Totaal onverwacht en zonder enige vooraankondiging zijn de Microsoft Office-apps voor Chromebook ineens teruggetrokken. Dat dit tot irritatie en onbegrip van gebruikers leidt moge duidelijk zijn. Microsoft lijkt sowieso een beetje de weg kwijt te zijn, want ook op het Windows 11-front is de chaos ongekend groot.

Dat Microsoft een totaal onvoorspelbaar (onbetrouwbaar, zouden sommigen zeggen) bedrijf is mag geen al te groot nieuws heten. De meest recente actie van de softwaregigant is echter wel heel opvallend. Een ieder die in de afgelopen paar dagen een van de Office-apps op zijn of haar Chromebook wilde starten, werd geconfronteerd met een onaangename verrassing (zie afbeelding bovenaan). Ofwel: je wordt nu geacht gebruik te maken van Office.com om eender welk Office-document dan ook te maken of bewerken. Vervelende (en voor velen elementaire) bijwerking is, dat dit alleen online werkt. De oude Office-apps waren afkomstig uit Android, de apps voor dat mobiele besturingssysteem zijn eveneens (offline) te draaien op een Chromebook. Een duidelijke reden geeft Microsoft niet voor de vreemde actie. Vreemd, want wie bedenkt zoiets aan het begin van een schooljaar én midden in een pandemie.

Windows 11-chaos

Microsoft lijkt de feeling met z’n achterban steeds verder kwijt te raken. En ook een steeds groter onbegrip te hebben voor alles wat anders is dan het Wintel-platform (ofwel: systeem met Intel-cpu en Windows). Dat blijkt ook uit een andere opvallende en chaotische beslissing die het bedrijf nam aangaande Windows 11. Eerst was het onmogelijk om Windows 11 op systemen met een ongeveer maximaal 2 jaar oude CPU te installeren; ook de aanwezigheid van een TPM-module was een vereiste. Die minimumvereisten zijn ineens weer halfslachtig losgelaten. Halfslachtig, want Microsoft heeft laten weten dat Windows 11 ook op ‘niet compatibele’ systemen installeerbaar is. Alleen dan handmatig, vanaf een iso-bestand. Klinkt goed? Neu, niet echt, want: de aldus geïnstalleerde versie krijgt geen officiële support van Microsoft. Sterker nog: deze krijgt niet eens automatische updates, alles moet je zelf handmatig regelen. De grootst mogelijke onzin natuurlijk, die vooral gericht lijkt op het zaaien van onzekerheid en daarmee bewegen van mensen tot aanschaf van een nieuwe computer.

Laat Windows 11 voorlopig links liggen

Geloof ons: je hoeft echt niet aan het eind van ’t jaar naar de winkel te rennen om je ‘oude’ pc of laptop te vervangen. Windows 10 gaat sowieso nog wel een jaar of drie mee. Grote kans dat die periode stevig verlengd gaat worden, want door de chaotische introductie van Windows 11 én de rommelige gepushte gebruikersinterface zullen velen – zeker de zakelijke – gebruikers zo lang mogelijk de kat uit de boom willen kijken. Sowieso heeft de introductie van Windows 10 ons geleerd dat het zeer onverstandig is ’t eerste jaar te upgraden vanwege de vele kinderziektes. Je kunt dus nog tenminste een jaar vooruit met je computers.

Microsoft = onzekerheid

Gebruik dat jaar goed, zouden we zeggen. Kijk zeker eens naar alternatieve besturingssystemen. En vooral: maak je eens los van dat verstikkende Microsoft ecosysteem. Anno 2021 is het allang niet meer het besturingssysteem of zelfs de software die ertoe doet. Bestandsformaten zijn gestandaardiseerd en het overgrote deel daarvan is zelfs open. Alleen Microsoft beschermt z’n Office-bestandsformaten halsstarrig. Om daarop te blijven vertrouwen is riskant. Dat blijkt nu maar weer uit de gekke ‘cancel’-actie betreffende de Microsoft Office-apps voor Chromebook. Hoe lang wil Microsoft nog energie steken in het onderhouden van de Office-apps voor Android, iOS en (of) iPadOS bijvoorbeeld? Die apps ogen stuk voor stuk met de dag gedateerder en zitten bomvol bugs en gekkigheden, terwijl de functionaliteit ten opzichte van de volledige Office-onderdelen minimaal is.

Kies voor open bestandsformaten

Er zijn anno 2021 vele Office-alternatieven beschikbaar – betaald en gratis – in de diverse app stores of gewoon als ‘losse’ download. Ze kunnen bijna allemaal overweg met de Microsoft-bestandsformaten. Maar – tegenwoordig veel belangrijker – ook met opendocument-bestandsformaten. Dát is wat je als bedrijf zou moeten willen, maar zeker ook als particulier. Die open bestandsformaten zorgen er namelijk voor dat jouw documenten altijd en overal te openen, maken en bewerken zijn. En er vervolgens ook overal ’t zelfde uit zien. Bedoeld voor de eeuwigheid en volledig onafhankelijk van welk bedrijf dan ook.

Google Docs of NAS

Wil je toch per se Microsoft Office blijven gebruiken, dan kun je er ook daarin voor kiezen om bestanden als open document te bewaren. Maakt een eventuele overstap naar iets anders in de toekomst erg makkelijk. Voor gebruikers van Chromebooks is dat een beetje mosterd na de maaltijd. Tegelijkertijd geldt – gelukkig – dat de meeste gebruikers van een Chromebook vooral actief zijn binnen Google Docs. Met name voor scholieren en studenten is dat bijna standaard het geval. Groot voordeel van Google Docs is dat deze na ‘installeren’ (het is een PWA ofwel Progressive Web App) ook offline werkt. De kans is levensgroot dat als je eenmaal in die omgeving aan de slag gaat, je nooit meer terugdenkt aan de gare Microsoft Office-apps.

Office op je NAS

Gebruikers van een Synology NAS kunnen kiezen voor de daarvoor beschikbare Office-omgeving die z’n mannetje ook staat. Voordeel: je houdt alles binnenshuis en je documenten worden meteen veilig op de NAS bewaard. Nadeel is dat dit Synology Office niet als PWA is te installeren en je dus online moet zijn om er gebruik van te kunnen maken. Binnenshuis geen probleem (je Chromebook hangt dan immers toch aan het thuisnetwerk), buitenshuis minder praktisch. Ja, je kunt je NAS (en dus ook de Office-omgeving) ook via internet bereikbaar maken. Maar dan moet je wel – qua veiligheid – heel goed weten waar je mee bezig bent. Wil je offline werken, check dan beter een van de vele beschikbare Android Office-apps. Veel ervan beschikken over (een pak) meer functionaliteit dan de oude Microsoft Office.

Komende onaangename verrassingen?

Waar het onder de streep allemaal om gaat: Microsoft toont steeds meer z’n ware gezicht. En dat gezicht laat zien weinig tot geen begrip noch interesse te hebben voor particuliere en klein-zakelijke gebruikers. Hou daar simpelweg rekening mee. Wil je niet steeds weer voor onaangename verrassingen komen te staan de komende jaren (wat voor kunstmatige restricties en verrassingen gaat Microsoft bijvoorbeeld inbouwen in volgende Windows-versies?), probeer dan eens een ander OS. Gebruikers van ChromeOS weten dat je verre van vast zit aan Microsoft Office-apps voor Chromebook; er is veel meer en beters onder de zon. Tegelijkertijd blijft de Chromebook snel in populariteit stijgen, wat eigenlijk al genoeg zegt.

MacOS of Linux

Je kunt in praktische zin – naast ChromeOS – tegenwoordig kiezen uit Linux (Mint en Ubuntu de meest voor de hand liggende varianten) en macOS. Linux is zeer interessant omdat dit ook moeiteloos draait op oudere computers. MacOS wordt met de dag interessanter, ook vanwege ’t feit dat Apple tegenwoordig z’n eigen processoren maakt die vele malen efficiënter en energiezuiniger zijn dan de traditionele x86-exemplaren. Staar je daarbij niet blind op de aanschafprijs van een Mac. Voor ergens tussen de €1200 en €1500 scoor je een macBook of een iMac. Duur? Niet als je bedenkt dat hierin bijvoorbeeld een beeldscherm met ultrahoge resolutie is verwerkt. En een cpu die x86-cpu’s op de meeste fronten ver achter zich laat. Ook krijg je er uitstekende Nederlandstalige support bij. Allemaal zaken die bij de gemiddelde Windows pc en laptop ontbreken. Kun je er – behalve de suppport – allemaal bij kopen. Maar tel alles dan eens bij elkaar op. Ook de betere Windows laptop koop je niet voor ver onder de €1500, de Microsoft Surface notebooks zijn veelal een stuk duurder zelfs. Wil je toch liever minder geld uitgeven, dan zijn er de Chromebooks.

Tijd om te denken

Nu is dé tijd om eens na te gaan denken over alternatieven. Je hebt nog een paar jaar tot Microsoft definitief de stekker uit Windows 10 trekt. Windows 11 wordt weer ouderwets pionieren en high speed patchen. Wil je dat echt? Of wil je gewoon een computer die doet wat ie moet doen? Je mag wat ons betreft natuurlijk gewoon Windows blijven gebruiken. Maar bedenk dat het nooit makkelijker was om over te stappen op iets anders. Zoals gezegd: het zijn de bestandsformaten die van belang zijn, het interesseert niemand meer onder welk OS of in welk programma u iets gemaakt hebt.

Meer tips en trucs van Ronald Smit? Op dit blog zijn er veel te vinden. Al zijn tips, plus interviews met hem. vind je HIER.

Leesvoer voor (potentiële) overstappers

Meer weten over de Chromebook, PWA’s en ‘alternatieve’ software? Lees dan zeker Ontdek de Chromebook – inmiddels alweer aanbeland bij de tweede editie – eens. Meer geïnteresseerd in Linux? Dan is er het boek Overstappen naar Linux. En kijkt u al een tijdje met een scheef ook naar de Mac? Check dan het boek Overstappen van Windows naar macOS. Zoals je ziet: wat ‘universaliteit’ betreft is Van Duuren Media geheel voorbereid op een toekomst waar het OS er niet echt meer toe doet.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.