Tag archieven: compositieregels

Compositie: meer regels om van af te wijken

Misschien denk je: ‘Nog meer compositieregels? Was die eenderde regel al niet genoeg cliché?’ Toch is het goed om je de vraag te stellen waarom dat beeld wat je in de zoeker ziet wel of niet aantrekkelijk is. Diagonale lijnen in je foto, een doorkijkje of lijnen die in de verte verdwijnen kunnen je foto sterker maken.

Naast de eenderde regel zijn er nog allerlei andere ‘regels’ die je op een fotocompositie zou kunnen loslaten. Een toegepaste compositieregel moet ervoor zorgen dat de foto werkt. Misschien kunnen we beter zeggen: regels die een compositie helpen beter te worden. Daar zijn een aantal voorbeelden van:

Diagonalen

Duidelijk aanwezig diagonale lijnen in een foto maken een foto sterker. Belangrijke elementen uit de foto lopen langs die diagonale lijnen en kunnende foto bijvoorbeeld diepte geven.

Doorkijkje

Een doorkijkje werkt ook bijna altijd. Een doorkijkje is misschien een beetje cliché, maar een foto genomen door een poort, raam, omzoomd door boomtakken, of wat dan ook, daarmee maak je een soort lijst om de foto heen. Die lijst zorgt dat je beter naar het onderwerp kijkt.

Kronkelende lijnen van de dijk en de weg naast de dijk, die naar de horizon voeren. Nikon D90 • ISO 1600 • f/8 • 1/50 @ 35mm.
Kronkelende lijnen van de dijk en de weg naast de dijk, die naar de horizon voeren.
Nikon D90 • ISO 1600 • f/8 • 1/50 @ 35mm.

Lijnen

Het is altijd mooi als er lijnen in de foto zijn die je aandacht vragen. Dat kunnen allerlei soorten lijnen zijn. Een kaarsrechte straat die van breeduit naar smal toeloopt is een voorbeeld. Het hoeven natuurlijk geen rechte lijnen zijn. Een mooie curve kan ook. Een kronkelig pad dat van voor in de foto kronkelig naar achteren loop. Een rivier die ergens naartoe kronkelt. Kaarsrechte lijnen van een gebouw.
Lees verder Compositie: meer regels om van af te wijken

Compositie: De eenderde regel

Misschien denk je: ‘Compositieregels? Ik kijk gewoon door de zoeker en ik druk af als ik een mooi plaatje in beeld heb!’ Dat is prima. Niks mis mee, je doet je compositie onbewust. Kijkend door de zoeker maak je je uitsnede. Toch is het een goed idee je eens te verdiepen in waarom dat beeld wat je in de zoeker ziet wel of niet aantrekkelijk is (voor anderen en jezelf).

Er zijn verschillende regels, die al door de oude meesters – van de schilderkunst, maar ook van de fotografie – gebruikt werden. De meest gebruikte – en misschien wel beste regel is: niets moet, alles mag (als het maar werkt, zou ik er aan toe willen voegen). Het kan echter geen kwaad om wat regels te kennen die de compositie van een foto spannender kunnen maken.

Voorbeeld van de eenderde regel: Voorgrond tweederde, lucht eenderde, in de middelste strook de weilanden, de schaatser in het middelste vak.  Nikon D90 • ISO 400 • f/9 • 1/320 @ 18mm.
Voorbeeld van de eenderde regel: Voorgrond tweederde, lucht eenderde, in de middelste strook de weilanden, de schaatser in het middelste vak.
Nikon D90 • ISO 400 • f/9 • 1/320 @ 18mm.

Horizontaal en verticaal in drieën

Een van de bekendste regels is de éénderde regel, ook wel de derderegel genoemd. Hierbij is het beeld zowel horizontaal als verticaal in drieën verdeeld, de rechthoek van de foto is in zes gelijke delen verdeeld. Zowel schilders als fotografen werken met deze ‘regel’. Belangrijke onderdelen van een foto bevinden zich op de kruising van de lijnen die je kunt trekken op die derde gedeelten van de fotografische rechthoek. Ogen van een portret kunnen zich dus op die kruisingen bevinden. Ook de horizon kan zich op een van de lijnen bevinden, waarbij je dus bijvoorbeeld éénderde voorgrond en tweederde lucht bij een foto kunt hebben of andersom natuurlijk, als de voorgrond interessanter is dan de lucht.
Lees verder Compositie: De eenderde regel

Tips en trucs voor de digitale camera

In 2009 schreef ik het boek Tips en trucs voor de digitale spiegelreflexcamera. Inmiddels is er een serie digitale camera’s die geen spiegel meer nodig hebben, camera’s die compacter zijn en lichter en waarmee je even mooie foto’s kunt maken als met een spiegelreflex. En natuurlijk zijn er de camera’s in de mobieltjes, die inmiddels in staat zijn tot het maken van foto’s die je een paar jaar geleden met een point-and-shoot camera moest maken. Het boek zou dan nu ook Tips en trucs voor de digitale camera kunnen heten.
Op het blog zal ik elke week een paar tips uit het boek plaatsen en aanpassen aan de eh… moderne tijd.
Maar… tips over compositie, werken met het aanwezige licht enzovoort, zijn tips en trucs die niet verouderen. Vandaag de eerste tip. Over compositie.

Compositie: Regels! Regels? Geen regels!

Over compositie is al heel veel geschreven. Ik zal er ook wat aandacht aan besteden, maar er is veel meer over te vinden in andere prachtboeken en online op het grote wereldwijde web.
En altijd lees je hetzelfde: over de 1/3-regel, over lijnen die in de verte weg moeten lopen, gebruik van herhalende patronen, enzovoort. Allemaal prachtige regels en adviezen die er voor zorgen dat een compositie klopt. Over die compositieregels zijn er weer dooddoeners zoals Je moet de regels kennen om ze te doorbreken. Ik gebruik deze dooddoener ook vaak. De regels kunnen doorbreken klinkt mooi, maar het is ook gewoon zo, dat je zonder een enkele regel bewust te kennen, fraai gecomponeerde foto’s kunt maken. Dat kan omdat je een natuurtalent bent (mazzel!), of het kan doordat je veel hebt gekeken naar foto’s van anderen en bewust of onbewust daarvan hebt geleerd.
Lees verder Tips en trucs voor de digitale camera