Met behulp van het histogram in Snapseed (en vele andere fotobewerkers) kun je een foto helemaal finetunen. Wat dat histogram nou precies is, lees je hieronder in een fragment uit mijn boek Zo werkt Snapseed.

Het histogram is een grafiek. We vinden die grafiek in de tools RAW Ontwikkelen, Aanpassen en Curven. In het histogram wordt weergegeven hoeveel donkere tinten, middentonen en lichte partijen in een foto aanwezig zijn. De verdeling is van links naar rechts: donker – midden – licht. De donkerste partijen, ook wel schaduwen genoemd, staan links in de grafiek. Dat zijn zwarte voorwerpen en dingen die duidelijk minder licht vangen, zoals de ruimtes onder de gebouwen in het voorbeeld. De lichtste partijen staan rechts: dat zijn in een foto meestal wolken of andere lichte onderwerpen die door de zon beschenen worden. Alles ertussenin noemen we middentonen: de grijzen, maar ook kleuren die ergens tussen licht en donker zweven.

Belichting

Het histogram kan ons helpen beoordelen of een foto goed belicht is. In het ideale geval passen alle tonen, van fel verlicht tot in diepe schaduw, in één afbeelding, dus ook in het histogram. In een normale foto zouden de tonen over de hele breedte verdeeld moeten zijn. Er zijn echter ook voorbeelden te bedenken waarin géén echt zwart of wit aanwezig is: daar blijven delen van de grafiek ongebruikt. Een zwarte kat in een kolenhok of een ijsbeer in de sneeuw zullen nogal ‘scheve’ grafieken laten zien, omdat de meeste tonen in hun foto erg donker, respectievelijk erg licht zijn.

Grafiek

In Snapseed wordt het histogram een beetje gebrekkig getoond, met weinig contrast en zonder duidelijke kaderranden. Het is daardoor moeilijk te zien waar de grafiek ophoudt. Daarom ziet u ook een uitvergroting van het histogram in de afbeelding hiervoor. Tussen de twee getallen 0 (nul) die onze grafiek flankeren, speelt zich de verdeling van lichte en donkere partijen af. Helemaal links is zuiver zwart, helemaal rechts puur wit, beide zonder enige doortekening. We zien een duidelijke ‘berg’ bij de hoge lichten: in het linker gebouw op de foto, maar vooral in de wolken zijn veel lichte delen aanwezig. De rest van de foto is een beetje gelijk verdeeld over middentonen en schaduwen.

DRIE BELICHTINGEN – DRIE HISTOGRAMMEN

Onderbelicht

Het gevoel dat u bij deze foto krijgt wordt bevestigd door het histogram. De foto is onderbelicht; dat kunnen we in het histogram zien doordat de grafiek als het ware tegen de linkerzijde omhoog kruipt tot een zogeheten spike (zie pijl). Daar worden donkere tonen geheel zwart, zonder nuance. De schaduwen zijn dichtgelopen. Details in die donkere delen gaan geheel verloren, u kunt niet meer zien wat zich daar afspeelt. Tegelijk zien we dat aan de rechterzijde van de grafiek nog best ruimte over is: de lichtste partijen, weergegeven door de ‘berg’ aan de rechterkant, komen nog niet in de buurt van de rechterkant van het histogram (de 0 geheel rechts, zie dubbele pijl). Die ruimte is ongebruikt. Dat is raar, want in de door de zon beschenen wolken kunnen we toch echt wel wat helder witte partijen verwachten.

In de tool RAW Ontwikkelen kunnen we daar meestal wat tegen doen door de regelaars Belichting, respectievelijk Schaduwen of Hooglichten naar rechts te schuiven. In de tool Afstellen gaat dat door Helderheid en Schaduwen te manipuleren.

Goed belicht

Dit is een nieuwe opname, dus geen verbeterde versie van de vorige foto! Deze foto is redelijk goed belicht: op een zeer kleine ophoping bij de donkerste partijen na is het histogram over de hele breedte verdeeld. Hier zien we dat de berg van de lichte delen een stuk naar rechts is opgeschoven: de lichte partijen zijn ook echt lichter weergegeven. Deze foto biedt de meeste speelruimte voor manipulatie zonder detailverlies in de zwarten of hoge lichten.

De luchten zouden nog een fractie lichter kunnen en het contrast nog wat verhoogd.

Overbelicht

Ook hier ziet u weer een nieuwe opname; deze foto is behoorlijk overbelicht, er leunt een spike tegen de rechterkant van het histogram (zie pijl).

In de foto zien we in vergelijking met de andere twee op deze pagina’s veel witte plekken die geen enkel detail meer bevatten: de witten zijn uitgebeten. Dat gebeurt in de wolken en in de kolom van het gebouw aan de linkerzijde. In de tool RAW Ontwikkelen kunnen we daar meestal wat tegen doen door de regelaars Belichting respectievelijk Hooglichten naar links te schuiven. In de tool Afstellen gaat dat door Helderheid en Hooglichten te manipuleren. Als je

In de voorbeelden op deze pagina’s kijken we naar te donkere en te lichte delen in onze foto, dat zijn partijen die feitelijk onder- respectievelijk overbelicht zijn. Als we die willen redden zijn we beter af met raw-foto‘s dan met jpg’s, omdat in rawfoto’s veel meer speelruimte aanwezig is. Met een jpg zult u een overbelichting als in het voorbeeld hiernaast niet kunnen repareren, in raw hebt u tenminste een kans. Uiteraard is een goed belichte foto beter…

Meer tips en informatie over Snapseed? Op dit blog hebben we er een speciale categorie voor: Snapseed. Een interview met Kees Molders over Snapseed vind je HIER.

Zo werkt Snapseed

Snapseed is een populaire, gratis fotobewerkingsapp van Google voor Android en iOS. In de smartphonefotografie is het een veelgebruikt programma. Zo werkt Snapseed is het eerste volledige Nederlandstalige handboek over Snapseed. Het behandelt álle mogelijkheden van de app en het gaat in op ieder (sub)menu.

Dit boek is voor de smartphonegebruiker die fotografeert en méér wil doen met zijn of haar opnamen dan puur registreren met onbewerkte foto’s. Die gebruikers kunnen geïnteresseerde beginners zijn, fotohobbyisten, kunstenaars, maar ook meer zakelijke professionals die de smartphone steeds meer als hulpmiddel of zelfs als eerste camera gebruiken.