Smart Switch, schakelen op afstand

De Action had voor een prikkie niet alleen schakelaars met draadloze afstandsbediening, maar ook een Smart Switch waarmee die dingen dan ook nog eens via de smartphone te bedienen zouden zijn. Waar je ook bent, met die telefoon, gewoon via het internet. Dat moest ik zien!

Drie doosjes dus, die dag. Eentje met drie schakelaars, van het soort dat je in het stopcontact steekt en vervolgens weer een netsnoer in kan prikken met hun afstandsbediening er bij, in de aanbieding voor de kapitale som van € 7,98. Voor hetzelfde bedrag was er ook een setje van twee schakelaars, maar dan voor gebruik buitenshuis en weer met een afstandsbediening terwijl de Smart Switch, waarmee dit allemaal via de telefoon bedienbaar zou worden die week € 16,95 moest opbrengen.

Draadloos

De eerste keer dat een schakelaar in het stopcontact wordt gestoken gaat deze automatisch in een leermodus, waarbij de eerste aan-knop die wordt ingedrukt voortaan aan deze schakelaar is gekoppeld. De binnenshuis afstandsbediening kan vier schakelaars besturen met aparte aan- en uit-knopjes, terwijl er ook masterknoppen zijn die alle aan deze afstandsbediening gekoppelde schakelaars in één keer aan- of uit zet. Inderdaad, deze witte afstandsbediening heeft dus ruimte voor één schakelaar meer dan er in het setje zat, handig. De zwarte buitenset is minder genereus, met ruimte voor twee schakelaars en weer die master-knopjes. Beide sets werden compleet met de benodigde CR2032 knoopcel geleverd.

Ingestelde code

Gelukkig onthouden de schakelaars hun ingestelde code, ook als ze uit het stopcontact worden genomen of de stroom enige tijd uitvalt. Sterker nog: elke schakelaar kan op meerdere afstandsbedieningen reageren, tot maximaal vijf stuks. Of eigenlijk: de schakelaar reageert op schakelcodes, dus desgewenst ook op een andere knop op dezelfde afstandsbediening. Dat biedt mogelijkheden om met letterlijk één druk op de knop een hele reeks lampen aan- of uit te zetten en zo de sfeer in één keer naar eigen hand te zetten. Ook ’s ochtends heel handig: licht en koffiezetter tegelijkertijd aan!

Bereik

Maar dan moet je wel met die afstandsbediening naast je bed bij de lampen in de woonkamer en die koffiezetmachine in de keuken komen. Op de doos claimt de fabrikant een bereik van dertig meter, maar dat wordt altijd in de open lucht gemeten. Door muren en vloeren wordt een ander verhaal… De set werkt op een frequentie van 433,92 MHz, hetgeen op zich gunstig is, deze golflengte komt inderdaad redelijk goed door de meeste muren heen. Beton echter is lastig, want dat betonijzer vormt al snel een gelukkig imperfecte kooi van Faraday, het houdt radiogolven tegen.

Antennetechnologie

Wat ook niet helpt is de antennetechnologie. Een goede antenne is qua lengte afgestemd op de frequentie en in dit geval zou 16,8 centimeter de goede keuze zijn. Tja, dat past niet, niet in de schakelende stopcontacten en al helemaal niet in de afstandsbedieningkjes. Gewoon uitproberen was de aangewezen weg. Met wat experimenten bleek het redelijk goed te werken. Wie niet overdreven groot woont zal er goed mee uit de voeten kunnen, zolang er geen al te zware muren in de weg zitten. Maar die dertig meter zullen alleen werken in de tuin, als er geen natgeregende struiken tussen staan.

Capaciteit

Wat je ook wil weten is welke stromen die schakelaars aankunnen. Dat blijkt toch wat krap bemeten, met 4,35 Ampère oftewel 1000 Watt. De koffiezetter is natuurlijk een kandidaat om aan te sluiten en dat gaat wel lukken, maar dat elektrische kacheltje is toch echt teveel gevraagd. Hopelijk voorkomt bij dat soort misverstanden de ingebouwde zekering – die niet vervangen of gereset kan worden – dan grotere problemen. Want wie niet goed oplet ziet alleen de markeringen op het stekkerdeel en de contrastekker: 250/16~. De fout om dan aan te nemen dat de hele schakelaar voor 16 Ampère is gebouwd wordt dan licht gemaakt. Ongetwijfeld een goed bedoeld ambtelijk voorschrift, dat op stekkers en contrastekkers de maximale belasting vermeld dient te worden, maar tegelijkertijd is het vragen om ongelukken, als die dingen dan in apparaten worden ingebouwd die zo’n belasting niet aankunnen.

Plensbestendig

De buitenschakelaar is overigens niet waterdicht maar plensbestendig, zoals dat genoemd wordt. Technischer uitgedrukt, ze voldoen aan de IP-x4 standaard: geen schade indien besproeid met 10 liter water per minuut onder eender welke hoek. Dus zolang er geen overstromingen zijn… De slimme schakelaar zelf, die hierna aan bod komt, kan dan weer wel 16 Ampère aan, 3680 Watt.

Via internet

Tijd om de Smart Switch eens uit te proberen. Om zijn werk te kunnen doen moet deze weten welk WiFi netwerk hij gebruiken moet en daar ook het wachtwoord van krijgen. Het systeem gebruikt de app HomeWizard LITE, en die blijkt nogal veel te willen, zoals je locatie weten, de inhoud van je USB-opslag lezen, aanpassen of verwijderen, volledige netwerktoegang en je audio-instellingen wijzigen. Dat alles naast logischer eisen, zoals WiFi gebruiken. In het kader van de test moest het maar, maar het zat me niet lekker.

Codes

Installeren was een fluitje van een cent: installeer de app op je Android of Apple telefoon, maak een account aan, steek de Smart Switch in een stopcontact en verbind telefoon en Smart Switch via WiFi. Je moet wel wat toegemailde codes invoeren, om te verifiëren dat jij inderdaad de baas van ’t spul bent, maar lastig is het niet. Vervolgens kan je de Smart Switch via je telefoon aan- en uit schakelen, en andere draadloze schakelaars in het huis in de app toevoegen, van namen voorzien en ook bedienen. De Smart Switch gebruikt WiFi om met je telefoon en de cloudfuncties – waarover straks meer – te communiceren, maar heeft ook een zendfunctie op 433,92 MHz om de andere draadloze schakelaars aan te sturen. Koppelen gaat net als met de afstandsbediening: steek de schakelaar in een stopcontact schakel hem terwijl het led’je knippert met de telefoon – en dus de Smart Switch – aan. En voortaan kan je vanuit Timboektoe het licht aanzetten, als je maar internet hebt.

Schakelprogramma’s

Maar daar stopt het niet. Want je kan ook hele schakelprogramma’s opstellen, per weekdag verschillend desgewenst. Zo kunnen er vast schakeltijden worden geprogrammeerd, maar wie wil kan ook kiezen de lampen aan te zetten bij zonsondergang en bij zonsopgang het licht weer te doven: de app weet welke echte tijden hij moet invullen voor de opgegeven locatie. Ook zaken zoals een uurtje na zonsondergang laten zich probleemloos programmeren. Kortom, de eerste stappen op het pad der domotica, het geautomatiseerde huis!

Nadelen

De simpele draadloze schakelaars hebben geen knopje om handmatig even het licht aan te steken, alles moet altijd via de afstandsbediening, dus zorg er voor dat er een reserve batterij te vinden is voor die afstandsbediening. De slimme schakelaar heeft zo’n knopje wel. Het feit dat alle communicatie van de simpele schakelaars eenrichtingsverkeer is is enerzijds begrijpelijk, anders zouden deze apparaatjes een stuk duurder moeten zijn. Maar lastig is het wel, zeker als je over het internet probeert wat te bedienen wil je eigenlijk ook wel zeker weten of het gelukt is. Maar die terugkoppeling is er dus niet. Sterker nog, je weet niet eens of een schakelaar al aan staat, als je de app start. En dat zou toch wel onthouden kunnen worden.

Babylonische spraakverwarring

Bij de eerste experimenten overkwam mij een soort Babylonische spraakverwarring, omdat ik vrijelijk schakelaars koppelde aan afstandsbedieningen. Ik ging er van uit dat elke schakelaar op één code zou reageren en dat elke keer als ik een schakelaar koppelde de oude koppeling automatisch verbroken zou worden. Toen meerdere schakelaars op dezelfde knopjes bleken te reageren hielp even aandachtiger lezen van de gebruiksaanwijzing mij uit de brand. Vooral omdat daar ook stond hoe ongewenste koppelingen weer expliciet verbroken konden worden.

Bij de buitenschakelaars kan je niet zien of ze aan- of uit staan. De binnenschakelaars hebben hier gelukkig wel een bescheiden groen signaalledje voor. Het maximale vermogen van de radiografische schakelaars valt tegen. Temeer omdat het ingebouwde relais, een AFE C12 BRD-SS-124LM, wel goed is voor 12 Ampère netstroom. Bij die potentiële 2760 Watt steekt de 1000 Watt die nominaal is toch wat schriel af. Maar, voor wat lampjes en zelfs de koffiezetter gaat het. Als je de waterkoker wilt schakelen echter moet je wel even checken hoeveel deze gebruikt.

Pover bereik

Het draadloos bereik is povertjes, als je een groot huis bezit met meerdere verdiepingen. En denk niet dat een WiFi repeater gaat helpen, want de bottleneck is toch echt het draadloos bereik op 433,92 MHz, de frequentie waarop de Smart Switch over zijn slaafjes regeert. Maar vaak zal het probleemloos functioneren, ’t is echter wel een kwestie van uitproberen.

Conclusie

Voor die prijs zelfs hilarisch leuk! Want het werkt in de meeste gevallen uitstekend en geeft de mogelijkheid om eens te ruiken aan wat domotica allemaal zou kunnen betekenen. Wie weet is na wat spelen met dit systeem straks het hek van de dam en gaan over een jaartje de gordijnen als vanzelf dicht, als het donker wordt, terwijl de badkamerverwarming een half uurtje voor u opstaat de kou begint te verdrijven. Aan het eind van de dag, als u op weg naar huis bent, weet het systeem wanneer u in de buurt bent en steekt, als het donker mocht zijn, de lampen in de huiskamer vast aan. Maar heb je wel veel en veel meer uitgegeven dan de paar tientjes waarmee je met deze setjes eens kunt kijken of het wat is.

Prijzen

Deze apparaten liggen standaard in de schappen van de Action keten:

• Flamingo SF-501SHC Smart Switch: € 19,95
• Flamingo SF-501, de set van drie binnenschakelaars met afstandsbediening: € 9,95
• Flamingo SF501WD, de set met beide buitenschakelaars hun afstandsbediening: € 9,95.

Actieprijzen waren € 16,95 en € 7,98. Ze zijn overigens op veel meer plaatsen te koop, maar wel tegen aanzienlijk hogere prijzen. Zo rekent Bol.com € 24,95 voor de Smart Switch, heeft Media Markt een set met de Smart Switch en de drie binnenschakelaars voor € 49,99 en doen de buitenschakelaars tussen de € 17,95 en € 23,95. Even oriënteren loont, mocht de Action te ver zijn en u per post willen bestellen.