Kleur, drukken in kleur, printen in kleur, kleurmanagement, je kunt er flinke bomen over opzetten, over discussiëren en zelfs ruzie maken. Wat is de beste manier om je foto’s te reproduceren? Eigenlijk moet je dan eerst weten waarop je die foto’s wilt reproduceren.

Bij drukwerk hoef je eigenlijk niet te discussiëren: kleurmanagement in een workflow die uiteindelijk op een drukpers uitkomt is gestandaardiseerd. Je hebt de verschillende ISO-standaarden (ISO-12647 en dergelijke) om van je RGB-foto een CMYK-foto te maken en als jij je beeldscherm goed hebt afgeregeld en je drukker zich ook aan de ISO-standaarden houdt, dan is het resultaat van de foto in het drukwerk voorspelbaar. En dat is uiteindelijk de bedoeling van kleurmanagement. Als een drukker zich aan die standaarden houdt, dan krijg je op verschillende persen vergelijkbare resultaten, of je dat drukwerk nu in Frankrijk, Spanje of Nederland laat produceren.

Printer manages color

Voor het afdrukken van een foto op een fotoprinter ligt dat iets anders. De ene printer heeft 6 verschillende inktkleuren, de ander misschien wel acht, een ander misschien vier. Het kleurbereik van de ene printer – de hoeveelheid kleuren die een printer kan afdrukken – kan daardoor verschillen met dat van een andere printer. De moderne foto-printers kunnen veelal een enorm groot kleurbereik aan en je kunt er fantastische prints op maken.

Over hoe je dat doet is online discussie ontstaan. Ctein, de Technical Editor van het blog The Online Photographer kiest niet voor het werken met printerprofielen, die speciaal voor een printer/papier-combinatie worden gemaakt, maar voor printer manages color, waarbij de printerdriver van het apparaat de kleurconversie doet. Ctein’s ervaring zegt hem (vrij vertaald): ik kan het printen beter door de printerdriver van mijn Epson-printer laten doen, dan dat ik zelf met behulp van meetapparatuur en prints zelf printerprofielen heb gemaakt. De resultaten van de Epson-printerdriver zijn veelal beter dan de resultaten die ik ‘vroeger’ bereikte met printerprofielen.

In een blogpost bij The Online Photographer legt hij uit waarom hij tot die conclusie is gekomen. En zijn argumenten klinken valide. Ik ga het zelf zeker uitproberen op mijn eigen printer. Lees de hele blogpost HIER en vergeet vooral niet de discussie in de comments ook te lezen(het is in het Engels).

De mooiste print

Voor het maken van een superprint gaat Ctein nog een stapje verder. Hij zegt over het maken van prints op een goede fotoprinter: Vergeet wat je zag op het scherm. Kijk naar de print!
Zijn werkwijze: Natuurlijk kijkt hij in eerste instantie wel naar zijn gekalibreerde beeldscherm. Daarop doe je de eerste correcties en probeer je de foto er zo goed mogelijk uit te laten zien. Misschien doe je nog een softproof op het beeldscherm om te kijken welke kleuren er buiten het kleurbereik van de printer vallen, maar ook dat vindt hij betrekkelijk. Maak eerst maar een print en beoordeel die en maak aantekeningen hoe je die print wil verbeteren. Dit moet donkerder, dat wat lichter, dit moet wat verscherping hebben, deze kleur mag wel wat meer of minder verzadiging enzovoort. Die correcties voer je uit op basis van wat je op de print ziet. Misschien ziet het er op het beeldscherm uiteindelijk wel lelijker uit, maar daar gaat het niet om, het gaat om het resultaat dat uit je printer rolt. Des te meer ervaring je krijgt, des te sneller je je besluiten voor correcties kunt nemen.
Je creëert zo een bestand dat op jouw printer, op het papier dat jij hebt gekozen de mooiste print oplevert. Waarschijnlijk zal je die afdruk op een zelfde type en merk printer elders ook zo goed kunnen produceren, maar elke printer is net weer even anders, dus of je precies hetzelfde resultaat krijgt, dat is niet zeker. Maar of je met dat bestand hetzelfde resultaat krijgt op een printer van een ander merk, met een verschillende inktset, dat is de vraag. En zo ben je weer beland bij wat kleurmanagement moet oplossen: voorspelbare kleuren tussen verschillende apparaten. Het zal de meesterprinter verder worst zijn: die print op zijn eigen printer, in een gesloten omgeving en daarin weet hij wat hij krijgt. Een prachtprint.