Steeds weer maken vieze (meestal) mannetjes misbruik van social media. Om kinderen te lokken of om mededaders te helpen content te vinden.

Half februari was het weer eens raak. Pedofielen maakten op slinkse wijze gebruik van de reactiemogelijkheden bij video’s met kinderen. Ze wezen elkaar via onschuldig (maar wel wat vreemd) ogende comments op kinderen die in voor hun blijkbaar ‘spannende’ poses in een YouTube-clip te zien waren. Een tijdsvermelding samen met likes van mede-pedo’s maakte het makkelijk om de scene terug te vinden. YouTube heeft na het ontdekken van de truc direct ingegrepen: het is vanaf nu niet meer mogelijk om reacties te plaatsen bij clips waarin jonge kinderen voorkomen. Of daarmee het probleem van de digitale kinderlokkers op sociale media uit de wereld is geholpen wagen we te betwijfelen. Steeds weer vinden dit soort figuren manieren om hun lusten te kunnen botvieren.

Trots

Feitelijk is er niks nieuws onder de zon wat de modus operandi van pedofielen betreft. Wel is hun werkgebied flink verruimd. Waren het in de decennia voorafgaand aan internet vooral de welbekende vieze oude mannetjes uit de buurt waar je als kind voor gewaarschuwd werd, tegenwoordig kom je ze ook online tegen. Het grote voordeel van de kinderlokkers van weleer was dat ze meestal al snel bekend waren in een buurt. Hun opvallende gedrag zorgde veelal voor een sociaal vangnet voor kinderen: de dader was immers al bekend. Ook werden pedofielen maar al te vaak onderschept doordat de relatief beperkte communicatiemogelijkheden grensoverschrijdend ‘jagen’ een stuk minder makkelijk maakten. Verder bestond de digitale camera nog niet, waardoor ook veel van deze ‘kindervrinden’ betrapt werden als ze hun compromitterende kiekjes bij een fotocentrale aanboden. Anno 2019 blijft veel door een pedo gefabriceerd materiaal in eigen huis wat opsporen moeilijker maakt. Gelukkig heeft diezelfde pedo vaak ook een andere vervelende karaktereigenschap: hij is maar wat trots op z’n veroveringen.

Leefregels

Die ‘ijdelheid’ is een verschijnsel waar al menig pedo door tegen de lamp is gelopen. Om de een of andere reden moeten veroveringen met gelijkgestemden gedeeld worden, al was het maar om het gevoel te krijgen toch ‘normaal’ te zijn. En ook geldt in ‘het wereldje’ dat hoe meer je deelt, hoe hoger je in aanzien stijgt in het pedofielenclubje. Ondanks de risico’s is delen dus een aanlokkelijk iets, dat er voor zorgt dat een door de maatschappij uitgekotst persoon zich toch nog ‘bijzonder’ en populair kan voelen. Het is dus zaak je (klein)kinderen van jongs af aan digitale leefregels aan te leren. Grotendeels verschillen die eigenlijk weinig van vroeger: ga nooit met onbekenden mee naar huis, neem geen snoepjes van vreemden aan en vraag bij twijfel hulp aan je ouders of verzorgers. Vertaald naar de digitale leefomgeving wordt dat: vermijd contact op social media met vreemde kerels, open geen bestanden die ongevraagd door vreemden worden aangeboden en – die blijft ’t zelfde – vraag bij twijfel raad bij ouders of verzorgers. Dat laatste bereik je alleen door de materie simpelweg bespreekbaar te maken.

Kind de baas

Leg aan een kind uit dat er soms oudere personen zijn die iets vervelends met een kind willen uithalen. Vertel dat dergelijke figuren ziek in hun hoofd zijn, dat helpt voor de beeldvorming van het kind. En leer een kind al op jonge leeftijd grenzen stellen. Iemand die vervelend doet op Facebook kun je altijd in een handomdraai blokkeren. Dat geldt ook voor ongewenste contacten in Skype en Whatsapp en feitelijk voor alle social media en moderne communicatiemiddelen. Jij als gebruiker bent de baas over je eigen account, ook als je nog maar een kind bent. Jij bepaalt wie je wel en niet toelaat in je leven. Leer kinderen dat ze bijvoorbeeld een webcam alleen gebruiken voor communiceren met mensen die ze écht kennen en niet zomaar voor Jan-en-alleman aanzetten. Ten overvloede wellicht in deze context: hou je kleren aan. Zodra iemand begint te drammen over het verwijderen van kledingstukken: doei en blokkeren. Leer ook dat vriendschappen tussen een volwassene en een kind niet bepaald gelijkwaardig en (of) normaal zijn. Het kán, maar dat zijn toch wel de uitzonderingen. Een 40-plusser die dik bevriend is met een kind van 7? Daarbij moeten toch wel alle alarmbellen afgaan.

Monitoren

Tot slot is het belangrijk om als ouder/verzorger vooral bij erg jonge kinderen (die zich toch ook op social media voortbewegen, maar zeker ook YouTube-consumenten zijn) hun kijk- en communicatiegedrag in de gaten te houden. En goed op te letten of ze niet ineens dingen willen verbergen. Het kan in zo’n geval gaan om een onschuldige kalverliefde, of iets ernstigers. Leer dat je kind zich nooit en te nimmer iets moet aantrekken van bedreigingen en bij twijfel altijd bij je terechtkan. Kortom: hou de communicatielijnen open.

Meer lezen over veiligheid online? Lees dan het boek Veilig online, Bescherm jezelf tegen cyberaanvallen (auteurs: Hans Frederiks en Ronald Smit) eens. Bomvol tips over dingen als veilige wachtwoorden, privacy online, winkelen en nog veel meer.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.