Als sinds zo ongeveer mensenheugenis zit er in Windows een mini-tekstverwerker verstopt. Deze WordPad tekstverwerker is simpel, maar kan bijvoorbeeld wel overweg met RTF.

De WordPad tekstverwerker zoals die in onder meer Windows 10 te vinden is, is een no-nonsense exemplaar. Maar wel met eigenlijk alle basisdingen aan boord die je van een dergelijk programma verwacht. Het meest aardige is echter dat je er bestanden in het zogeheten RTF-formaat mee kunt opslaan (en openen). RTF staat voor Rich Text Format en dat is een uitgebreidere variant van .txt. Daar waar je in een .txt-bestand puur en alleen platte tekst kunt bewaren, zijn in een .rtf-bestand uitgebreide opmaakkenmerken inzetbaar. En tegelijkertijd geldt dat .rtf universeel gestandaardiseerd is, wat betekent dat ieder apparaat waar een rtf-viewer- of editor voor beschikbaar is ermee overweg kan. Interessant dus om bijvoorbeeld systeem-onafhankelijke opgemaakte teksten mee te produceren.

RTF bedacht door Microsoft

Het .rtf-formaat werd overigens in 1987 door Microsoft bedacht. Inderdaad als universeel bestandsformaat om documenten tussen verschillende tekstverwerkers mee uit te wisselen. Sinds 2008 zijn er geen nieuwe functies aan .rtf meer toegevoegd. Of het daarmee een uitstervend bestandsformaat is geworden? Dat lijkt vooralsnog erg mee te vallen, met name dankzij de brede ondersteuning in allerlei software; iedere zichzelf respecterende tekstverwerker kan ermee overweg. Met trouwens één vermeldenswaardige uitzondering: de mobiele versie van Microsoft Office. Ondanks de vele verzoeken van gebruikers dit wel te realiseren doet Microsoft niks met .rtf daarin. Nou ja, laat de pret er zeker niet door bederven zouden we zeggen!

Aan de slag

De WordPad tekstverwerker vind je in het menu Start onder Accessoires. Eenmaal opgestart zie je een modern ogende tekstverwerker voor je, met daarin alle basisfuncties die je nodig hebt. Inclusief een scala aan opmaakmogelijkheden. Bedenk overigens dat daar niet iedere RTF-viewer of RTF-capabele tekstverwerker even goed met getekende objecten omgaat, iets dat officieel wel kan volgens de specificaties van .rtf. Het is een van de weinige uitzonderingen die tot gekkigheden bij uitwisseling kunnen zorgen. Gelukkig kan WordPad die dingen niet invoegen, dus dat scheelt alvast. Wat je in WordPad (en iedere andere RTF-editor) wel moet vermijden zijn objecten. Deze dingen zijn 100% Windows-specifiek en zijn daardoor niet te zien in op andere besturingssystemen draaiende RTF-viewers- en editors. Voor de rest kun je helemaal los gaan met de overige functies.

Opslaan als .docx

Het .rtf-bestandsformaat biedt feitelijk meer mogelijkheden dan wat de WordPad tekstverwerker ondersteunt, dus je zit qua universele uitwisselbaarheid veilig (zolang je dus die genoemde objecten niet gebruikt!). Mocht je het per se willen, dan kun je je bestand vanuit WordPad trouwens ook opslaan als .docx-formaat. Selecteer dan na een klik op Bestand en Opslaan in het venster Opslaan als achter Opslaan als de optie  Office Open XML-document (.docx), gevolgd door een klik op Opslaan. Op dezelfde manier kun je je bestand ook bewaren als OpenDocument tekst (.odt). Maar feitelijk schiet je daarmee het doel van WordPad (en.rtf) voorbij. Gebruik WordPad dus lekker als .rtf-editor en schrijf er bijvoorbeeld je brieven aan oma mee, of andere epistels.

Geen spellingscontrole, helaas

Minpunten zijn er ook aan WordPad. Wat in ieder geval – en tamelijk opvallend – ontbreekt is spellingscontrole. An sich vreemd, want tegenwoordig vind je die mogelijkheid zelfs in je browser. Maar Microsoft heeft ooit bedacht dat dit blijkbaar dé feature is die (thuis)gebruikers doet beslissen om dan toch maar te investeren in Word of zelfs het complete Office. En dus moet je het zonder spelling- en grammaticacontrole doen in WordPad. Of dat heel erg is? Ach, voor een ieder die de Nederlandse taal beheer(s)t is het geen probleem natuurlijk. In alle andere gevallen wordt het eindresultaat wellicht wat twijfelachtiger.

Meer Windows 10 tips en trucs vind je op onze themapagina die dit onderwerp afdekt!

WordPad is een standaardonderdeel van Window 10. En over dat besturingsysteem kun je boeken vol schrijven. Precies wat er bij Van Duuren Media dan ook gebeurd is en nog steeds gebeurt. Neem bijvoorbeeld het boek Leer jezelf SNEL… Windows 10, 4e editie van Bob van Duuren himself. Met dat Windows 10 heeft Microsoft alles uit de kast gehaald om het werken met de computer nog verder te vereenvoudigen, en in die opzet is het bedrijf zeker geslaagd. Dit handzame en kleurrijke boek wijst u snel de weg in de mogelijkheden en functies, zoals het werken met het nieuwe menu Start, de apps en de vele basisvoorzieningen. Tot de behandelde onderwerpen behoren:

• werken met het menu Start en de nieuwe gebruikersinterface
• apps en programma’s starten, installeren en onderhouden
• werken met bestanden, bibliotheken en mappen
• Windows 10 aan de eigen voorkeuren aanpassen
• de computer met andere gebruikers delen
• internetapps gebruiken
• uw computer beveiligen en up-to-date houden
• werken met verschillende soorten media

Deze vierde, geactualiseerde editie is bijgewerkt voor versie 2004 van Windows 10, die in mei 2020 is verschenen.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.