Gisteren werd ik er maar weer eens met mijn neus opgedrukt: back-ups zijn cruciaal. Of het nu om je systeeminstallatie, je documenten, je foto’s of je Lightroom-catalogus gaat: maak regelmatig back-ups. Ik werd gebeld door een buurman die zei dat zijn Lightroom-catalogus alle verbindingen met zijn foto’s was kwijtgeraakt nadat hij na een crash zijn foto’s van een back-up had teruggezet. Het leek me eenvoudig om de verbinding tussen de foto’s en de catalogus terug te zetten, maar het bleek veel ingewikkelder.
Een van de eerste dingen die je over Lightroom moet weten, is dat de Lightroom-catalogus niet de foto’s zelf bevat, maar een verwijzing naar de foto’s, die elders op een harde schijf staan. In de catalogus staan, naast de verwijzingen naar de plekken van de foto’s, alle bewerkingen, trefwoorden enzovoort opgeslagen. Kortom, alles wat je in Lightroom met de foto’s hebt gedaan staat in de catalogus. Het is dus zaak van die catalogus regelmatig, eigenlijk elke keer als je Lightroom afsluit, een back-up te maken. En die back-up moet dan niet op dezelfde schijf staan als de catalogus waarvan je een back-up maakt, maar op een andere harde schijf.
Nieuwe catalogus
Bij de buurman begon ik optimistisch uit te leggen dat je alleen de verbindingen tussen de mappen en/of bestanden hoeft te herstellen en klaar ben je. Dat bleek minder eenvoudig. Lang verhaal kort: op een of andere manier was de oorspronkelijke catalogus verdwenen, er waren ook geen back-ups van te vinden en die nieuwe catalogus bevatte slechts 3000 foto’s in plaats van de 50.000 van de oude catalogus en had ook niet de oorspronkelijke indeling met de onderwerpmappen, maar een indeling op datum. Hoe dat zo ontstaan was, was een raadsel, maar we zaten er mee. Geen back-up van de catalogus, maar wel alle foto’s nog keurig in de mappen op volgorde. Ik keek in de mappen en zag dat er XMP-bestandjes naast de foto’s stonden. Hoera! Dat was de oplossing. In de XMP-bestandjes staan voor een groot deel de dingen die je in Lightroom hebt gedaan: alle ontwikkelhandelingen, de trefwoorden, dat soort dingen. Ik maakte in Lightroom een nieuwe catalogus aan en importeerde de foto’s in de mappenstructuur zoals de fotograaf ze op zijn harde schijf had staan. Voor het importeren koos ik voor Toevoegen en niet (nogmaals NIET!) voor Kopiëren of Verplaatsen. De informatie uit de de XMP-bestandjes wordt automatisch ook in de catalogus geïmporteerd. Klaar.
Hoe zet je een back-up aan?
Het is mooi dat dankzij de XMP-bestandjes een groot deel van de oorspronkelijke catalogus kon worden hersteld. Het is echter niet de meest ideale oplossing, dat is gewoon een recente back-up van de catalogus. Dus, voor degenen die het niet weten of het wél weten, maar het níet doen, hier nog een keer hoe je de back-up-instellingen van Lightroom aanzet:

1. Ga naar de Catalogusinstellingen. Die vind je op de Mac in het menu Lightroom, onder Windows in het menu Bewerken.

2. In die Catalogusinstellingen kies je in het tabblad Algemeen voor Back-up van catalogus maken. Je moet daar een keuze maken hoe vaak je die back-up wilt maken. De meest verstandig is: Een back-up maken telkens wanneer Lightroom wordt afgesloten.

3. Dan ben je er nog niet! Je moet nog aangeven waar die back-ups bewaard moeten worden. Dat doe je als je Lightroom afsluit. Maar nu je toch in de Catalogusinstellingen bezig bent, kun je meteen aanzetten dat Lightroom XMP-bestanden moet bewaren. Ga naar het tabblad Metagegevens en vink daar Wijzigingen automatisch naar XMP opslaan aan. Nu worden de meeste handelingen die je in Lightroom doet, opgeslagen in een XMP-bestandje.


4. Het enige dat je nu nog moet doen is aangeven waar de back-up van de catalogus bewaard moet worden. Sluit Lightroom af. Er verschijnt een dialoog Back-up van catalogus maken. Lightroom zet, als je niets aanpast, de back-up in een map naast de oorspronkelijke catalogus. Dat is niet de bedoeling. Die back-up moet op een andere schijf. Klik op Kiezen en kies voor een externe harde schijf. Dit hoef je alleen de eerste keer te doen. De aangevinkte onderdelen Integriteit testen voordat er een back-up wordt gemaakt en Catalogus optimaliseren na het maken van een back-up kun je meestal uitzetten. Het optimaliseren van een grote catalogus helpt wel eens als je het idee hebt dat Lightroom trager wordt, maar dat optimaliseren hoeft niet vaak te gebeuren.
5. Klik op Back-up maken en je krijgt een veilige back-up van je catalogus. Nu ben je, als rampspoed toeslaat, altijd verzekerd van een recente catalogus.
Vergeet ondertussen ook niet dat je óók heel regelmatig een back-up van je foto’s moet maken…
Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.
Hier de gedupeerde c.q. het door een helder denkende Hans Frederiks geholpen slachtoffer van het bovenstaande probleem. De genomen stappen als hier beschreven hebben me weer meer duidelijkheid over de structuur van Lightroom gegeven. Bij een mogelijk volgende crash van het RAID systeem van waar ik met mijn archief werk kan ik voortaan na een restore vanaf een backup wèl weer snel verder aan het werk met Lightroom. Hans, nogmaals grote dank!
Gelukkig nooit problemen gehad, maar regelmatig een backup maken van je catalogus is een prima idee.
Ik laat de backup wel naast de catalogus wegschrijven. Ik heb zelden een externe harddisk aangesloten, maar maak wel regelmatig op een externe harde schijf een backup van het hele systeem en los daarvan een backup van de LR catalogus en de recent toegevoegde afbeeldingen.
Eigenlijk heb ik alleen de meest recente afbeeldingen op mijn laptop staan. Alle andere afbeeldingen op mijn laptop zijn Smart Previews, dit om te voorkomen dat mijn harde schijf volloopt.
Wanneer ik Lightroom een backup heb laten maken op mijn harde schijf verwijder ik meestal wat oudere backups (bij mij is een backup al gauw 7,5 gig, dus dat loopt op).
Hier voorheen slachtoffer nogmaals. Je plaatste ook hier de backup naast de catalogus maar het geheel wordt met grote regelmaat gekopieerd naar (zelfs) twee andere externe schijven middels ChronoSync. Eén van die andere schijven ligt bij een overbuurman in de hoop dat die afstand bij een onverhoopte ramp me verzekert van bewaring.
Bedankt voor deze heldere uitleg. Heb er meteen werk van gemaakt. Heel nuttig en raadzaam !!
Ik vroeg me af wat het verschil is tussen een back-up maken van de catalogus en een back-up maken van de foto’s? “5. Klik op Back-up maken en je krijgt een veilige back-up van je catalogus. Nu ben je, als rampspoed toeslaat, altijd verzekerd van een recente catalogus.
Vergeet ondertussen ook niet dat je óók heel regelmatig een back-up van je foto’s moet maken…” wil dit dan zeggen dat het niet voldoende is om een back-up te maken van je catalogus en hoe moet je dan nog en back-up maken van je foto’s?
superhandig, dank je wel
Kun je back-ups, die op de interne harte schijf staan, zonder problemen verplaatsen naar een externe harte schijf? Of raakt de catalogus dan ok de verbinding met de foto’s kwijt?
Ja, je backup kun je rustig verplaatsen!