Wat is het dark web?

Naast het internet van de ‘bovenwereld’ is er ook nog een veel meer sinister deel, bekend als het dark web. Heel moeilijk is het niet om daar te komen. In mijn boek De Zwakste Schakel (en in deze blogpost) leg ik de gevaren én voordelen ervan uit. Wat is het dark web?

Misschien is dark web ook zo’n buzzword voor je. Ik licht het toe: het gedeelte van internet waar de meeste mensen zich bevinden hoort bij het zogeheten surface web. Er bestaan momenteel bijna tweemiljard websites op internet1 . Websites bestaan op hun beurt uit webpagina’s. Een website van een restaurant bestaat bijvoorbeeld uit een webpagina met een welkomstbericht, een webpagina met het menu, een webpagina met contactgegevens enzovoort. Sommige websites bestaan uit miljoenen webpagina’s. In augustus 2021 had de Engelstalige Wikipedia er meer dan 54 miljoen.

De webpagina’s die zijn geïndexeerd door grote zoekmachines zoals Google en Bing horen tot het surface web. Met andere woorden: alle webpagina’s die je via die zoekmachines kunt vinden horen daarbij. Google zegt anno 2022 ongeveer 130 biljoen webpagina’s te hebben geïndexeerd. In cijfers is dat 130.000.000.000.000 stuks. Dat aantal blijft alleen maar groeien. Het surface web beslaat echter maar ongeveer vier procent van het totale internet. De overige 96 procent is alles wat niet door die zoekmachines is geïndexeerd. Reken maar eens na hoeveel webpagina’s dat dan zijn. Dat gedeelte noemen we het deep web. Dat betekent dus niet dat deze webpagina’s allemaal illegaal zijn om te bezoeken, maar dat ze (nog) niet in de databases van zoekmachines staan. Je kunt dat soort websites gewoon opzoeken als je het adres hebt.

Dark web

Dan is er ook nog het dark web. Het dark web maakt onderdeel uit van het deep web. Het dark web is niet zomaar toegankelijk via een normale browser zoals Chrome, Edge of Firefox. Om het dark web op te kunnen moet je een speciale browser installeren, zoals TOR browser. TOR staat voor ‘The Onion Router’. Websites die je daarmee bezoekt eindigen niet op .com of .nl, maar op .onion. Dit komt doordat er meerdere lagen van encryptie zijn, vergelijkbaar met de lagen van een ui. Hierdoor is de communicatie erg goed beschermd en is het voor buitenstaanders dus heel lastig om te zien wat voor informatie er wordt verzonden. Daarom is het dark web zo aantrekkelijk voor criminelen.

TOR is ontwikkeld in de jaren ‘90 door de Amerikaanse marine en is gratis te gebruiken voor iedereen. Op het dark web zitten is dan ook niet per definitie illegaal. Of je strafbaar bezig bent hangt voornamelijk af van welke pagina’s je bezoekt en wat je daar doet. De mogelijkheden die het dark web biedt zijn voor criminelen aanleiding om er veel gebruik van te maken. Enkele zaken die via het dark web verhandeld worden zijn:

wapens
(illegale) drugs
menselijke organen
botnets (om DDoS-aanvallen mee uit te voeren)
illegale vormen van pornografie.

Dit is nog niet eens alles, maar ik hoop dat dit al schokkend genoeg is om je de ernst van de situatie in te laten zien. Het delen van seksueel beeldmateriaal gaat niet alleen meer via het dark web. Er zijn ook steeds vaker groepsgesprekken in gangbare apps zoals WhatsApp, Signal en Telegram waarin dit soort materiaal wordt gedeeld. Dat is een heel zorgelijke ontwikkeling.

Opmerking Het dark web is niet alleen kommer en kwel. Het dark web wordt ook gebruikt voor goede dingen. De anonimiteit van het dark web kan mensen in totalitaire staten de kans geven om nieuws te zien dat anders voor hen verborgen zou worden. Ook is het dark web praktisch voor klokkenluiders die informatie willen delen zonder dat iemand erachter komt wie ze zijn. Ook voor het dark web geldt dus, net als voor social engineering, dat het niet simpelweg een kwestie van goed of slecht is. Het ligt eraan hoe je het gebruikt en met welk doel.

Deze blogpost Wat is het dark web? is afkomstig uit mijn boek Wij zijn de zwakste schakel. Hoe komt het dat hackers zo veel succes boeken? Wat is de AVG en wat heb jij daar aan? Waarom moet je niet alles wat je overkomt op social media posten? Hoe komen hackers aan jouw persoonsgegevens? Antwoorden op die vragen vind je in het boek Wij zijn de zwakste schakel, maar dat hoeven we niet te zijn, over de menselijke factor van cybercrime van Stijn de Wilde.

In de digitale ketting van internetveiligheid zijn wij als mensen altijd de zwakste schakel. Er zijn steeds meer computercriminelen die geen systemen hacken, maar mensen. Om ze te slim af te zijn moet je niet alleen weten hoe ze te werk gaan, maar ook waarom ze dat op die manier doen. Dit boek leert je welke methoden hackers gebruiken, en welke psychologische trucs achter die methoden verstopt zitten. Met die kennis kun je de signalen van oplichterij beter herkennen en de aanval afweren voordat jij slachtoffer wordt.

Bestel hier De Zwakste Schakel