Lightroom lijkt altijd weer dé standaard te zijn voor het bewerken van RAW-foto’s. Maar er zijn ook goedkopere en open source alternatieven! Je hoeft – als je daar geen zin in hebt – niet elke maand Adobe te betalen voor het gebruik van Lightroom en Photoshop. Er zijn alternatieven voor Lightroom en/of Photoshop zat.  (Deze blogpost uit 2017 is inmiddels – november 2022 – geüpdatet met nieuwe verwijzingen en nieuwe alternatieven.) Foto bovenin: Monument Valley in Utah, ©2022 Scott Kelby.

Sinds Adobe bekend maakte dat Lightroom per direct alleen nog maar via een betaald abonnement geleverd wordt, zijn gebruikers van de software boos. En niet eens zozeer de professionele fotografen die het maandbedrag toch aftrekken van de belasting en doorberekenen in hun facturen. Fotografen die minder vaak met Lightroom aan de slag zijn en goedwillende amateurs zijn vooral de dupe van Adobe’s eigenzinnige beslissing. Tijd dus om je af te vragen of je dat Lightroom nu wel zo hard nodig hebt. Er zijn namelijk meer dan voldoende alternatieven te vinden. Check ten eerste bijvoorbeeld eens de software die je camerafabrikant gratis aanbiedt. Vaak kom je daar wat RAW-bewerking betreft al een heel eind mee. En dan zijn er nog de veel goedkopere alternatieven. Plus open source wat helemaal niets kost. Who needs Lightroom?

Alternatieven

Qua functionaliteit zijn er echt heel veel alternatieven voor Lightroom te vinden. Neem bijvoorbeeld Corel Paint Shop Pro Ultimate 2023. Daar haal je niet alleen een prima fotobewerker mee in huis, maar ook het programma Aftershot, voorheen bekend als Bibble. Het biedt dezelfde mogelijkheden als Lightroom, maar zelfs gecombineerd met Paint Shop Pro en wat andere tools betaal je er maar rond de €100 voor. En dat zonder vervelend abonnement. Nog goedkoper – zelfs gratis – kan ook.  Neem bijvoorbeeld het alweer een flinke tijd meedraaiende open source-pakket RawTherapee. Deze editor is beschikbaar voor zowel Windows als MacOS, dus voor elk wat wils. Een andere bekende open source naam is Darktable. Oorspronkelijk ontwikkeld voor Linux is de software nu ook beschikbaar voor Windows. Niet gratis, maar wel erg interessant is Affinity Photo, een all-in-one oplossing. Je kunt daarmee dus zowel met RAW aan de slag als foto’s bewerken. Oorspronkelijk dé fototool voor MacOS is het al weer tijden ook voor Windows verkrijgbaar. Kost maar een paar tientjes!

Stoppen met Lightroom en dan?

Als je lidmaatschap bij Lightroom/Creative Cloud is geëindigd kun je Lightroom nog steeds starten. Je kunt in je foto’s zoeken, je kunt nog zoeken op trefwoorden, maar je kunt je foto’s niet meer bewerken. De module Ontwikkelen en Kaart zijn niet meer beschikbaar. De foto’s die je hebt bewerkt houden die bewerkingen, maar je kunt er verder niets meer aan veranderen. Je kunt van je verzamelingen een slideshow tonen, je kunt printen, kortom al je werk is nog steeds in Lightroom aanwezig. Je kunt alleen geen nieuwe bewerkingen doen. Photoshop, dat bij het Fotografie-lidmaatschap hoort, is helemaal niet meer beschikbaar. Het is echter een geruststelling dat je werk in Lightroom nog beschikbaar is.

Andere alternatieven voor Lightroom

Wil je echt van Lightroom af, dan wordt het ingewikkelder. Lightroom is een heleboel: bibliotheek, ontwikkelaar, printen, kaart. Vind dat maar eens terug in één alternatief pakket. Software waarmee je RAW-bestanden kunt bewerken is er zat (daar komen we in een andere blogpost op terug). Software waarmee je je foto’s kunt bewerken én waarmee je je foto’s kunt organiseren is dun gezaaid. Het kan bijvoorbeeld met Capture One. Capture One kost 279,- euro. Je kunt er je foto’s in organiseren en bewerken. De kwaliteit van de RAW-omzettingen is uitstekend (Een interview met Bob Timroff over Capture One ‘Capture One is me een partij goed…‘ lees je HIER op dit blog). Een goedkoper alternatief is Luminar. Luminar was tot voor kort alleen voor de de Mac beschikbaar maar met de nieuwe versie – Luminar 2018 – komt het ook beschikbaar voor Windows. Luminar krijgt in 2018 ook de mogelijkheid om je foto’s te organiseren. (Recent schreven we over de beste koop: Luminar Neo of Lightroom Classic. De conclusie was eigenlijk dat ze als het gaat om prijs niet meer zoveel verschillen. Ook Skylum, de maker van Luminar is – deels – overgestapt op jaarlijkse abonnementskosten.)

Affinity Photo

Voor degenen die geen zin hebben in een fotografielidmaatschap bij Adobe en die op zoek zijn naar een alternatief voor Photoshop: zoek niet verder: dat alternatief is Affinity Photo. Affinity Photo – dat net een grote update kreeg – heeft een groot deel van de mogelijkheden die Photoshop biedt. Daarnaast kun je Affinity Photo gewoon kopen, een abonnement of lidmaatschap is niet nodig. Over die ‘eerdere’ versie schreef Bob Timroff een boek: Ontdek Affinity Photo. Hij schreef erover op dit blog met de titel Affinity Photo, try before you die…

Hij schreef aan het eind van die blogpost: ‘Ik zie onderhand weinig redenen om Adobe Photoshop niet van mijn Mac te verwijderen. Affinity Photo werkt immers snel en soepel, ondersteunt daarnaast zeer hoge resoluties, heeft krachtige en handige beeldbewerkingsfilters, biedt niet-destructieve aanpassingslagen en live-filters, maakt werken in RAW en 32-bit HDR mogelijk, ondersteunt 32-bit HDR/EDR monitors, werkt op meerdere besturingssystemen en apparaten, is geschikt voor professioneel gebruik, maakt gebruik van industriële standaards en bevat vele kleurprofielen, waaronder P3, ProPhoto RGB (ROMM RGB), Adobe RGB, Apple RGB, sRGB. Bovendien kan ik tegelijk werken aan mijn projecten op verschillende apparaten. De integratie met externe clouddiensten draagt daar veel aan bij. Ik hoef zelfs niet bang te zijn dat ik mijn favoriete plug-ins niet meer kan gebruiken, want Affinity Photo ondersteunt (64-bit) plug-ins die compatibel zijn met Photoshop.’

De toekomst van Lightroom…

Waarom Adobe vasthoudt aan een abonnementsmodel en Luminar ook aan abonnementen doet? Dat zal wel met inkomsten te maken hebben. Als ze naast het lidmaatschapsmodel Lightroom Classic nog als pakket zouden aanbieden (wat bij Luminar nog steeds mogelijk is), maken ze veel ontevreden klanten weer blij, maar dat zien we niet gebeuren. Het laat met deze toch wat hautaine houding in ieder geval veel fotografen – inclusief beginners en hobbyisten die misschien ooit doorgroeien naar pro’s – in de kou staan. De laatste versies van Lightroom van 2021 en 2022 geven echter aan dat Adobe nog lang niet is uitgekeken op Lightroom Classic. De prachtige maskermogelijkheden, de nieuwe retouchemogelijkheden, het wordt steeds moeilijker om over te stappen naar die alternatieven. Toch, als je dat wilt, zijn er genoeg andere applicaties om je foto’s in te bewerken.

Meer lezen over alternatieven voor Lightroom? Alles wat erover op dit blog geschreven is, vind je HIER. Blijf je gewoon met Lightroom Classic werken en wil je al onze tips en trucs met en over Lightroom Classic lezen? Je vindt het op de De beste Tips en trucs voor Lightroom-pagina van dit blog.

Een van de alternatieven voor Lightroom is Luminar Neo. Luminar wordt door steeds meer enthousiaste gebruikers als een bijzonder goed alternatief gezien voor Adobe Lightroom. Het bevat een zeer grote set aan fotobewerkingstools. Zo beschikt de applicatie over tientallen professionele filters die met één muisklik een foto bewerken en verbeteren. Foto’s kun je een frisser uiterlijk geven of je kunt de kleuren aanpassen zonder moeilijk gedoe. Hennny Temmink schreef een boek over Luminar: Zo werkt Luminar NEO & AI, een onmisbaar boek voor degenen die met Luminar aan het werk gaan.

Meer lezen over Lightroom en haar concurrentie:

• 
  Zo retoucheer je een portret in Lightroom
• 
  Je fotoverzameling beheren in vijf stappen
• 
  Zo orden je een fotoverzameling: het selectieproces
• 
  Zo maak je je fotoarchief overzichtelijk
• 
  Analoog fotograferen en digitaal bewerken
• 
  Dubbele foto’s in Lightroom opruimen
• 
  Martin Evening, auteur van prachtige boeken over Lightroom, overleden
• 
  Nieuwe versies van Affinity Designer, Photo en Publisher voor een weggeefprijs
• 
  Kleurenfoto omzetten naar zwart-wit met Photoshop
• 
  Schilderen met symmetrie in Photoshop
• 
  Bugs in de updates naar Ventura en iPadOS 16.1?
• 
  Overvloeimodi in Photoshop