Het boek van de maand mei is Ontdek Lightroom Classic CC van Pieter Dhaeze en Hans Frederiks. Deze maand schrijven beide auteurs speciale – nieuwe – artikelen over het maken van boeken in Lightroom ( de module Boek) en over het zo mooi mogelijk printen van je foto’s (module Afdrukken). Een goed gesprek van de auteurs over Lightroom publiceerden we eerder op dit blog. We schrijven op dit blog ook over de vernieuwingen en updates die (nog) niet in het boek opgenomen konden worden. Al dat nieuws vind je HIER. Hoe kun je een fotoboek maken in Lightroom Classic? Dit is deel 3 van een 3-delige serie over dit onderwerp, geschreven door Pieter Dhaeze. Deel 1 vind je HIER, deel 2 HIER. (H.F.)
Extra opmaak
Een fotoboek hoeft natuurlijk niet te bestaan uit pagina’s met alleen foto’s. Dit communiceert het beeld wel optimaal, maar soms kunnen tekst, kleur en achtergrond iets toevoegen aan het begrip en de beleving van een individuele foto of van het beeldverhaal. Lightroom bevat daarvoor diverse gereedschappen en opties.
Tekst
In de sjablonen van de pagina-opmaak heb je al gezien dat er diverse lay-outs zijn waarin tekstvakken zijn opgenomen. De werking is eenvoudig en te vergelijken met een eenvoudige tekstverwerker. Werk je met veel tekst, dan verdient het aanbeveling deze vooraf in Kladblok te maken zonder opmaakkenmerken, zodat je de voltooide tekst eenvoudig kunt kopiëren en plakken. Gebruik voor het werken met tekst in de kaders bij voorkeur de modus Weergave één pagina (Cmd/Ctrl+T).
Heb je tekst in een kader geplakt, dan regel je de opmaak door de tekst te selecteren en de instellingen te kiezen in het deelvenster Tekst. Zo kun je bijvoorbeeld een vet kopje van een ander lettertype maken of bodytekst in een andere kleur dan zwart zetten. Ook tekenspatiëring, regelafstand, uitlijning, basislijn en zelfs transparantie zijn in dit deelvenster te regelen. Instellingen worden toegepast op geselecteerde tekst, net zoals in een echte tekstverwerker.
Bijschriften
Behalve tekst in tekstkaders is het ook mogelijk bijschriften bij foto’s te plaatsen met bijvoorbeeld de opnamegegevens en de naam van de fotograaf. Dit kun je bij elke foto regelen met de opties in het deelvenster Bijschrift. Eerst selecteer je in de modus Weergave van meerdere pagina’s (Cmd/Ctrl+E) het fotokader waarbij het bijschrift geplaatst moet worden. Kies vervolgens Weergave één pagina en open het deelvenster Bijschrift. Je kunt de foto nu goed zien en als je vervolgens in het deelvenster de optie Fotobijschrift aanvinkt, verschijnt onder de foto een gele tekstregel. Je kunt in dit deelvenster ook de plaats bepalen: boven of op de foto. Met de optie Verschuiving kun je het tekstvak exact positioneren. Klik in het tekstvak om tekst te typen of te plakken. De opmaak ervan regel je met de opties in het deelvenster Tekst.
Op deze manier is het ook mogelijk elke pagina boven- of onderaan te voorzien van een bijschrift. Schakel daarvoor in het deelvenster Bijschrift de optie Paginabijschrift in.
TIP • Opmaak bijschrift opslaan Heb je een eigen opmaak voor een bijschrift ontworpen, dan kun je deze opslaan als voorinstelling voor snel en consistent gebruik in het hele fotoboek.
TIP • Speciale tekens gebruiken Wil je een bolletje als scheiding tussen de opnamegegevens, dan kun je dat in Windows snel maken met de linker Ctrl-toets ingedrukt en 0149 op het numerieke toetsenbord, dus Ctrl+0149. Het copyrightteken maak je met Ctrl+0169. Op de Mac vind je het bolletje in het menu Wijzig onder Speciale tekens, Opsommingtekens. Het copyrightteken is in de categorie Letteraccenten ondergebracht.
Achtergrond
Het aanpassen van de achtergrond is een laatste middel om je foto’s beter te communiceren of om de opmaak meer aansprekend te maken. Dit doe je eenvoudig met de opties in het deelvenster Achtergrond.
Selecteer de pagina die je van een achtergrond wilt voorzien en open het deelvenster Achtergrond. De mogelijkheden spreken voor zich. Wil je een achtergrondkleur, waarbij zwart heel functioneel is, dan vink je de optie Achtergrondkleur aan en klik je op het kleurvakje. Er verschijnt een palet van grijswaarden, maar als je in het verloopvakje rechts klikt, verschijnen alle kleuren van de regenboog. Met het pipet kun je hieruit een achtergrondkleur kiezen.
Behalve een achtergrondkleur kun je ook kiezen voor een foto als achtergrond. Sleep simpelweg de gewenste foto uit de filmstrip in het vak van het deelvenster Achtergrond en de foto verschijnt achter de fotokaders op de pagina. Met de optie Dekking regel je de transparantie.
Lightroom heeft nog een kleine verrassing in petto en dat wordt duidelijk als je klikt op het kleine driehoekje rechts naast het vak waarin je de achtergrondfoto gesleept hebt. Er verschijnt een menu met daarin de opties Foto’s, Reizen en Bruiloft. Onder de laatste twee verschijnen toepasselijke illustraties, die als achtergrond ingezet kunnen worden.
Als je voor een pagina een achtergrond ingesteld hebt, dan kun je die eenvoudig in het hele boek toepassen door de optie Achtergrond overal toepassen aan te vinken in het deelvenster Achtergrond.
TIP • Schermafbeelding van kaart In de module Kaart kun je ook schermafbeeldingen maken, opslaan als JPEG of TIFF en importeren in Lightroom voor gebruik in een boek.
Opslaan voor alle aanbieders
In het deelvenster Boekinstellingen van de module Boek heb je gekozen voor exporteren als JPEG-bestand. Dit is ook de naam van de knop onderaan het rechter paneel van de module Boek. Dus ben je klaar met de opmaak en heb je het boek in die vorm opgeslagen, klik dan op Boek exporteren naar JPEG…. In het dialoogvenster dat verschijnt, wordt gevraagd waar je de JPEG’s van de afzonderlijke pagina’s wilt opslaan. Klik op Opslaan en na enige tijd zijn alle pagina’s geëxporteerd.
De JPEG-bestanden die je gemaakt hebt via Boek, kun je eventueel nog controleren en aanpassen in Photoshop. Deze JPEG’s kun je vervolgens paginavullend plaatsen in de software van de afdrukcentrale.
Dit was deel 3 van een serie van 3 over het maken van fotoboeken in de Module Boek in Lightroom Classic CC. Deel 1 van deze serie vind je HIER, deel 2 HIER. Meer tips over Lightroom vind je HIER.
Pieter Dhaeze is zelfstandig vormgever en fotograaf. Hij publiceert zijn praktische kennis en ervaringen via educatieve artikelen in diverse landelijke tijdschriften en op websites. Ook geeft hij trainingen en workshops in zijn studio of op locatie en op aanvraag lezingen in boekhandels en bij bedrijven. De boeken van Pieter vind je hier.
