Het is herfst, de blaadjes vallen van de bomen en de updates uit de lucht. Kortom: het is voor veel computergebruikers de tijd van het jaar om er even serieus voor te gaan zitten… Tijd om te updaten!

iOS heeft net het spits afgebeten met de najaarsronde aan updates. Helemaal lekker liep dat niet, want we hebben inmiddels alweer een paar noodpatches voorbij zien komen. Waarschijnlijk toch net iets te snel uitgerold allemaal. MacOS Catalina staat op springen, dat moet in oktober (mogelijk zelfs al deze week) verschijnen. Ons dringende advies: wacht eventjes met installeren, laat anderen de kastanjes – aan bugs – maar uit het vuur halen. En dan is er natuurlijk het voortdurende zorgenkindje Windows 10. Persoonlijk draai ik nog versie 1803, zoals het overgrote deel van de zakelijke gebruikers. Punt is dat die nu echt op z’n eind loopt qua support van Microsoft. Het advies van experts is eigenlijk om versie 1810 te installeren als het gaat om bedrijfsmatig en professioneel gebruik. Alleen: dan moet je binnenkort wéér upgraden, want die versie nadert z’n houdbaarheidsdatum eveneens. En hoewel 1903 nog altijd barstensvol problemen en fouten zit, lijkt daar dus geen ontkomen aan.

Tijdvretend als je het goed wilt doen

Feitelijk zou deze maand nog versie 1909 van Windows 10 uitkomen. En dan voor het eerst via de ‘normale’ updaterondes die geen complete herinstallatie van Windows 10 vereist. Dat is een volledig onbeproefde methode en gezien het feit dat 1909 nog altijd niet is verschenen zitten er mogelijk nog wat kinks in de kabel. Nog langer wachten op 1909 is niet verstandig. Kortom: vanaf morgen gaat het eerste systeem over naar 1903. Gebruik je je systeem om geld mee te verdienen, dan is er feitelijk maar een werkwijze die correct is. En helaas tijdvretend. Allereerst is het zaak om een image – bijvoorbeeld met Macrium Reflect – te maken. Vergeet inmiddels de diep verstopte tool van Microsoft, die wordt al jaren niet meer ondersteund en bijgewerkt. Is die image gemaakt, maak dan een kopie van al je belangrijke bestanden. Met het debacle rondom updaten (upgraden eigenlijk) naar 1810 nog vers in het achterhoofd geen overbodige luxe! Tot slot is het zaak om software die met bijvoorbeeld virtuele drivers werkt te de-installeren. Dat is bijvoorbeeld Macrium Reflect zelf, maar ook iets als VMWare Player of Virtual Box. Vaak gaat het overhevelen van dat soort software niet goed en mislukt zelfs het hele upgradeproces erdoor!

Virusscanner en (of ) AV-suite verwijderen

De laatste stap bestaat uit het de-installeren van je virusscanner en/of internet security suite. Dat beveelt iedere fabrikant van dit soort software nadrukkelijk aan, maar slechts weinigen doen het ook. De kans dat een upgrade volledig de soep indraait als je je AV-software niet installeert is vrij groot. Ook is de kans vrij groot dat als je het pakket niet de-installeert, die beveiligingssoftware niet of niet betrouwbaar meer werkt na de upgrade. In sommige gevallen – recentelijk speelde dat probleem weer eens bij diverse AV-software – kan ‘overgehevelde’ AV-software zelfs zorgen voor systeemcrashes en andere ellende. Voordat je gaat upgraden dus zonder meer eerst AV-suites verwijderen. Inderdaad: een vervelende en ook weer tijdvretende klus die mogelijk een of meer herstarts kost.

Upgraden

Het handigst is het dan ook om een Windows 10-upgrade goed te plannen. Ruim een dag in voor de bovengenoemde klussen. Gevolgd door een dag waarin je de daadwerkelijke upgrade uitvoert. Dat kan – zeker op een qua software flink gevuld systeem – enkele uren kosten. Installeer na het upgraden als eerste de meest recente versie van je AV-software. En dan de versie waarvan duidelijk is aangegeven dat deze ook samenwerkt met 1903. Bij twijfel even navragen bij de helpdesk.  Dan (ook weer de meest recente) versie van Macrium installaren en nieuwe rescue-media maken. Loop vervolgens alle priviacy-settings van Windows 10 door, bij elke upgrade wordt dat door elkaar gehusseld. Komen we nog wel op terug ergens deze week! Schakel dan je systeem uit en controleer of het ook écht uitgaat. In sommige gevallen moet je dingen als Snel starten (weer eens) uitzetten, of bepaalde drivers downgraden. Ook daar komen we de komende tijd nog wel eens op terug!

Image van geüpgrade systeem maken

Is je systeem uit, dan kun je de volgende dag de laatste actie uitvoeren: het maken van een nieuwe image. Je bent dan veilig en je kunt het systeem weer voorzichtig gaan gebruiken. Let daarbij op vreemde dingen die mogelijk niet ok zijn. In veel gevallen zijn het drivers die voor problemen zorgen. Maar al te vaak werkt een printer na een Windows-upgrade niet meer. Kwestie van de oude printersoftware verwijderen en de nieuwste (weer) installeren. En dat geldt voor sommige andere hardware eveneens. Hier is het morgen tijd voor de voorbereidende dag, ofwel: image maken en onder meer Kaspersky (AV-pakket) verwijderen.

Dat we het project per systeem over meerdere dagen uitsmeren heeft overigens een goede reden. Als het een beetje meezit, ben je geen volle dag aan elk van de deeltaken kwijt. Maar als er wél iets mis gaat, gaat je dat vele uren kosten. Op deze manier blijft het dan nog een beetje te behapstukken!

Meer weten over Windows 10? Lees dan vooral het ExpertHandboek Windows 10 (auteurs: Peter Doolaard, Peter Kassenaar, Michiel de Rond, Ronald Smit en Bob van Duuren. Bomvol tips en trucs van ‘oude rotten in het vak’ maken dat je na het consumeren van dit naslagwerk geen outsider meer bent, maar een echte insider die niet snel meer voor verrassingen komt te staan. Nou ja, in ieder geval wat minder vaak!

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.