Nu de ‘weggeef-laptop’ voorzien is van een schone Windows 1803, is het – helaas – tijd om deze te upgraden naar 1903. De dreigende waarschuwingen zijn al te zien.
Omdat Microsoft binnenkort stopt met de ondersteuning van Windows 1803 (in november om precies te zijn) moet de ‘weggeeflaptop’ van een upgrade naar 1903 voorzien worden. Om te voorkomen dat mijn vader al op zeer korte termijn met een complexe upgrade-procedure te maken krijgt. We hopen dat het een snel gebeuren zal zijn, want er is nog niets aan software geïnstalleerd. Ofwel: een kale Windows upgraden moet toch zo geregeld zijn? Fout gedacht. Alleen de voorbereiding na het downloaden kost al zo’n drie kwartier. Waarna de eigenlijke update begint. In totaal zijn we een kleine drie uur verder alvorens de computer weer beschikbaar is. Drie uur voor een upgrade, op een quadcore i7 en een rappe harddisk!!! Als je daar goed over nadenkt is dat toch wel heel triest. Zeker als je bedenkt dat een met software volgeladen systeem nog meer tijd vergt. Hoe dan ook, na wat tandengeknars en tijdverdoen draait ons systeem nu 1903. Incusief de helaas nog altijd aanwezige bugs.
Weg uitstelopties
Een van de eerste dingen die in negatieve zin opvallen aan 1903 is dat het niet meer mogelijk is om feature upgrades en updates uit te stellen. In voorgaande Pro-versies van Windows 10 kon dat altijd heel simpel; een slimme gebruiker zetten uitstel van feature upgrades op 365 dagen en uitstel voor reguliere updates ergens tussen 0 en 7 dagen. Zo werd je nooit verrast door een mega-upgrade op een onhandig tijdstip. In eerste instantie – een maand of wat geleden – werd nog gedacht aan een bug die het ontbreken van deze setting verklaarde. Inmiddels zitten we op eind augustus en een paar 1903-updaterondes verder. Het betekent dat je mag concluderen dat het verwijderen van deze instellingen een zeer bewuste actie is geweest van Microsoft. Ook zakelijke gebruikers zitten daardoor nu vast aan de upgradegrillen van Windows 10. Tot zeer grote ergernis van deze groep gebruikers overigens, maar dat terzijde. Er ís nog een mogelijkheid om via group policy-beheer uitstel af te dwingen, maar het is onduidelijk of de settings aldaar gerespecteerd gaan worden. Microsoft zwijgt ook na herhaaldelijk vragen en vele publicaties in alle talen. Wat al meer dan genoeg zegt eigenlijk.
Scaling: nog steeds een aanfluiting
Wat ook opvalt is dat er eigenlijk geen enkel optisch en functioneel verschil is tussen 1803 en 1903. De beloofde verbeterde ‘scaling’ voor schermen met ‘zeer hoge’ resolutie (Microsoft schaart ook Full HD nog altijd in die categorie…) is nauwelijks een verbetering te noemen. Ja: tekst in diverse venster ziet er ietsje minder wollig uit, maar het blijft er ongelooflijk knullig uitzien. Pak er een ander modern OS (Linux, macOS, Android, iOS) bij en Windows lijkt ineens echt bejaard op dit gebied. En die zo enthousiast aangekondigde ‘lichte modus’? Ach, hij levert wat lichtere vensters op, maar verwacht ook hier geen wonderen. Kortom, voor 1903 geldt: het is dat ‘t moet, maar nodig was het zeker niet.
Edge-ellende
Na de upgrade direct Macrium Reflect geïnstalleerd en een image gemaakt, om te voorkomen dat vele uren wachttijd verloren gaan. Vanaf nu hebben we altijd een basis om naar terug te keren, mocht de boel onverwacht in elkaar klappen tijdens het installeren van de nog benodigde software. En problemen kom je zeker tegen! Nu ja, eerst maar Kaspersky installeren, dan is het systeem meteen goed beveiligd. Ook goed afgelopen. Minder goed gaat het met Edge, de verplichte browser die niemand gebruikt. Hier lopen we namelijk tegen een wel heel oud en bekend probleem aan: een continu op de achtergrond crashend Edge. De standaardbrowser van Windows legt helaas bij elke systeemstart standaard het loodje, zo zien we in de logbestanden. Zelfs als je ‘m niet gebruikt. Een soortgelijk probleem speelde ook al bij de allereerste versie van Windows 10 en is in 1903 weer in volle glorie teruggekeerd. Het is voor gebruikers van deze versie zelfs een bekend probleem.
Edge resetten
De oplossing lijkt te bestaan uit het legen van de complete browsercache (als het je lukt om Edge op te starten, that is) en daarna een reparatie van de app. Dat kan via het menu Start, Instellingen en Apps. Feitelijk wordt Edge hiermee volledig opnieuw geïnstalleerd. Het lijkt er vooralsnog op dat de ellende daarmee de kop is ingedrukt. Met als extra advies: start Edge vanaf dat moment beslist niet meer op, want dan begint alles weer opnieuw. Het trieste is dat Edge in ieder geval één keer nodig is, in ons geval voor het downloaden van Firefox. Als we dat niet hadden gedaan, was Edge wellicht ook niet beschadigd geraakt. Wijze les voor de volgende keer: eerst Firefox op een andere computer downloaden, op een usb-stick zetten en van daaraf op een nieuw systeem installeren. Definitief verwijderen van Edge kan helaas niet, omdat allerlei systeemonderdelen er op de achtergrond gebruik van maken. Triest, maar we moeten het accepteren.
Op naar de volgende fase
Na een lange dag zijn we nu klaar voor de installatie van de gebruikerssoftware. Geen indrukwekkend lange lijst, maar slechts de echt noodzakelijke dingen. Dat gaan we een deze dagen doen. Als dat klaar is weer een image maken en de laptop is eindelijk klaar voor gebruik. Gezien de tijd die we er nu al aan gespendeerd hebben kan je eigenlijk stellen dat het economisch interessanter was geweest om deze computer gewoon in de vuilnisbak te gooien en een nieuwe te kopen. En dat is wat je in deze maatschappij dan ook steeds vaker ziet: perfect werkende hardware met een softwaredefect wordt simpelweg vervangen. Best bizar als je daar eens over nadenkt. In een wereld die al onder het e-afval bezwijkt.
Meer lezen over Windows 10? Dan is er een gloednieuwe versie van het boek Leer jezelf SNEL…Windows 10 van Bob Van Duuren, onlangs bij alweer de derde editie aanbeland. Leer het beest te temmen (Windows, bedoelen we) en zorg dat het besturingssysteem geen geheimen meer heeft voor u.
Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.
Goed om te zien dat het artikel je tot het einde toe heeft kunnen interesseren. De meeste artikelen op dit blog worden geschreven door de auteurs van uitgeverij Van Duuren Media.
Ben je geïnteresseerd in verdere verdieping of meer praktische toepassingen? Klik op onderstaande banner voor het meest actuele overzicht.
Het wordt hoog tijd dat jij zelf eens een beter OS maakt, zodat het eindelijk gedaan is met jouw ***.
Scheldwoorden zijn hier niet toegestaan. Gebeurt het nogmaals, dan worden maatregelen getroffen.
Mijnheer Smit,
ik heb helemaal geen scheldwoorden gebruikt. Waar jij vanuit jouw machtspositie sterretjes hebt gebruikt was gewoon een opmerking.
Waarom niet direct met een schone installatie van 1903 begonnen? Had veel tijd gescheeld!
Zoals uitgelegd was dat dus een probleem. Bij laptops is een fabrieksherstel vaak praktischer, omdat er een scala aan meegeleverde drivers zijn meegeleverd, die ook nog eens in een heel specifieke volgorde geïnstalleerd moeten worden. Elke driverinstallatie – zeker de exemplaren die systeemspecifieke hardware aansturen – vergen een herstart. Dat had dus minstens zoveel tijd gekost, met een flinke kans op problemen. In het geval van een standaard pc is een schone installatie van direct 1903 uiteraard het best.