Momenteel wordt de markt overspoeld door ‘slimme’ luidsprekers. Eigenlijk zijn de speakers zelf niet slim, maar vooral de servers elders op de wereld die alle spraakopdrachten afhandelen. En dat roept vragen betreffende privacy op.

Het is natuurlijk hartstikke mooi: vraag iets aan een speaker en je krijgt direct antwoord. Wil je weten wat voor weer het is en wat je moet dragen om je prettig buiten de deur te voelen? De speaker weet het antwoord. Het kan ook een handig huiswerkhulpje zijn. Of gewoon een manier om snel een pizza te bestellen. De digitale speaker is dan ook een soort ‘armeluis’ butler en persoonlijke assistent. Een prachtige techniek dus die een jaartje of tien, twintig geleden alleen nog in SF-kringen opdook. Toch is het ook wel een beetje oppassen met de nog in de kinderschoenen staande techniek. Want de slimme luidsprekers zélf zijn verre van slim. Alles wat je tegen zo’n ding zegt wordt doorgestuurd naar een server elders op de wereld, alwaar de aanvraag wordt verwerkt. Of en wat er precies bewaard wordt is verre van duidelijk. Maar bedenk wel dat gebruikersgegevens goud geld waard zijn tegenwoordig.

Gebruikersgegevens goud geld waard

Elk zichzelf respecterend bedrijf dat actief is op internet (of daar zelfs alleen z’n diensten aanbiedt) weet dat de gebruikersdatabase het grootste kapitaal is. Niet alleen zijn de namen en adressen van actieve gebruikers erg gewild bij commerciële partijen (je weet immers zeker dat actieve gebruikers je gepushte content ook ontvangen), ook hun digitale gedrag is hoogst interessant. En wellicht nog meer waard. Tot voor kort was de combinatie van gebruikersgegevens en gebruikersgedrag alleen maar te peilen zodra iemand actief online bezig was. En dan nog alleen na inloggen bij bijvoorbeeld een social media site. Door slimme assistenten en de bijbehorende speakers krijgen bedrijven nog meer inzicht in je dagelijks leven.

Anoniem?

Bij de meeste mensen staat de speaker altijd aan. Hoeveel er aan huiselijke gesprekken naar de servers van bijvoorbeeld Amazon en Google verdwijnt voor ‘analytische doeleinden’ zal waarschijnlijk nooit helemaal duidelijk worden. En al helemaal niet wat er uiteindelijk met die data gebeurt. Apple is wat dat betreft duidelijker. Hun nieuwe slimme speaker HomePod wordt standaard gekoppeld aan een anonieme account en gegevens worden versleuteld verzonden. Een mooi initiatief, maar ook nu geldt dat anoniem maar relatief is natuurlijk. Al was het maar omdat je nog altijd over een uniek IP-adres beschikt waarmee je met de rest van de wereld communiceert.

Lokale slimheid gewenst

Een slimme assistent in huis is op zich fantastisch, daar zijn we het allemaal wel mee eens. Maar eigenlijk verschijnen de al dan niet slimme luidsprekers net wat te vroeg op de markt. Het was immers mooier geweest als de intelligentie om opdrachten uit te voeren lokaal in het apparaat zelf aanwezig zou zijn. In dat geval ‘gedraagt’ de speaker zich na een vraag als een normaal mens en zoekt dingen op via Google & co. Er hoeven geen gegevens verwerkt te worden door servers buiten de deur. Een ideaalbeeld, maar voorlopig nog niet haalbaar. De benodigde kunstmatige intelligentie en rekenkracht past bij lange na niet in een compacte speaker. Maar wat niet is kan nog komen natuurlijk. Is zo’n écht slimme speaker eenmaal gemeengoed, dan heeft hij nog een ander voordeel: het ding werkt ook zonder internetconnectie. Al was het maar als gesprekspartner op een Marsbasis. Net als een mens zou zo’n speaker na verloop van tijd meer dan voldoende kennis hebben vergaard en lokaal opgeslagen om ook offline slim te zijn. Een mooie toekomstdroom!

Bedien je huis

Voordeel van de huidige generatie ‘slimme’ luidsprekers is dat je zelf geen omkijken hebt naar software-updates betreffende de achterliggende kunstmatige intelligentie, spraakherkenning enzovoort. Dat gebeurt allemaal centraal in de datacenters van de aanbieders. En de software die daar draait wordt met de dag beter en slimmer. Inmiddels zorgt koppeling met domotica ervoor dat je via de speaker ook nog eens allerlei apparaten in huis middels gesproken woord kan bedienen. Veelzijdigheid alom dus, en er zit nog veel meer moois aan te komen. Maar die speaker gewoon uitzetten als je hem niet gebruikt is geen slechte gedachte. Zeker als je eens een privacygevoelig gesprek wilt voeren. Gewoon voor het geval dát.

Meer weten over de slimme huizen, kantoren en auto’s? Lees dan het boek Slimme huizen, gebouwen en auto’s van Ulco Schuurmans, en Juliette Schuurmans

Ronald Smit

Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.