Het lijkt zo simpel: kopieer je map Mijn documenten naar een NAS-map of een externe harde schijf en je hebt een back-up. Je kunt dat klusje zelfs automatiseren met een tooltje. Maar dan kan er nog veel mis gaan. En dat roept de vraag op: ‘hoe maak je een veilige back-up?’.

De meeste mensen maken een back-up naar een externe harde schijf of een NAS-share. Probleem daarvan is dat deze meestal full-time aan de computer gekoppeld is. Haal je dan een virus binnen op je computer, of zo’n fijn stukje ransomware dan zijn de rapen gaar. Want dergelijke malware neemt vanzelfsprekend óók de gekoppelde schijven en via het netwerk gedeelde mappen onderhanden. En dan ben je én je origineel én je back-up kwijt. Je zult niet de eerste en helaas ook niet de laatste zijn die dat overkomt.

RAID is evenmin een back-up

Verder lezen we in alweer de derde editie van het boek Werken met een NAS dat ook RAID – voor zover dat al niet duidelijk was – niet als back-up telt biedt:

Tijdens de installatie van DSM in hoofdstuk 1 kwam dit begrip reeds ter sprake. Het doel van RAID is het combineren van meerdere fysieke harddisks tot een grotere virtuele schijf en/of een deel van de harddisk(ruimte) te gebruiken voor een wiskundige truc waarmee na het uitvallen van één of meer harddisks nog steeds alle data beschikbaar is. Dat laatste klinkt voor velen als back-up, maar is het absoluut niet!

Spiegelen

Laten we beginnen met het combineren tot een grotere virtuele harddisk. De meest simpele variant is RAID0, waarbij de weg te schrijven data over de fysieke exemplaren wordt verdeeld. Wat gebeurt er als één van deze sterft? Exact hetzelfde als met alle data op een fysieke harddisk. U bent gewoon alle data kwijt. Als u de data niet gekopieerd hebt naar een ander medium – dat kan een externe harddisk, maar ook tape of de cloud zijn – is deze voorgoed naar de eeuwige bitvelden verdwenen…

Vergroten

De andere basisvariant is RAID1 en daar wordt de data tijdens het wegschrijven op een tweetal – in hogere versies van RAID zijn dat vaak meerdere harddisks, maar het idee blijft hetzelfde – harddisks weggeschreven. Dat klinkt als back-up. Toch? In een RAID1 zullen beide harddisks in dezelfde behuizing zitten. Ofwel een glas cola of spanningspiek zal waarschijnlijk beide harddisks treffen, waarmee u wederom alle data kwijt bent. Het systeem beschermt ook niet tegen per ongeluk overschrijven van een bestand of het verwijderen van een directory. Het spiegelen gaat razendsnel; lang voordat u oeps kunt zeggen, is de data al verloren.

Bescherming op een ander niveau

Waarom wordt RAID0 en RAID1 dan gebruikt als het geen back-up biedt? De RAID0 is handig om een virtuele harddisk met de gewenste grootte te creëren als harddiskfabrikanten nog geen exemplaren van deze omvang hebben. En RAID1 is handig omdat harddisks meestal door ouderdom overlijden zoals in hoofdstuk 1 uitgelegd. In dit proces is de kans klein – maar niet nul! – dat meerdere tegelijk de geest geven. Zolang het aantal exemplaren dat wegvalt kleiner is dan het minimale aantal dat de data beschikbaar houdt, is er tijd om een nieuwe harddisk te plaatsen, waarna de spiegeling hersteld kan worden. Pas als dat proces ia afgelopen, is de data weer veilig tegen verder uitvallen. Het aanbieden van grotere virtuele harddisks en spiegelen kan op allerlei manieren gecombineerd worden. Voor bedrijven is het uiteindelijke doel het kunnen doorwerken als een exemplaar de geest geeft. Zie het kader Anekdote om te begrijpen waarom het dan nog steeds mis kan gaan en waarom een back-up van alle data op de RAID nog steeds essentieel is!

Back-uppen, maar dan goed

Toch kun je de NAS wel degelijk als back-up-doel inzetten. Maar in dat geval moet wel een rijtje aan voorzorgsmaatregelen genomen worden én dien je de juiste software te gebruiken. Alle ins- en outs daarover lees je in het al genoemde boek, een te complex onderwerp voor deze blog.

Meer lezen over NAS’en en tips en trucs zoals deze blogpost over het maken van back-ups? In de afgelopen jaren hebben we inmiddels een aardige selectie aan artikelen opgebouwd over dit onderwerp. Om het maken van back-ups hebben we eerder geschreven, bijvoorbeeld Op de dag van de back-up.

Werken met een NAS

Een network attached storage, kortweg NAS, is eigenlijk een onmisbaar apparaat geworden. Niet alleen voor zakelijk gebruik, maar zeker ook voor thuis. Op jaarbasis produceert een gezin een forse hoeveelheid data: foto’s, video’s, werkstukken, noem maar op. Een NAS is dé oplossing voor de opslag daarvan. Het is een zelfstandig apparaat en de data is altijd bereikbaar via het netwerk.

Met dit boek leert u zowel de basis als meer geavanceerde mogelijkheden van een NAS kennen. De auteurs focussen zich op het populairste merk: Synology. Deze fabrikant heeft zijn sporen verdiend met betrekking tot de betrouwbaarheid en veiligheid van het besturingssysteem en biedt een uitstekende en gebruiksvriendelijke beheeromgeving.

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.