Windows 10 blijft een stevig punt van discussie, vooral onder professionele gebruikers. En ook hier zien we de reacties bij Windows-artikelen vaak in twee kampen uiteenvallen…

De een wil graag zo veel mogelijk over de telkens weer opduikende problemen met Windows 10 lezen, en de ander vindt dat op z’n zachtst gezegd vooral irritante berichtgeving. Laten we eens een helicopterview doen van Windows 10. Ik zal aan de hand daarvan uitleggen wat mijn specifieke bezwaren zijn betreffende het OS. Ten eerste is het simpelweg hopeloos gedateerd. Helemaal kwalijk kun je dat Microsoft ook niet nemen, want veel grote bedrijven gebruiken zwaar achterhaalde software die ook onder Windows 10 moet blijven draaien. Zo niet, dan is Microsoft snel een hele serie grote klanten kwijt. Het is dan ook balanceren op een dun draadje bomvol compromissen. Zowel 32- als 64-bits software moet draaien, maar ook zwaar achterhaalde antieke voor Internet Explorer ontworpen webapplicaties. Een normaal mens wil die om duizend-en-een reden allang niet meer gebruiken (zelf zou ik het niet eens meer durven vanwege de enorme veiligheidsrisico’s die ermee gemoeid zijn…). Maar bij veel bedrijven is gedurende decennia een houtje-touwtje geheel aan ICT ontstaan, die bijzondere (en bijzonder vreemde) eisen stelt aan Windows. Het verklaart voor een flink deel de problemen rondom updates!

Augustus vervelende maand voor 10

In augustus was het weer raak met de Windows updates. Het ging mis op diverse elementaire fronten. Ten eerste was er een ernstig lek dat al jaren sluimerde in Windows maar nu pas bekend werd gemaakt. Ook ging het mis met RDP, het ook alweer wat achterhaalde Microsoft systeem voor het op afstand bedienen van computers. Een lek maakte vervelende dingen mogelijk. Velen gingen dus snel updaten. Alleen: de updates van augustus bleken al even vervelende bijwerkingen te hebben. Op veel systemen bleek VBA ofwel Visual Basic voor Applications niet meer te werken. Er is geen thuisgebruiker die daar nog wat mee doet, dit soort dingen vind je echt alleen nog in gebruik in grote bedrijven. Internet Explorer bevat ook een VBA-smaak, die wordt gebruikt voor de genoemde web-apps. Het probleem is dusdanig groot, dat er al wekenlang geen patch voor uitgebracht is, omdat het probleem te complex is. Ook de updates van .NET gingen helemaal fout, met als gevolg dat Microsoft nu al meerdere keren per week reparatiepakketten uitbrengt in een poging ze te repareren. Alleen: dat gaat telkens mis en er ontstaan nieuwe problemen. .NET is overigens het Microsoft-alternatief voor Java, en feitelijk is ook dit achterhaald, alleen al vanwege de vele oude versies die ook onderhouden moeten worden.

Zakelijke gebruikers ongelukkig

Het is precies dit waarom ik en vele pro-gebruikers een aversie tegen Windows (10) ontwikkeld hebben. Er zit teveel complexe  en achterhaalde ‘legacy’ ballast in, en precies daar gaat het dan ook steeds weer mis. Persoonlijk vind ik het belangrijk dat mensen op de hoogte zijn van problemen. Da’s niet zozeer bedoeld als azijnpissen, maar zeker wel als kritische en nieuwswaardige voetnoot. Windows 10 zal voor de meeste thuisgebruikers redelijk werken. En als het misgaat, werkt het standaardadvies van de Microsoft ‘help’desk vaak nog altijd het beste: gewoon even opnieuw installeren of – tegenwoordig – een fabrieksherstel uitvoeren. Inderdaad: voor een thuisgebruiker die z’n geld niet verdient met z’n computer is dat te doen. Zelf heb ik in het verleden lopende opdrachten uit moeten stellen vanwege onverwacht crashende systemen. Dat kán dus echt niet meer anno 2019, maar het gebeurt nog steeds te vaak. Nogmaals: voor de hobby-pc te overzien, maar voor zakelijke gebruikers een ramp. En precies voor de meer serieuze gebruiker zijn de berichten betreffende Windows 10 problemen dan ook bedoeld.

Privacy

Heb jij nergens last van? Gefeliciteerd! Maar bedenk wel dat anderen nachten doorhalen om hun Windows computer(s) weer bruikbaar te maken voor de volgende werkdag. Dat kan komen door een mislukte update of – vaker – een upgrade. Het is ook precies daarom dat de grootste irritatie bij pro-gebruikers zit in het drammerige updaten van Windows. Dat zie je bij geen enkel ander modern besturingssysteem. Wat je ook nergens ziet is de verplichte telemetrie die telkens weer privacygevoelige gegevens blijkt te bevatten. Ook al een absoluut minpunt voor zakelijk gebruik. Volledig uitzetten kan nog altijd niet.

Tijden veranderen

De afgelopen tijd ben ik zelf weer met alle onmogelijkheden en bijwerkingen van Windows geconfronteerd. Leuk is dat niet meer te noemen. Een computer is – meer dan ooit in de nog korte geschiedenis van de automatisering – een allemansgereedschap geworden. Een apparaat dat volledig geïntegreerd is in het dagelijks leven. Smartphones en tablets bepalen het straatbeeld; apparaten die het zonder gedoe gewoon moeten doen. Tot nog niet zo heel lang geleden waren Windows laptops de gouden standaard voor de mobiele computeraar. Dat je die nu veel minder ziet is goed te verklaren: ze zijn onbetrouwbaar onderweg. Een tablet (of desnoods een vederlichte MacBook) draait op een modern besturingssysteem dat wars is van legacy. Je zet ‘m aan en het werkt meteen, zonder gedoe. Dát is de toekomst en feitelijk inmiddels al het heden. Windows-laptops en tablets – opvallend genoeg ook met name Microsoft’s eigen Surface-producten… – zijn eigenlijk simpelweg gekrompen kantoormachines. Gebouwd volgens een filosofie die niet meer bij de moderne mobiele gebruiker past. Maar – vooralsnog – wel in een kantoor. De kans is dan ook groot dat Windows uiteindelijk eindigt waar het ooit begonnen is: op een computer in een kantoor.

Toekomst

Wanneer het definitief zover is? Dat kan een proces zijn van een paar jaar of – als mensen uit gewoonte tegen beter weten in toch steeds weer een nieuwe Windowscomputer kopen – meer dan tien jaar. Maar het moment dat het over is voor Windows als mainstream OS gaat zonder meer komen. De trend is inmiddels gezet. En – vind ik persoonlijk – terecht. Want dat het veel mooier, stabieler en gebruiksvriendelijker kan, kan iedereen inmiddels dagelijks ervaren. Maar nogmaals: ben je blij met 10, dan is dat vanzelfsprekend geen enkel probleem. De komende jaren kun je er zeker nog mee vooruit! En voor thuisgebruik is het best te doen. Maar hou wel rekening met gekkigheden en bewaar belangrijke documenten en foto’s gewoon veilig op een externe schijf of – nog beter – een NAS.

We gaan door

Hoe dan ook: berichten over Windows 10 zullen hier – ook als ze niet positief zijn – met regelmaat blijven verschijnen. Gewoon omdat ze een flink deel van de gebruikers treffen, waarmee het nieuws is én er  mogelijke tips en trucs aan gekoppeld zijn om de ellende te verzachten. En ook omdat Microsoft al sinds een paar jaar totaal niet meer communiceert met de buitenwereld als er iets mis gaat. Elke (deel)oplossing die we dan vinden kan voor een getroffen systeem een uitkomst zijn en dus een artikel waard. En ben je eens aan een andere computer toe, steek dan ook beslist eens wat tijd in het uitzoeken van wat voor alternatieven mogelijk interessant zijn voor jou. Er is beslist genoeg te vinden!

Wil je je voorlopig nog bezighouden met Windows, dan geeft het ExpertHandboek Windows 10 (auteurs: Peter Doolaard, Peter Kassenaar, Michiel de Rond, Ronald Smit en Bob van Duuren) je meer dan voldoende stof om praktisch mee aan de slag te gaan. Een lekker dikke pil die je naast je systeem kunt leggen, altijd handig als referentie!

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.