200 • f/125 • 1/50 @ 35mm.

Warm licht

Een laagstaande zon helpt om foto’s sfeer te geven. De zon staat laag bij opkomst en ondergang en dat zijn dé momenten om klaar te staan met je camera. Die laagstaande zon geeft een landschap ook meer reliëf en een warmere kleur. Je moet er in de zomer wel vroeg voor op staan, en ook eerder dan dat de zon boven de horizon uit komt piepen, want al geruimde tijd – zo’n half uur – voordat de zon boven de horizon uitkomt, is het licht al mooi. En het zelfde geldt bij het schieten van een zonsondergang: ook nadat de zon onder de horizon is gezakt, is het licht nog mooi.

Tegenlicht is bij uitstek geschikt voor silhouetten. Belicht op de het tegenlicht (hier de achtergrond), met bijvoorbeeld 2 stops onderbelichting. Nikon D80 • ISO 100 • f/8 • 1/640 @ 35mm.
Tegenlicht is bij uitstek geschikt voor silhouetten. Belicht op de het tegenlicht (hier de achtergrond), met bijvoorbeeld 2 stops onderbelichting.
Nikon D80 • ISO 100 • f/8 • 1/640 @ 35mm.

Tegenlicht

Het maken van opnamen waarbij de lichtbron, bijvoorbeeld de zon, achter het onderwerp staat – tegenlicht dus – is niet moeilijk en kan heel bevredigende resultaten opleveren. Veelal wordt het onderwerp zelf dan als een silhouet afgebeeld, omdat er belicht moet worden op die achtergrond. Denk aan bijvoorbeeld twee stops onderbelichting. Ook licht wat schuin van voren komt, kan een onderwerp heel mooi belicht maken. Bij een portret kan het haar rondom een soort halo-effect krijgen maken.

Het hoeft geen ochtend- of avondlicht te zijn. U ziet vanzelf wel wanneer het licht interessant of mooi is. Dit was eind van de middag in april, nog een paar uur voor zonsondergang. Nikon D700 • ISO 800 • f/9 • 1/125 @ 85mm.
Het hoeft geen ochtend- of avondlicht te zijn. U ziet vanzelf wel wanneer het licht interessant of mooi is. Dit was eind van de middag in april, nog een paar uur voor zonsondergang.
Nikon D700 • ISO 800 • f/9 • 1/125 @ 85mm.

Je moet een beetje experimenteren met belichten bij het maken van tegenlichtopnamen. Let op je histogram: als het tegen de rechterkant staat is de foto overbelicht. Houd die rechterkant vrij: het is niet erg als het histogram tegen de linkerkant aandrukt. Dat zorgt voor de silhouetten en in je beeldbewerkingapplicatie kun je die schaduwen in een raw-bestand nog wel een beetje oplichten. Probeer in zo laag mogelijke ISO-waarde te fotograferen, dan kun je die schaduwpartijen nog best wat lichter maken zonder dat er te veel ruis verschijnt.
En vergeet vooral niet je zonnekap: als de zon in de lens schijnt kun je last krijgen van lensspiegelingen en die zul je willen voorkomen.

Een laatste opmerking: Als het onderwerp mooi is, maar het licht is niet goed, kom dan op een ander moment terug als het licht wél mooi is.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.