Voor het opzetten en ontwerpen van een website of app heb je o.a. een informatie-architectuur en een navigatie-structuur nodig. Aan de hand daarvan kan je als ontwerper gaan nadenken over de knoppen en menu’s die er zoal moeten komen. Je komt daarbij veel goedbedoelde raadgevingen tegen. Bijvoorbeeld: ‘je mag niet meer dan drie keuzes bieden; men moet niet meer dan drie maal hoeven doorklikken’ en meer van dat soort dogma’s. Nou, als je dat zou aanhouden dan zou een website of app idealiter niet méér dan 3 x 3 x 3 = 27 brokken inhoud kunnen bieden ? Lijkt mij stug…
Wat zijn dan wèl goede aanbevelingen?

Gebruikers van websites en apps willen tijdens het navigeren graag aan de winnende hand zijn. Daarom mag je gebruikers tijdens hun zoektocht gerust wat verder laten dóórklikken, zolang ze maar de bevestiging ervaren dat ze naderen wat ze zoeken. Maak het hen dus makkelijk, door hooguit 4 à 5 keuzes te vermelden waar men misschien even over moet nadenken. Òf door opsommingen van opties te bieden die eenduidig verwoorden en/of verbeelden wat men zoekt.

Waardoor komt dat verschil ?

Als de keuze letterlijk (in woorden) en/of figuurlijk (in beelden) weergegeven kan worden, dan mag je alle mogelijke opties laten zien in de vorm van een korte of langere lijst. Het aantal getoonde opties is dan nauwelijks relevant (natuurlijk voor zover er plaats voor is). De gebruiker hoeft namelijk niet goed na te denken; men scant de lijst en kiest klakkeloos wat herkend wordt.

Is datgene wat men zoekt nog niet zo duidelijk en moet men nadenken over het maken van de beste of juiste keuze, dan is een opsomming van termen minder behulpzaam. De ogen dwalen dan al snel af naar een ander navigatie-element dat makkelijker lijkt.

Wat heeft dat met ijs te maken ?

Laten we een zomers tintje aan deze blog geven. Je loopt bijvoorbeeld een ijssalon binnen en weet wat je wilt: een bakje met 3 bolletjes, indien voorradig met de smaken chocola, mocca en stracciatella. Je kijkt op de lijst van smaken of ze erbij staan, of naar de naamkaartjes bij de bakken met bruinkleurig ijs. Een lijst van namen of een lange rij bakken met naamkaartjes maakt dan niet uit, als je maar snel jouw favorieten er tussen ontdekt, ongeacht de fantasievolle spelwijzen van stracciatella…

Maar stel dat je nog niet precies weet wat je wilt. Wil je je laten verrassen door een nieuwe smaak, ben je in een fruitige bui, of zoek je ijs met weinig calorieën ? Dan moet je toch even erover nadenken en moeten de keuzes niet met te veel tegelijk worden getoond.

Een categorie zoals “Roomijs” doet het ergste vermoeden – je voelt de kilo’s al aanzwellen als je de benaming alleen al léést. Die moet je dus niet hebben. Maar wat te denken van “Waterijs”, “Suikervrij” of “Allergenen” ? Je moet dan snel beredeneren of onder die categorie misschien een light of glutenvrije variant van chocola te vinden is.

Hoeveel keuzes je in een menu of lijst mag weergeven is dus een genuanceerde kwestie. Lange lijsten mogen best, mits wat men zoekt snel erin te herkennen is. Hanteer een beperkte keuze (met hooguit 4 à 5 opties) als de termen vereisen dat men erover moet nadenken.

Balletje balletje !

Vergelijk het met een balletje-balletje spel. Onder één van de drie bekers vind je na wat puzzelen misschien het balletje. Da’s een goeie trefkans. Maar als er méér dan 4 of 5 bekers in het spel komen, dan zul je al snel afhaken. Dat win je vast níet !

Vandaar, mijn Wet van de IJssalon.
En dan mag ik nu een ijsje…

Peter Villevoye schrijft op Computer Creatief regelmatig over UX Design, over het ontwerpen van gebruikers-interfaces. Een eerdere aflevering lees je HIER.