Alle berichten van Hans Frederiks

Hans Frederiks is journalist en fotograaf en hoofdredacteur van blog.computercreatief.nl. Hij schrijft over ontwikkelingen op het gebied van computers, van vormgeving op het web en print, en fotografeert al zijn hele leven lang. Zijn specialisaties zijn panorama’s, landschappen en podiumfotografie. Zijn blog vind je HIER, zijn boeken vind je HIER.

Snel een blauw oog wegwerken in Photoshop

Hoe het me heeft kunnen ontgaan tijdens het interviewen van Erwin Olij weet ik niet, maar pas bij het maken van de foto’s, de portretten van Erwin, staarde zijn blauw-geslagen oog me onverbiddelijk in de zoeker. Voor een portret dat bij het interview moesten komen en later ook nog ter promotie zou worden gebruikt, was het wel een érg blauw oog, zwart eigenlijk bijna. Dat kon zo niet.

Toen ik de foto’s in Lightroom bekeek staarde het oog me nog nadrukkelijker aan en ik schreef Erwin dat ik het in Photoshop een beetje zou proberen te verzachten. Erwin zat er niet mee: Tja dat blauwe oog, dat heb je als je aan karate/jiu jitsu/kickboxen en MMA doet. Ik ben gisteravond door mijn karatezoon keihard geraakt 😉.

Lees verder Snel een blauw oog wegwerken in Photoshop

‘Ontdek Windows 10’, het 100ste boek van Erwin Olij

Auteur Erwin Olij volgde de lerarenopleiding voor teken en schilderen, kunstgeschiedenis, fotografie en textiele werkvormen. Tijdens die opleiding waren er geen computers te zien. Wel in de portiersloge bij Cacao de Zaan, waar Erwin met zijn Commodore 64 aan een werkstuk bezig was. Toen zijn computer een tijdje te lang in de zon had gestaan en het cassettebandje waarop de Commodore 64 de bestanden opsloeg was gesmolten, raakte hij jarenlang geen computer meer aan. Als dat zo gaat met die computers…
Nu, heel veel jaren later, heeft hij 100 boeken geschreven over computers, de besturingssystemen van die computers en de programma’s die op de computers draaien. Zijn honderdste boek: Ontdek Windows 10.

Hans Frederiks: Je moet computers in eerste instantie toch al wel leuk gevonden hebben…
Erwin Olij: ‘Ik had die Commodore 64 cadeau gekregen. Ik werkte tijdens mijn studie in het weekend als hulpportier bij Cacao de Zaan. Wij studenten deelden mee in de sinterklaascadeautjes van het hele personeel en dat kreeg een Commodore 64. We hadden thuis toen al wel een Apple-kloon uit China. Je kon op de computers uit die tijd niet veel anders dan schrijven en in machinetaal programmeren, rechtstreeks programma’s schrijven voor de processor. En iedereen heeft in die tijd Basic leren programmeren. Dat was genoeg.’

Had je toen thuis wel weer een computer?
‘We hadden een IBM-kloon, ook weer uit het Oosten. Die was met MS-DOS, computers met van die groene schermen en een knipperende cursor. Voor elk programma dat je wilde gebruiken moest je er een floppy in duwen. Ik gebruikte hem voornamelijk voor schrijven: met XyWrite, WordPerfect en Word en volgens mij vergeet ik er nog een paar. Ik heb heel wat verschillende soorten tekstverwerkers voorbij zien komen.’
Lees verder ‘Ontdek Windows 10’, het 100ste boek van Erwin Olij

Computer Creatief: vind de weg op het blog

Nu het blog een aantal weken draait, is een beetje uitleg hoe het blog in elkaar steekt misschien wel op zijn plaats. blog.computercreatief.nl is het dagelijkse weblog dat hoort bij het tijdschrift Computer Creatief. Het tijdschrift en het blog zijn een actuele aanvulling op de boeken van Van Duuren Media. Het tijdschrift geeft de mogelijkheid om vooral breder te informeren en het dagelijkse blog kan dat actueel en dynamisch aanvullen.

Wat kun je verwachten op dit blog?

De onderwerpen op het blog zijn een mix van informatie over software, apps, hardware, fotografie, grafische technieken, gadgets, webdesign, internet en meer. Je vindt er dagelijks actueel nieuws, nieuws over de laatste versies van software, over de nieuwste camera’s, over nieuwe versies van besturingssystemen als Windows of Mac OSX, iOS en Android. Je krijgt tips en leert trucs over Photoshop, Lightroom en al die andere applicaties uit de Creative Cloud. Ook kun je beter leren fotograferen aan de hand van tutorials van de auteurs van Van Duuren Media. Ook zijn er van tijd tot tijd interviews met de makers van die software en hardware en de schrijvers van de boeken. Het blog wordt gevuld door de auteurs van Van Duuren Media.
Dat is nogal wat. Hoe vind je de weg in deze informatie?
Lees verder Computer Creatief: vind de weg op het blog

Fotografie: Moet alles scherp? Gebruik de hyperfocale afstand!

Bij het maken van landschapsfoto’s is het vaak de bedoeling om de foto van voor tot aan de einder scherp te hebben. Alles moet scherp zijn, geen vage, onscherpe struiken vooraan, geen onscherpe bomen aan de horizon, nee: alles scherp. Kortom: je moet hierbij een betere en complete controle over de scherptediepte hebben.

Om die betere controle over de scherptediepte te hebben dien je je bewust te zijn van het begrip ‘hyperfocale afstand’. Kort door de bocht gezegd is die hyperfocale afstand het punt waarop je scherp moet stellen, om bij een bepaald gekozen diafragma voor en achter dat scherpstelpunt de grootst mogelijke scherpte te krijgen, veelal helemaal tot aan de horizon.
Maar waar bevindt dat hyperfocale punt zich dan wel precies? Laten we even uitgaan van de manier waarop bij een landschap meestal wordt scherpgesteld: op oneindig. Het hyperfocale punt ligt echter niet op oneindig, dat ligt ervoor. De eigenschap van het hyperfocale punt is dat de scherpte zowel voor als achter dat punt ligt, 1/3 van de scherptediepte bevindt zich voor het hyperfocale punt, 2/3 bevindt zich achter het hyperfocale punt of – afhankelijk van het gekozen diafragma – strekt zich uit tot oneindig. Als de scherptediepte voor het gekozen hyperfocale punt zich net tot aan oneindig uitstrekt, heb je de grootst mogelijke scherptediepte.

Op oudere lenzen kun je zien hoe de scherptediepte bij een bepaalde brandpuntsafstand is verdeeld.  Hier bij f11 van iets minder dan 2 meter tot aan oneindig.
Op oudere lenzen kun je zien hoe de scherptediepte bij een bepaalde brandpuntsafstand is verdeeld. Hier bij f11 van iets minder dan 2 meter tot aan oneindig.

Met oudere lenzen kon je handmatig de juiste instelling kiezen omdat er op de lens zelf werd aangegeven hoe groot de scherptediepte bij een bepaalde diafragma-instelling was. Je kon handmatig de scherpstelring verdraaien en dan het teken voor oneindig naar het gekozen diafragma draaien, aan de linkerkant van de scherptediepteschaal, en dan zag je vanzelf waar de scherptediepte begon. Bij moderne (zoom)lenzen staat die schaalverdeling er veelal niet meer op. Dus zul je zelf moeten bepalen waar dat prachtige hyperfocale punt zich bevindt.
Lees verder Fotografie: Moet alles scherp? Gebruik de hyperfocale afstand!

Automatisch starten Photos-app op de Mac uitzetten

Of de nieuwe Photos-app van Apple wel of niet een mooie vervanger is voor Aperture, daar kom ik nog op terug. Een ding is zeker, de app heeft een heel irritante eigenschap. Telkens als ik een compactflash-kaartje of mijn camera aan mijn iMac hang om foto’s te gaan importeren in Lightroom, start de Photos-app automatisch op met een importscherm om de foto’s in Photos binnen te halen. Dat wil ik niet en ik was in de veronderstelling dat ik dat al eeuwen geleden had uitgezet.

Het bepalen wat er moet gebeuren als je een camera aan je Macintosh hangt kun je instellen met Image Capture. Na enig zoekwerk, kun je bij deze applicatie aangeven dat je niet wilt dat er een applicatie wordt geopend als je een kaartje met je foto’s in je Mac stopt. Nu, met de nieuwe Photos app, vindt Apple het blijkbaar nodig om die app te promoten en geheel tegen de instructies van Image Capture in – Open geen applicatie als er een camera of kaartje met foto’s aan de Mac wordt gehangen – toch maar steeds die Photos app te starten. Dat kost tijd en computerkracht en daar zit je bij het importeren van een kaartje met foto’s niet op te wachten.

Image Capture

Dus: terug naar Image Capture om het automatisch starten van Photos uitzetten. Dat gaat als volgt:

Start Image Capture en steek je kaartje in de kaartlezer of verbind je camera aan de Mac. Klik op het vakje met het pijltje linksonder in het dialoogvenster (1).
Start Image Capture en steek je kaartje in de kaartlezer of verbind je camera aan de Mac. Klik op het vakje met het pijltje linksonder in het dialoogvenster (1).

1. Start Image Capture en steek je kaartje in de kaartlezer of verbind je camera aan de Mac. Klik op het vakje met het pijltje linksonder in het dialoogvenster (1).

Er verschijnt een extra keuzemogelijkheid.
Er verschijnt een extra keuzemogelijkheid.

2. Er verschijnt een extra keuzemogelijkheid. Wat moet je Mac doen als die deze camera of dit kaartje tegenkomt? In het pop-up-menu bij Connecting this camera opens: kies je voor No Application. Sluit de applicatie.
Lees verder Automatisch starten Photos-app op de Mac uitzetten

George Burggraaff: ‘Het gaat uiteindelijk om het zien van het beeld’

Bovenstaand portret van George Burggraaff:
Foto © William Hoogteyling.

Voor het boek ‘Tips en Trucs voor de digitale spiegelreflexcamera’ interviewde ik vier verschillende fotografen, ieder met zijn eigen specialiteit. Dit interview – uit 2009 – is met George Burggraaff, over zijn specialiteit landschapsfotografie.

Landschapsfotograaf George Burggraaff is auteur van bijna vijftig boeken met als centraal thema het Nederlandse landschap. Hij fotografeert al vanaf zijn jeugd en versleet vele middenformaatcamera’s (6 x4,5 cm). Inmiddels fotografeert hij al weer jaren digitaal en heeft al in geen jaren meer een donkere kamer gezien. Zijn inspiratie ligt bij wijze van spreken voor de deur: Burggraaff woont in de Betuwe aan de Linge. Je hoeft maar naar buiten te stappen en je staat in het Hollandse landschap…

Hoe ben je begonnen?
‘Ik woonde eerst in de stad en daar fotografeerde ik ook mensen. Toen ik hier in de Betuwe ben gaan wonen ben ik meer het wijdse landschap en luchten gaan fotograferen. Ik zit hier midden tussen de boeren en was onder andere gespecialiseerd in de agrarische fotografie, de laatste jaren doe ik wat meer toerisme en landschapsfotografie. Ik heb altijd op 4,5x6cm gewerkt, met Rolleiflexen, Pentaxen en Mamya’s; dat soort camera’s versleet ik echt. Ik begon in 2001 met digitaal met een Nikon D1x, voor het maken van de foto’s voor Capitool reisgidsen. Hoewel de resolutie van deze camera nog niet groot was, moest dat daar mee kunnen. Ik ben uiteindelijk helemaal overgestapt op digitaal. Ik zit nu achter de computer zoals ik vroeger in de doka zat. Ik heb al in 10 jaar geen donkere kamerwerk gedaan, ik kan nu dingen doen die ik nooit kon doen met analoog. Een paar weken geleden heb ik bijvoorbeeld een foto afgeleverd van 7 x 4 meter en ergens anders een foto van 12 meter breed, allemaal mogelijk dankzij digitaal.’

Sint Nicolaasga. Koeien in de avondmist in polder de Noedweg. Nikon D3 • ISO 3200 • f/4.8 • 1/5 @ 70mm. © Fotografie George Burggraaff.
Sint Nicolaasga. Koeien in de avondmist in polder de Noedweg.
Nikon D3 • ISO 3200 • f/4.8 • 1/5 @ 70mm. © Fotografie George Burggraaff.

Lees verder George Burggraaff: ‘Het gaat uiteindelijk om het zien van het beeld’

Fotografie: eropuit met je camera, de kou in

Hoewel het nog niet vriest, voelde het de afgelopen dagen al als herfst. Nog een paar maanden en je kunt alweer echt de kou in…
Thuis blijven zitten als het sneeuwt en vriest en het buiten koud is? Als je van sfeervolle plaatjes houdt, ga je juist dán naar buiten! Voor een mooie, maar wel koude, zonsopgang hoef je in de winter zelfs niet vroeg op te staan en je kunt weer vóór het avondeten thuis zijn en dan heb je de zonsondergang ook nog meegepikt.

Waar moet je rekening mee houden als je er in de winter op uit gaat? Naast gladheid moet je rekening houden met de kou. Dat lijkt voor de hand te liggen, maar is het niet. Als je er op uit gaat voor een wandeling, is dat iets anders dan er op uit gaan om foto’s te maken. Als je foto’s aan het maken bent, sta je stil, kijk je rustig in het rond en koel je af. Kleed je dus warmer aan dan je in eerste instantie zou denken.
Je bent niet de enige die last van de kou heeft: ook de batterij van je camera heeft daar last van. Je zult merken dat je batterij veel sneller een lagere capaciteit krijgt dan bij normale temperaturen. Al zijn we hier niet in de poolstreken: toch is je batterij bij een paar graden onder nul veel sneller leeg. Als batterij dreigt leeg te raken, kun je hem altijd nog proberen op te warmen in je broekzak, onder je oksel, of op welke warme plek dan ook, dat kan wel een paar opnamen schelen. Neem in ieder geval een reservebatterij mee, als je er de hele dag op uit gaat. En als je die dan in je broekzak bewaart, dan is ie lekker warm als je hem gaat gebruiken.
Lees verder Fotografie: eropuit met je camera, de kou in

Ontdek Windows 10: de app Mail

Elke maand besteden we speciale aandacht een een nieuw boek uit het fonds van Van Duuren Media. Het boek van de maand augustus is ‘Ontdek Windows 10‘ van Erwin Olij.
Op het blog zullen wat delen uit het boek voorpubliceren en er komt een interview met Erwin over dit boek, Windows en over de 99 andere boeken die hij inmiddels heeft geschreven.
Deze keer over de app Mail in het vernieuwde Windows 10.

App Mail

De term e-mail is een afgeleide van elektronische post (electronic mail). Je stuurt een bericht met een e-mailprogramma via internet naar een ander persoon met een eigen e-mailadres. Zo onderhoud je – schriftelijk – contact met familie, vrienden, kennissen, collega’s en relaties. De verwerking van e-mail verloopt sneller dan snail mail (slakkenpost), de ‘gewone’ post.
mail1
Klik op de tegel Mail in het menu Start om de moderne app Mail te openen. De app is nogal basic: alleen de basisfuncties om te e-mailen zijn opgenomen. Wanneer je de ‘grote’ Outlook van Microsoft Office gewend bent, mis je nogal wat mogelijkheden. Maar voor wie geen hoge eisen stelt, kan voor het dagelijkse mailwerk prima met de app Mail uit de voeten.
Voldoet de app niet aan je wensen, kies dan een ander e-mailprogramma met meer opties.

E-mailaccount

Mail gebruikt informatie die je tijdens het installeren/configureren van Windows 10 hebt opgegeven. Je hebt een Microsoft-account nodig voor de postafhandeling van de app. Hetzelfde geldt voor de apps Personen, Agenda en Berichten. Zonder Microsoft-account kun je er weinig mee. Wanneer je zich bij het starten van Windows 10 aanmeldt met je Microsoft-gebruikersaccount – bijvoorbeeld een Windows Live-, Hotmail- of Outlook-adres – weet Microsoft al dat je bestaat.
Je kunt meerdere e-mailaccounts toevoegen aan Mail. Zorg dat de app Mail is geopend. Klik linksonder in het appvenster op de knop Overschakelen naar instellingen (tandwiel). Mail opent rechts het deelvenster Instellingen. Klik op de categorie Accounts. Voeg een account toe in het deelvenster Accounts. Kies een optie in de lijst. Selecteer de optie Ander account om een Exchange- of IMAP-account toe te voegen.
Lees verder Ontdek Windows 10: de app Mail

Boek van de maand: Ontdek Windows 10

Het boek van de maand augustus is ‘Ontdek Windows 10‘ van Erwin Olij. Op het blog gaan we wat delen uit het boek voorpubliceren en er komt een interview met Erwin over dit boek, Windows 10 en over de 99 andere boeken die hij inmiddels heeft geschreven.
Hieronder volgt het begin van het boek.

Nieuw in Windows 10

Je leest hieronder de opvallendste nieuwe en verbeterde functies van Windows 10. Je merkt wanneer je de lijst hieronder leest dat Microsoft de lat voor Windows 10 hoog legt.

Menu Start
Het menu Start is terug, en hoe! De mengeling van het menu Start van Windows 7 en oudere versies met de Live-tegels van het startscherm van Windows 8 is overzichtelijk en gebruiksvriendelijk in Windows 10.

Het menu Start.
Het menu Start.

Cortana
De nieuwe digitale assistent van Windows 10 heet Cortana. Je geeft Cortana een gesproken opdracht of vraag. Bij het uitkomen van Windows 10 (eind juli 2015) geeft Cortana nog niet thuis in de Nederlandstalige Windows-versie.
Bureaublad
Goed nieuws voor wie het bureaublad als centrale werkplek van de computer beschouwt. Er is meer aandacht voor het gebruik van muis en pictogrammen. Met Windows 10 organiseer je apps in aparte bureaubladen. Orden spelletjesapps in een eigen virtueel bureaublad en plaats zakelijke apps in een ander bureaublad. Klik op het pictogram Taakweergave in de taakbalk en selecteer Nieuw bureaublad. Je wisselt tussen de bureaubladen met de knop Taakweergave of gebruik de sneltoetsen Windows+Tab.
Actiecentrum
Windows laat je weten wanneer je systeem ‘onderhoud’ vraagt – beschikbare updates, nieuwe versies – of als er problemen zijn met apps, andere software, of wanneer er hardwareproblemen zijn. Windows communiceert met je in het taakvenster Actiecentrum rechts van het scherm. Windows toont hier ook statusupdates van de apps Mail, Agenda, Facebook en Twitter. Verder krijg je hier toegang tot configuratieopties, waaronder de moderne app Instellingen.
Lees verder Boek van de maand: Ontdek Windows 10

Ontdek Windows 10

Augustus 2015: Ontdek Windows 10

9789059408272 (1)Elke maand besteden we speciale aandacht een een nieuw boek uit het fonds van Van Duuren Media. Het boek van de maand augustus is Ontdek Windows 10 van Erwin Olij.
Op het blog zullen wat delen uit het boek voorpubliceren en er komt een interview met Erwin over dit boek, Windows en over de 99 andere boeken die hij inmiddels heeft geschreven.

Windows 10 is flink op de schop gegaan. Veel nieuwe functies! Het in ere herstelde menu Start vervangt het startscherm van Windows 8. Het menu Start is de opgefriste en verbeterde entreehal van Windows. Hier start u apps en programma’s (voor pc en tablet). Elke nieuwe versie van Windows roept vragen op. Ontdek Windows 10 loodst u door de functies en geeft antwoord op uw vragen. Meer informatie over het boek vind je HIER.

De ideale app voor al je foto’s: Google Photos (2)

Foto’s bewerken, delen, sorteren en het maken van gifjes

Google Photos, de ideale app voor al je foto’s klinkt misschien wat overdreven, bijna alsof we aandelen Google hebben… Maar toch, maar toch, als je ziet wat de app allemaal kan op je mobiele apparaten en wat de achterliggende technologie bij Google ook nog met je foto’s kan uithalen, wordt je vanzelf enthousiast.

Google Photos upload je foto’s naar de Google servers. Als je gekozen hebt voor High quality, dan kan je al je foto’s naar die servers transporteren. De foto’s van je mobiele apparaten en je foto’s die op je desktop computer staan. Dat kunnen er natuurlijk nogal veel zijn, zeker als je al je foto’s uit je Lightroom-catalogus naar Google hebt gestuurd. Die foto’s staan dus niet op je mobieltje of tablet, maar ergens in de cloud op een server bij Google. Toch kan je – natuurlijk wel afhankelijk van de verbinding die je met je mobieltje hebt – razendsnel bij die foto’s.

Verschillende manieren om naar je foto's te kunnen kijken: links Comfortable view, rechts Day view.
Verschillende manieren om naar je foto’s te kunnen kijken: links Comfortable view, rechts Day view.

Je kunt op verschillende manieren naar je foto’s kijken en door je fotocollectie scrollen. Je hebt de keuze uit Comfortable view, Day view, Month view en Year view. Bij Comfortable view worden de foto’s groter getoond in een soort mozaïek van staande en liggende foto’s, inderdaad een prettige manier om door je foto’s te scrollen.
Lees verder De ideale app voor al je foto’s: Google Photos (2)

De ideale app voor al je foto’s: Google Photos (1)

Er zijn op je mobiele apparaten legio apps voor het bekijken, bewerken en delen van foto’s. Je hebt de Gallery-apps, Carousel (een verbinding met je dropbox), Photos op iOS en natuurlijk Lightroom Mobile. Carousel is bijvoorbeeld goed in het organiseren van je foto’s, maar niet in het bewerken. En zo is er altijd wel iets wat ontbreekt. Een app die alles kan, waarmee je foto’s kunt bekijken, ze kunt back-uppen, delen en bewerken en die voor bijna alle platforms beschikbaar is is Google Photos (Google Foto’s). De ideale foto-app.

Google Photos geeft je eigenlijk alles wat je wilt van een foto-app:
• Je kunt er je foto’s in bekijken,
• de foto’s die je maakt op je mobieltje worden meteen geback-upt op de servers van Google,
• je kunt de foto’s bewerken,
• je kunt foto’s vanaf je desktopmachine naar Google Photos sturen,
• je kunt zoveel foto’s bij Google neerzetten als je wilt,
Google doet – als je dat wilt – leuke dingen met je foto’s, zoals het maken van geanimeerde gifjes van een reeks achter elkaar geschoten foto’s, het maakt verhalen van een serie foto’s, zorgt dat ze makkelijk doorzoekbaar zijn en nog veel meer,
• en dat alles kun je ook nog delen met wie je maar wilt.

Google Photos is beschikbaar voor mobiele apparaten en voor de desktop computer.
Google Photos is beschikbaar voor mobiele apparaten en voor de desktop computer.

Aan het werk

In eerste instantie zul je ermee aan het werk gaan op je mobiele apparaten, je Android-telefoon, je tablet, iPad, iPod of iPhone, meestal apparaten waarmee je ook foto’s kunt maken. Voor deze mobiele apparaten moet je de Google Photos app installeren; voor Android uit de Play Store en voor iOS uit de App Store. De app werkt samen met je Google account (Gmail-account).
Lees verder De ideale app voor al je foto’s: Google Photos (1)

Fotografie: een zonsondergang vastleggen

Wat is er meer cliché dan een zonsondergang fotograferen? Een zonsopgang misschien? Niets is er echter meer bevredigend dan het fotograferen van zo’n zonsopkomst of zonsondergang. Cliché misschien, maar romantisch. Niet elke zonsopkomst of zonsondergang zal er echter spectaculair uitzien. De zon een klein bolletje in de lucht, wat oranje wordt en dan in de zee of achter de heuvels zakt… Er moet wel wat meer te zien zijn.

Er wordt wel eens gezegd dat Los Angeles van die mooie zonsondergangen heeft vanwege de smog. Dat is absoluut waar. De omstandigheden in de lucht spelen een grote rol bij het schieten van een romantisch plaatje, of het nu smog of stof in de lucht is. Wat wolken – waar het licht van de ondergaande zon zijn kleur aan gaat geven – stof in de lucht, van bijvoorbeeld smog – helpen om de lucht er spectaculair te laten uit zien als de zon zich richting de horizon begeeft. Een spectaculaire lucht… maar hoe belicht je die?

Zonsopkomst boven het IJ-meer. Het is moeilijk voorspelbaar: soms is een zonsopkomst of zonsondergang saai, soms spectaculair. Deze was onverwacht spectaculair. Ik moest er wel vroeg voor op staan. Nikon D80 • ISO 100 • f/9 • 1/160 @ 85mm.
Zonsopkomst boven het IJ-meer. Het is moeilijk voorspelbaar: soms is een zonsopkomst of zonsondergang saai, soms spectaculair. Deze was onverwacht spectaculair. Ik moest er wel vroeg voor op staan.
Nikon D80 • ISO 100 • f/9 • 1/160 @ 85mm.

De belichting

De grootste moeilijkheid bij het fotograferen van een zonsondergang is de belichting. De meter van de camera wil een gelijkmatige belichting tussen voorgrond – bijvoorbeeld het strand – en achtergrond – de rode bal in de lucht, met als resultaat dat er eigenlijk niets goed is: de zon is overbelicht en de voorgrond is onderbelicht. De camera op de automatische belichtingsstand zal hier dus niet helpen, je zult zelf moeten ingrijpen. Om die ondergaande zon goed belicht te krijgen zal je moeten onderbelichten. Hoe je dat instelt verschilt per camera, je zult in ieder geval naar een handmatig stand toe moeten. Bij een camera in de P- S- of A-stand is er altijd een manier op de camera om onder of over te belichten met de belichtingscompensatie. Weet je niet hoe je die moet veranderen? Kijk in je handleiding!

Silhouetten in de voorgrond versterken het totale beeld. Nikon D80 • ISO 100 • f/9 • 1/320 @ 85mm.
Silhouetten in de voorgrond versterken het totale beeld.
Nikon D80 • ISO 100 • f/9 • 1/320 @ 85mm.

Compensatie

Begin met de compensatie op -1 te zetten. Als dat niet genoeg is probeer je -1.3 of -1.6 of nog meer. De truc is door meerdere opnamen met verschillende instellingen op de juiste belichting uit te komen. Doordat er wordt onderbelicht om het licht van de zon goed te krijgen, worden de onderwerpen op de voorgrond onderbelicht. Daar kun je gebruik van maken door die onderwerpen als zwarte silhouetten af te beelden. De foto krijgt er meer kracht door. Beknibbel niet op de hoeveelheid foto’s die je neemt: opslagruimte in de vorm van kaartjes voor je camera is goedkoop. Blijf doorgaan met fotograferen en speel met de belichtingen. Zoveel tijd heb je ook weer niet: een zonsondergang is in een half uurtje voorbij. Kijk voortdurend naar het resultaat op het lcd-scherm en let daarbij op het histogram: zorg dat het histogram niet helemaal tegen de rechterkant aanzit, want dan is de foto overbelicht en zit je met een uitgebeten lucht en zon en om die zon gaat het nu juist. Omdat het zonlicht steeds zwakker wordt, worden de belichtingstijden langer, zodat je ofwel de camera moet ondersteunen door hem op een muurtje zetten of op een statief om nog een scherpe foto te krijgen. Je kunt natuurlijk ook de ISO-waarde hoger zetten.

Speel met de voorgrond, de zon hoeft niet per se scherp. Nikon D700 • ISO 800 • f/5.6 • 1/320 @ 135mm.
Speel met de voorgrond, de zon hoeft niet per se scherp.
Nikon D700 • ISO 800 • f/5.6 • 1/320 @ 135mm.

Tips

Wat laatste tips: zoom eens flink in op die zon! Bij een groothoek instelling heb je misschien een hele mooi lucht, maar is de zon een stipje… Inzoomen dus met een flinke zoomlens.
En blijf fotograferen ook als de zon al onder is, de kleuren blijven nog wel een tijdje mooi, en de zon schijnt nog steeds tegen de wolken aan…
Vergeet niet je belichtingscompensatie terug te zetten nadat je klaar bent, zodat je de volgende keer niet meteen begint met een onderbelichte foto!

Abstractere beelden mogen ook. Bij dit voorbeeld werd niet rechtstreeks in de zon gefotografeerd, dus is er ook wat minder contrast, waardoor makkelijker te belichten. Nikon D700 • ISO 400 • f/11 • 1/160 @ 135mm.
Abstractere beelden mogen ook. Bij dit voorbeeld werd niet rechtstreeks in de zon gefotografeerd, dus is er ook wat minder contrast, waardoor makkelijker te belichten.
Nikon D700 • ISO 400 • f/11 • 1/160 @ 135mm.

Fotografie: naar buiten in regen en wind

Ben je een mooiweerfotograaf? Zo een die er alleen op uit gaat als het weer een beetje lekker is, de zon schijnt of wanneer het licht ‘zo mooi’ is? Gelijk heb je, wie wil er nu niet met mooi licht fotograferen?! Er is echter meer dan mooi weer of mooi licht. Er is lelijk weer en er is lelijk licht. Ook dat kan mooi zijn en de moeite waard zijn om vast te leggen.

Denk eens aan mooie natte glinsterende straten in de regen, regendruppels tegen een donkere achtergrond, een sneeuwjacht over kale velden, mist waar de zon doorheen tracht te breken of de dreigende luchten voorafgaand aan heftige onweersbuien… Dat zijn de sfeerbeelden die je kunt vastleggen als je er op uitgaat met slecht weer.
Er zijn wel een aantal zaken waarmee je rekening moet houden als de wolken zich samenpakken. Als het wat donkerder wordt zul je je ISO-waarde hoger moeten zetten, wilt je nog uit de hand kunnen fotograferen. Ook weer niet té hoog, want dan krijg je weer last van ruis, hoewel dat meer de moderne camera’s ook wel weer meevalt. Een ruis in een foto hoeft niet lelijk te zijn.
Lees verder Fotografie: naar buiten in regen en wind

Angst voor Stagefright…

Misschien heb je als Android-gebruiker inmiddels wel gehoord over het veiligheidslek dat middels een MMS je telefoon in handen kan laten vallen van kwaadwillenden. Dit veiligheidslek staat bekend als het Stagefright-lek. Iemand hoeft alleen maar je telefoonnummer te kennen en een geïnfecteerde MMS naar je te sturen en op die manier in je telefoon in te breken. Je hoeft de MMS niet eens aan te klikken, de app van Google Hangouts opent bijvoorbeeld standaard je MMS-berichten.

Nu wordt er op dit moment nog – voor zo ver bekend – geen gebruik gemaakt van dit veiligheidslek, maar je kunt er op wachten dat er gebruik van gemaakt gaat worden.
Google heeft inmiddels het lek gedicht en de Nexus-mobieltjes krijgen hem binnenkort of hebben hem reeds. Dat wil echter nog niet zeggen dat jij die fix op je telefoon krijgt. De bekende fabrikanten van Android-telefoons, zoals Samsung,HTC en Sony komen deze maand met een fix voor dit lek. Dat gaat dan veelal om telefoons van de laatste paar jaar, zodat een hele reeks telefoons nog kwetsbaar blijven voor Stagefright.
Je kunt overigens zelf al een heleboel doen om te voorkomen dat je telefoon een zombie wordt in handen van anderen. Op Androidworld staan wat tips om te voorkomen dat je last krijgt van Stagefright. Bij de Google Playstore kun je een app downloaden waarmee je kunt kijken of je mobieltje kwetsbaar is voor Stagefright. Wat je er verder mee aan moet, als dat het geval is, is verder niet duidelijk. Lijdzaam afwachten op je fix van je fabrikant of je provider.

Armageddon

‘Het wachten is op Android’s onvermijdelijke veiligheids-armageddon’ zo luidt de titel van een lange post van Ron Amadeo op de site Arstechnica.
Lees verder Angst voor Stagefright…

Hans Speekenbrink: ‘Hoe groter de artiest, hoe moeilijker ze soms kunnen doen’

Bovenstaand portret van Hans Speekenbrink: © Hans Speekenbrink.

Voor het boek ‘Tips en Trucs voor de digitale spiegelreflexcamera’ interviewde ik vier verschillende fotografen, ieder met zijn eigen specialiteit. Dit interview – uit 2009 – is met Hans Speekenbrink, over zijn specialiteit podiumfotografie en is een aanvulling over de blogpost over het fotograferen van concerten.

Hans Speekenbrink is inmiddels alweer een jaar of vijf bezig met theater- en muziekfotografie. Eigenlijk deed hij dat al vanaf zijn 16de jaar, toen hij naar optredens van Golden Earring en Dave Dee Dozy Beaky Mick and Tich ging en met eenvoudige camera’s hun optredens probeerde vast te leggen. De opkomst van de digitale fotografie vormde de aanzet tot het weer oppakken van zijn oorspronkelijke passie om daar met de huidige middelen nieuwe vorm aan te geven. Het meest actief is Speekenbrink met het registreren van live concerten en theatervoorstellingen, locatie theater en vrijwel alle andere podiumkunsten als beelden bij recensies op Jazzpodium.com en Cultuurpodium.nl. Het niet altijd optimale beschikbaar licht vormt daarbij een interessante uitdaging. Daarnaast voelt hij zich als een vis in het water tussen TV of filmcamera’s en weet hoe hij hoe hij in samenspraak met de opnameleider of regisseur de mooiste still’s weg kan snoepen, zonder de opnamen te verstoren. Fotografie bij de TV-opnamen van VPRO’s Vrije Geluiden zijn daarvan een voorbeeld.

Waarom fotografeer je theater en muziek?

‘Omdat ik van muziek houd en van fotografie en waarom zou je niet hetgeen gaan fotograferen wat je leuk vindt? Ik moet er niet aan denken om sport te fotograferen, dat zou ik een straf vinden. Ik heb een keer een tenniswedstrijd gefotografeerd, en toen heb ik me stierlijk lopen vervelen. Dat heb ik bij muziek nooit. Ik zie ook wel sportfotografen mooie beelden maken, maar ik vind sport niet leuk en muziek wel.’

Jamie Cullum tijdens een optreden op GentJazz. Canon EOS-1D Mark III • ISO 6400 • f/4 • 1/125 @ 47mm. © Hans Speekenbrink.
Jamie Cullum tijdens een optreden op GentJazz. Canon EOS-1D Mark III • ISO 6400 • f/4 • 1/125 @ 47mm. © Hans Speekenbrink.

Lees verder Hans Speekenbrink: ‘Hoe groter de artiest, hoe moeilijker ze soms kunnen doen’

Fotografie: het fotograferen van concerten

Bij een bezoek aan een popconcert in een zaal zie je allemaal mensen met opgeheven compactcamera’s en mobiele telefoons, die met een Flits! een foto nemen van een optreden van hun favoriete artiest of band. De resultaten van die geflitste foto’s zijn op zijn zachtst gezegd niet om over naar huis te schrijven. Dit soort foto’s hebben geen sfeer – want geflitst, waardoor er van het oorspronkelijke licht in de zaal niets meer over is – en bovendien zijn ze daarbij ook nog eens enorm irritant voor de optredende artiest, die maar de hele tijd in zijn gezicht wordt geflitst. Maar je hebt bijvoorbeeld een spiegelreflexcamera, de flits gaat niet automatisch omhoog als je gaat fotograferen. Je weet hoe je een artiest moet fotograferen. Of niet?

Het grote probleem én het grote voordeel bij het fotograferen van een concert is het licht. Die flitsers van die compactcamera’s gaan aan omdat er niet genoeg licht is om een foto zonder flits te maken. Daarnaast is het licht soms ook erg wisselend, rood, groen, geel of blauw licht en dan ook nog eens heel erg wisselend qua intensiteit. Dat ziet er op het toneel echter allemaal prachtig uit en zo wil je het ook op je foto’s vangen. Dat kan vrij eenvoudig.
Lees verder Fotografie: het fotograferen van concerten

Vernieuwingen in Lightroom Mobile voor Android

De Lightroom Mobile-versies voor iOS en Android krijgen regelmatig een update. De versie voor Android loopt nog steeds een beetje achter op die van iOS, maar Lightroom Mobile Android 1.2 brengt hem naderbij.
Hoe je met Lightroom Mobile aan het werkt kunt gaan lees je in een eerdere post op dit blog. In deze post lees je over de vernieuwingen.

Deze Android-versie heeft de volgende nieuwe mogelijkheden:
• Sneller aanpassen van foto’s door het kopiëren van bewerkingen van de ene foto en die te plakken op een andere.
• Foto’s op een nieuwe en handiger manier bijsnijden en (automatisch) rechtzetten.
• Met de nieuwe ‘segmented view’ bij je collections kun je sneller foto’s sorteren en doorzoeken.
• En er is RAW-ondersteuning voor de Panasonic Lumix CM1 Communication Camera.
Lees verder Vernieuwingen in Lightroom Mobile voor Android

Fotografie: zoek een onderwerp

Je wil een betere fotograaf worden, anders zou je dit boek niet lezen. Tips kunnen je daar bij helpen. Dan zal het bij die tips vaak over techniek gaan, maar eigenlijk zijn de beste tips, de tips die je creativiteit doen groeien, die er voor zorgen dat je beter gaat kijken, beter gaat zien. Techniek valt wel te leren. Je leest een keer over het hyperfocale punt, je oefent er wat mee en je kunt er daarna bijna onbewust mee werken. Als je eenmaal de fotografische technieken beheerst, is je camera gewoon een stuk gereedschap waarmee je een goede foto in elkaar kunt timmeren. Maar dan begint het eigenlijk pas.

Je kunt dan een technisch goede foto maken, een foto die scherp is van voor tot achter, die goed belicht is, enzovoort. Maar is die foto een mooie foto, een spannende foto? Zo’n foto waarbij iemand even blijft staan en zegt: wow! Dergelijke foto’s ga je maken als je niet meer hoeft na te denken over de techniek, als je ongestoord kunt kijken. Als je creatief kunt worden. Daar zou ik graag nog wat tips over geven. Het probleem is echter: wat zijn tips die je creativiteit stimuleren? Dat zijn misschien wat vage tips. Veel fotograferen, kijken naar wat anderen – fotografen die je goed vindt – maken en dat dan weer nadoen. Er zijn wel praktische dingen die je kunt doen om creatiever te worden. Je kunt je bijvoorbeeld vastbijten in een onderwerp.
Lees verder Fotografie: zoek een onderwerp

Fotografie: de weg naar het licht

Licht is het belangrijkste van een foto. Goed of mooi licht, slecht of lelijk licht kan een foto maken of breken. Of bestaat er geen slecht licht? Het is maar wat je er zelf van maakt. Licht… Het lijkt soms makkelijker om het licht te schilderen dan om het te fotograferen, hoewel schilders het vast niet met me eens zullen zijn. Als je meer aansprekende foto’s wilt maken, dan zul je er op uit moeten gaan wanneer het licht mooi is. Maar ja… wanneer is het mooi licht?

Van een foto in de zomer, midden op de dag genomen met hard zonlicht, wordt vaak gezegd dat het licht niet erg aansprekend is. Alles wordt weliswaar prachtig en helder verlicht, maar een landschap ziet er toch al gauw vlak en saai uit. Misschien kijk je ‘niet goed’ en zijn die harde schaduwen juist wél mooi en kun je daar gebruik van maken om een beetje ‘harde’ foto te maken.
Natuurlijk is er licht dat helpt om een landschap net dat extra te geven wat een foto van het zelfde landschap op een ander moment – midden op de dag bijvoorbeeld – niet heeft: sfeer.
Lees verder Fotografie: de weg naar het licht