Wie is opgegroeid in de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw kent ongetwijfeld de programmeertaal Basic. En in Basic programmeren, dat kan ook op je iPad!

Basic staat voor Beginners’ All-purpose Symbolic Instruction Code. In den beginne was het inderdaad een programmeertaal bedoeld voor beginners. Later groeide het via bijvoorbeeld Visual Basic uit tot een breed inzetbare programmeertaal. Een van de kenmerken van het oorspronkelijke Basic is dat ’t een zogeheten geïnterpreteerde programmeertaal is. Wat betekent dat de programmacode tijdens het uitvoeren naar machinecode-instructies wordt omgezet. Dat werkt (zeker op de oude homecomputers van weleer) langzamer dan compileren, wat bij veel modernere programmeertalen gebeurt. Een compiler zet het geschreven programma eerst naar machinecode (instructies die rechtstreeks op de processor draaien) om en optimaliseert dat proces. Het resultaat is een razendsnel stukje software. Nu zijn processoren inmiddels vele malen sneller dan vroeger en dus merk je die vertraging van interpreteren eigenlijk niet meer. En dus wordt het (weer) gebruikt. Bijvoorbeeld in je browser (javascript en diverse andere script-talen, Java en meer). En ook kun je nu zonder bang te zijn voor ‘langzame’ programma’s lekker in Basic programmeren op je iPad.

Net als op de Commodore 64

Overigens: de meeste Basic-tools voor de iPad draaien ook op de iPhone. Probleem met die telefoon is alleen het kleinere scherm, en een toch wat onprettig werkend klein virtueel toetsenbordje. Onprettig voor langere lappen tekst en code that is. Handiger is het om je programmeer-avonturen op de iPad te beleven. Helemaal als je die tablet ook nog eens koppelt aan een fysiek toetsenbord. Er zijn verschillende Basic-programmeeromgevingen voor iOS en iPadOS. Een van de mooiste is waarschijnlijk cbmHandBasic. Laat je niet in de luren leggen door de gebruikersinterface, die is een knipoog naar de aloude Commodore 64. De Basic-variant van deze app is daar ook compatibel mee, met een scala aan uitbreidingen. De werking is simpel. Een Basic-programma bestaat uit opeenvolgende regelnummers, en op die regel staan een of meer instructies. Is je programma klaar, dan tik je het commando run om je programma te starten. Met het commando list bekijk je je geschreven programma. Basic is eenvoudig door mensen te lezen, wat het een extra interessante programmeertaal maakt.

Structuur

Moderne programmeertalen maken vaak gebruik van complexe editors en allerlei hulpmiddelen en kant-en-klare libraries (bibliotheken met voorgebakken code). Dat maakt het inzicht in een programma – zeker voor een nieuweling – vaak een stuk moeilijker. Basic heeft als nadeel dat het al snel een lange lijst aan spaghetti-code kan worden. Maar als je jezelf een beetje dwingt structuur in je programma’s te houden, subroutines te gebruiken en alles netjes van commentaar te voorzien is er prima mee te leven. Basic is bij uitstek geschikt om snelle programma’s in elkaar te draaien, bijvoorbeeld voor het doorrekenen van een bepaald probleem waarbij ingevoerde waarden telkens veranderen.

Hires graphics

Dankzij de iPad is het inmiddels ook prima geschikt voor het tekenen van bijvoorbeeld grafieken in hoge retina-resolutie (zie voorbeeld bovenaan dit artikel). In het geval van cbmHandBasic – dat trouwens al jarenlang meedraait en netjes van updates wordt voorzien – dien je daarvoor een aparte grafische module aan te schaffen. Mocht je niet (meer) weten hoe dat in Basic programmeert? Geen nood: tik help gevolgd door een druk (of tik) op Enter en je krijgt toegang tot uitgebreide uitleg.

Voorbeeldprogramma’s

Ook is een serie voorbeeldprogramma’s aanwezig. Tik daarvoor het commando dir, gevolgd door een tik of druk op Enter. Je ziet nu een lijst programma’s. Om een programma te laden tik je het commando load “BOUNCE.BAS” (inclusief de dubbele aanhalingstekens aan beide kanten van de bestandsnaam), gevolgd door een druk op Enter. Waarbij de bestandsnaam BOUNCE.BAS slechts een voorbeeld is (en let op dat die bestandsnaam hoofdlettergevoelig is). Voor een ieder die veelvuldig gebruikt gemaakt heeft van een Commodore 64 (of een van de andere homecomputers van dit merk) gesneden koek.

Basic!

Wil je echter een iets ‘modernere’ programmeeromgeving, dan is dat eveneens geen probleem. Kijk dan eens naar bijvoorbeeld de app Basic!, die je een modernere en gestructureerde (maar nog altijd eenvoudige) variant van Basic biedt. Inclusief een losse code-editor plus grafische- en geluidsmogelijkheden.

nanoBasic

Een hele simpele maar gestructureerde Basic-variant met moderne code-editor tot slot is nanoBasic. Geen grafische toeters en bellen, maar puur Basic programmeren op je iPad. Perfect voor dat eerder genoemde ‘saaie’ doorrekenwerk van complexe formules en meer. Zo maak je van je iPad een uitgebreide programmeerbare rekenmachine, waarvan de leercurve betreffende de programmeertaal laag is. Altijd leuk toch? En een extra voordeel: de software draait echt verschrikkelijk snel. Dat is vooral te zien in de app cbmHandBasic. Want wie kent nog het – in Basic – tergend langzaam opbouwen van grafieken op de Commodore’s? Nu staan zelfs de meest complexe exemplaren in nagenoeg real time op het scherm!

Meer weten over de vele mogelijkheden die iPadOS en een iPad te bieden hebben? Lees dan zeker het boek Ontdek iPadOS 13 van Henny Temmink. Web, e-mail, foto’s, video, muziek, kaarten, FaceTime, agenda, contacten enzovoort, in een prachtige gebruikersomgeving; dit en nog veel meer heeft iPadOS 13 te bieden. De auteur doet Apples nieuwe besturingssysteem voor de iPad haarfijn uit de doeken. Van de eerste kennismaking tot het gebruik van de verbeterde en nieuwe apps: u leert alles om het meeste uit iPadOS 13 te halen.

Meer tips en trucs leren over iOS? Daar hebben we op dit blog DEZE speciale pagina voor!

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.