Behalve dat het een cijfertijger is, kunt u ook prima werken met tekst in Excel, wat weer allerlei extra mogelijkheden biedt! Hieronder een van de vele voorbeelden die ik in mijn boek Het complete boek Excel voor professionals, 5e editie. Vanzelfsprekend treft u daarin nog veel en veel meer diepgravende tips en trucs aan voor dit ‘ultieme’ spreadsheetpakket van Microsoft!
Stel, u hebt een lange lijst met getallen geïmporteerd. Daarin komen negatieve getallen voor, waarbij het minteken aan de rechterkant staat, bijvoorbeeld 100-. Die worden als tekst gezien en daarmee kan Excel niet veder rekenen. Wilt u dat Excel ze als (negatieve) getallen herkent, dan moet u ervoor zorgen dat het minteken aan de linkerkant komt, als -100 in dit voorbeeld. We nemen aan dat de getallen in A1 tot en met A100 staan. Eerst plaatst u het minteken voor en achter het getal, met:
=RECHTS(A1)&A1
Tussen de haakjes van de functie RECHTS staat geen tweede argument (voor het aantal tekens), dus krijgen we alleen het rechterteken, dat is het minteken. Met het teken & gevolgd door A1 komt de inhoud van A1 daarachter: waar 100- stond, ziet u -100-.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Om talstelsels in Excel te converteren hoeft u niet heel moeilijk te doen: daar bestaan speciale functies voor. In onderstaande tekst vindt u twee voorbeelden: eerst een schrijfwijzeprobleem onder het motto ‘rare jongens, die Romeinen’ en écht andere talstelsels als binair en hexadecimaal. Afkomstig uit mijn boek Het complete boek Excel voor professionals, 5e editie. Vanzelfsprekend treft u daarin nog veel en veel meer diepgravende tips en trucs aan voor dit ‘ultieme’ spreadsheetpakket van Microsoft!
Wij zijn gewend cijfers te schrijven als 1, 2, 3 enzovoort; we gebruiken Arabische cijfers. De Romeinen waren gewend hun getallen met letters te schrijven, de Romeinse cijfers. In Excel kunt u de ene methode omzetten naar de andere.
De functie ROMEINS
De functie ROMEINS zet getallen vanuit ‘onze’ manier van noteren om in Romeinse cijfers.
🖋️ Syntaxis van ROMEINS =ROMEINS(getal; type)
Geef tussen de haakjes het getal op volgens de ‘Nederlandse’ manier van schrijven, u kunt getallen van 0 tot en met 3999 verwerken; bij type geeft u op, hoe beknopt de weergave moet zijn als het getal op meer manieren kan worden weergegeven. Resultaat: het getal in Romeinse cijfers.
Wilt u bijvoorbeeld het getal 15 omzetten naar Romeinse cijfers, dan is de formule:
=ROMEINS(15)
De uitkomst is XV.
In de volgende tabel ziet u de getalswaarde van Romeinse letters.
U mag bij type opgeven hoe beknopt de weergave moet zijn; dit maakt uiteraard alleen verschil als het getal op meer manieren kan worden weergegeven. Bijvoorbeeld het jaar 2020 is in Romeinse cijfers MMXX. Dat kan niet beknopter. Een getal als 499 is in Romeinse cijfers op de klassieke manier CDXCIX, dat kan wel beknopter. Blijft u bij de klassieke manier, dan laat u het tweede argument leeg of typt u daar een 0 of WAAR. Wilt u de Romeinse weergave wel beknopter, dan geeft u aan het eind als type een van de opties uit de volgende tabel op.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Met de functie Doelzoeken in Excel vindt u bij een uitkomst de benodigde waarden in een formule. Met andere woorden: reken eens achterstevoren. In mijn boek Het complete boek Excel voor professionals, 5e editie. Komt deze functie uitgebreid aan bod, zoals u ook hieronder kunt constateren in een sneak preview. Vanzelfsprekend treft u in het boek nog veel en veel meer diepgravende tips en trucs aan voor dit ‘ultieme’ spreadsheetpakket van Microsoft!
Stel, u hebt een formule die rekent met de waarde in een bepaalde cel. Als u die waarde verandert, krijgt u uiteraard een andere uitkomst. Nu wilt u het andersom: u weet welke uitkomst u wilt hebben en u moet uitzoeken welk getal daarvoor zorgt. U kunt dan in die cel allerlei getallen proberen totdat u de gewenste uitkomst ziet. Met Doelzoeken gaat dit veel efficiënter.
In D4 staat een bedrag en in D7 wordt de btw daarbij opgeteld met:
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Excel kent een scala aan functies, bijvoorbeeld de functie COMBINATIES. Het is de moeite waard om eens in die ‘functionaliteit’ te duiken. In mijn boek Het complete boek Excel voor professionals,5e editie bespreek ik niet alleen tal van functies maar kunt u ook diepgravende (reken)voorbeelden en methodieken verwachten.
De functie COMBINATIES geeft het aantal mogelijke combinaties van een verzameling items.
🖋️ Syntaxis van COMBINATIES =COMBINATIES(getal; aantal)
Met het eerste getal geeft u het aantal items in de verzameling op; het tweede getal is het aantal voorwerpen in elke combinatie. De volgorde van een combinatie maakt niet uit, dus verschillende volgordes van dezelfde voorwerpen tellen als één mogelijkheid. Resultaat: het aantal manieren waarop deze items kunnen worden gecombineerd.
Bestaat een verzameling uit drie ballen: rood, wit en blauw, dan kunnen daarmee de volgendeB verschillende paren worden samengesteld: rood-wit, rood-blauw en wit-blauw; dus drie tweetallen in totaal (de volgorde maakt hier niet uit, rood-wit en wit-rood tellen één keer). Hoeveel tweetallen u kunt maken met drie items vindt u met de formule:
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Staan er in uw werkblad gegevens die niemand mag veranderen of mag niemand cellen verplaatsen, dan maakt u het werkblad onaantastbaar met behulp van de beveiliging. Daarmee gaan alle cellen op slot en kan niemand meer iets veranderen. U beveiligt uw werkblad als volgt.
1 Klik in het tabblad Controleren op Blad beveiligen.
Of klik in het tabblad Start op Opmaak en kies in het menu dat verschijnt, Blad beveiligen.
Of klik met de rechtermuisknop op de bladtab onderaan en kies Blad beveiligen. Er verschijnt een venster met een aantal opties. Verkent u de mogelijkheden eens en schakel in wat gebruikers wel mogen doen.
2 Boven in dit venster kunt u een wachtwoord opgeven. Dit is niet verplicht, maar sterk aan te raden.
Met kleurenschalen in Excel kunt u eenvoudig en automatisch de ‘temperatuur’ van een waarde in een cel aangeven. Onderstaand fragment is afkomstig uit mijn Handboek Excel.
U kunt de voorwaardelijke opmaak op een reeks van cellen toepassen en dan met kleurschakeringen de onderlinge verhouding tussen de getallen verduidelijken. Dat gaat met de optie Kleurenschalen. U hebt bijvoorbeeld een maand lang de maximumtemperatuur van de dag genoteerd. U kunt nu de temperaturen onder het vriespunt in blauwe tinten weergeven (hoe kouder, hoe donkerder het blauw), temperaturen boven nul in rode tinten (hoe warmer, hoe donkerder het rood) en precies nul graden wit.
1 Selecteer de cellen met de temperaturen, in dit voorbeeld B2 tot en met B32.
2 Klik in het tabblad Start op Voorwaardelijke opmaak, Kleurenschalen; hierdoor opent u een keuzelijst met voorbeelden. De eerste zes opties hebben een schaal met drie kleuren, daar staat ook rood-wit-blauw tussen. De volgende zes opties bieden schakeringen tussen twee kleuren. Lees verder Kleurenschalen in Excel→
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Een notitie plaatsen in Excel kan dingen voor uzelf of voor anderen verduidelijken en (of) als reminder fungeren. Altijd handig! Onderstaande uitleg is afkomstig uit mijn Handboek Excel.
We beginnen voordat we het onderwerp notitie plaatsen in Excel aansnijden met een belangrijke opmerking over het verschil tussen notities en opmerkingen in deze software:
Dit artikel (en een flink stuk uit het boek) gaat over notities en opmerkingen. Deze woorden lijken synoniemen, maar in de Excel-versie uit Microsoft 365 is er een belangrijk verschil. Om de zaak te compliceren heeft Microsoft de notitie uit Excel 365 in Excel 2021 een opmerking genoemd.
Een notitie in Excel 365 (of een opmerking in Excel 2021) is een toelichting bij gegevens of een uitleg bij een formule. In de tab Controleren heeft de knop voor een notitie de vorm van een Postit-briefje, in het werkblad herkent u een notitie aan een rood driehoekje rechtsboven in een cel.
Een opmerking in Excel 365 is een vraag die u aan een collega stelt met wie u samenwerkt; deze functie ontbreekt in zijn geheel in Excel 2021, omdat Excel 2021 niet gericht is op samenwerken. U vraagt om een antwoord of om een andere reactie. Dit is dus een manier van overleggen. Uw vraag en de reacties daarop vormen een keten (een thread). In het tabblad Controleren hebben de knoppen voor opmerkingen de vorm van een tekstballon (als in een stripverhaal), in het werkblad is het kenmerk van een opmerking een paarse vijfhoek rechtsboven in de cel. Hebt u met een eerdere versie van Excel gewerkt, dan kunnen deze termen verwarrend zijn, want wat daarin een opmerking was, heet nu een notitie. En in Excel 2021 heet het dus nog steeds een opmerking.
Een toelichting achter een rood driehoekje heet een notitie in Micorosft 365 en een opmerking in Office 2021. U kunt in Microsoft 365 overleggen door middel van opmerkingen.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Er zijn verschillende versies van Office in omloop, met de belangrijkste splitsing tussen het ‘losse’ Office en Office 365. Die nu trouwens allebei vallen onder Microsoft 365, om het nog warriger te maken. Onderstaande uitleg is afkomstig uit mijn boek Handboek PowerPoint 2021.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Microsoft Office bestaat niet meer, dat is Microsoft 365 geworden. Het maakt ‘t onderscheid tussen de verschillende versies van het kantoorpakket nog onduidelijker. In onderstaande tekst gebruiken we daarom de oude benaming Office, zoals die door de meeste gebruikers ook wel aangehouden zal worden. Maar feitelijk kunt u elke vermelding van welke Office-variant in principe vervangen door Microsoft 365. Wat tot een tamelijk verwarrend verhaal zou leiden. Kortom: Office dus.
Office 2021 versus Microsoft 365
Om het simpel te stellen: Office 2021 is eigenlijk een momentopname uit een continu evoluerend Microsoft 365. Microsoft 365 is een op een abonnement gebaseerde dienst, waarvoor u jaarlijks (of maandelijks) een bedrag betaalt om het te kunnen gebruiken. Zolang het abonnement loopt, krijgt u continu updates geleverd. Het is dus een doorlopend bij de tijd blijvend systeem. Office 2021 daarentegen is ‘bevroren in de tijd’. Het krijgt wel veiligheidsupdates en bugfixes, maar geen nieuwe features. Ofwel: Office 2021 blijft voor altijd Office 2021. Dat heeft voor- en nadelen. Een belangrijk voordeel is dat medewerkers in een bedrijf niet steeds weer allerlei nieuwe dingen hoeven te leren, of dat ze getrakteerd worden op een nieuw uiterlijk met verplaatste onderdelen. Dat niet binnenkrijgen van nieuwe features kan wellicht ook als een nadeel worden beschouwd, bijvoorbeeld omdat u een gewenst onderdeel wel in Microsoft 365 ziet, maar niet in Office 2021. Lees verder Verschillende versies van Office→
Ronald Smit kan dankzij een combinatie van een elektronica- en een journalistieke opleiding (afstudeerrichting radio en nieuwe media) technische zaken op een heldere en eenvoudige manier uitleggen. Zijn jarenlange schrijfervaring voor onder meer Computer Idee geeft u al snel de ‘aha-erlebnis’ waar u wellicht al zo lang naar op zoek was. En wordt het dan toch allemaal wat ingewikkeld, dan loodst hij de lezer snel en zeker langs eventuele barrières en valkuilen. De boeken van Ronald vind je hier.
U kunt vanzelfsprekend de muis gebruiken, maar na een tijdje blijkt met het toetsenbord door Excel navigeren vaak een stuk sneller! Onderstaande tips zijn afkomstig uit mijn Handboek Excel 2021.
U kunt zoals beloofd met het toetsenbord door Excel navigeren (of beter: de werkbladen daarin). In de tabel ziet u wat er gebeurt als u op een bepaalde toets drukt.
Als u de Ctrl-toets ingedrukt houdt en op een pijltoets drukt, kunt u snel heen en weer. In een leeg werkblad hebt u de volgende mogelijkheden:
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Vaak zit u helemaal niet te wachten op een berg cijfers achter de komma, afronden in Excel is gelukkig geen probleem! Getallen afronden in Excel is afkomstig uit mijn Handboek Excel 2021.
Excel kan getallen afronden met de functie AFRONDEN. Dat gaat volgens de gebruikelijke regel: decimalen kleiner dan 5 worden naar beneden afgerond, de decimalen 5 en groter naar boven. U geeft hierbij op hoeveel cijfers er achter de komma moeten overblijven.
Opbouw van de functie AFRONDEN
=AFRONDEN(getal;aantal decimalen) Tussen de haakjes geeft u eerst op wat Excel moet afronden. Dat kan een getal zijn, een celverwijzing of een formule. Na de puntkomma geeft u het aantal decimalen op dat u wilt overhouden. De uitkomst is een getal, afgerond op het opgegeven aantal decimalen. Engels: ROUND
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
In Excel bent u ongetwijfeld veel in de weer met het toetsenbord, dus selecteren met toetsen in Excel voorkomt steeds weer grijpen naar de muis. Onderstaande tips zijn afkomstig uit mijn nieuwe Handboek Excel 2021.
U kunt cellen (ook) selecteren met toetsen in Excel, wat erg prettig kan zijn omdat u niet steeds weer uw hand naar de muis hoeft te bewegen. U gaat naar de cel die u wilt bewerken door op een van de pijltoetsen te drukken.
Wilt u een aantal cellen naast elkaar selecteren, houd dan de Shift-toets ingedrukt en druk op de pijltoets-Rechts.
• Wilt u een aantal cellen naar rechts selecteren, druk dan niet heel vaak op de pijltoets-Rechts, maar houd deze toets iets langer ingedrukt. De markering schuift dan automatisch opzij.
Wilt u een aantal cellen onder elkaar selecteren, houd dan de Shift-toets ingedrukt en druk op de pijltoets-Omlaag.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Excel is voor een sportclub inzetbaar voor allerlei zaken. Zoals bijvoorbeeld het opzetten van een speelschema. De tip ‘Maak een speelschema met Excel’ is afkomstig uit mijn boek Excel aan het werk, functies voor wiskunde en statistiek.
Stel je een schema voor een competitie op, dan wil je zeker weten dat ieder team twee keer tegen elk ander team speelt: één maal thuis en één maal uit. Je hebt een schema voor bijvoorbeeld zes teams ingedeeld, zie de afbeelding. In de eerste helft worden de eerste vijf wedstrijddagen gespeeld. In de tweede helft de andere vijf dagen, die zijn gewoon het spiegelbeeld van de eerste helft: wie op Dag 1 thuis speelt, speelt op Dag 6 uit enzovoort.
10CompetitieDe‘thuis’-teams staan in kolom C, de ‘uit’-teams in kolom D. Maak een tabel met bovenaan de teams 1 tot en met 6 naast elkaar en links de teams 1 tot en met 6 onder elkaar. Je checkt eerst de thuiswedstrijden en de vraag is: hoe vaak speelt team 1 tegen team 2? Of beter: hoe vaak staat team 1 in kolom C met team 2 ernaast in kolom D? Team 1 staat in F6 en team 2 in H5, om deze combinatie te tellen, zet je in H6 de formule:
=AANTALLEN.ALS(C:C;F6;D:D;H5)
Met AANTALLEN.ALS controleer je de indeling van een competitie.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Sinds meer Van Dalen niet meer op antwoord wacht, heerst er nogal wat onduidelijkheid over wat voorrang heeft. Aandacht voor de rekenvolgorde in Excel dus! Onderstaand fragment is afkomstig uit mijn boek Excel aan het werk, functies voor wiskunde en statistiek.
De berekeningen in een Excel-formule worden uitgevoerd van links naar rechts in de volgorde waarin ze in de formule staan. Maar zet je bijvoorbeeld een vermenigvuldiging en een optelling in één formule achter elkaar, dan gelden er voorrangsregels. De volgorde is:
1 machtsverheffen en worteltrekken;
2 vermenigvuldigen en delen;
3 optellen en aftrekken.
Zo wordt =3*2+4 afgewerkt als: eerst 3 maal 2, dat is 6 en dan plus 4, is samen 10. Het vermenigvuldigen heeft voorrang op het optellen.
• Het ezelsbruggetje ‘Meneer Van Dale Wacht Op Antwoord’ wordt niet meer gebruikt; die was niet eenduidig, want vermenigvuldigen leek voor delen te komen, maar die worden berekend in de volgorde waarin ze staan, evenals optellen en aftrekken.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Je kunt cellen filteren, en van die gefilterde selectie een subtotaal in Excel berekenen. Hoe dat in z’n werk gaat leest u hieronder. Afkomstig uit mijn boek Gegevens verwerken in Excel.
Als je een kolom in een tabel optelt met de functie SOM en je gaat die tabel filteren, dan zal de uitkomst van deze optelling altijd gelijk blijven: je ziet altijd het totaal van alle rijen, ook de niet-gefilterde getallen worden meegeteld. Wil je alleen de getallen optellen die gefilterd zijn, gebruik dan de functie SUBTOTAAL. Deze functie berekent een subtotaal in een lijst of database.
Syntaxis van SUBTOTAAL
=SUBTOTAAL(functiegetal; gebied)
Als functiegetal geef je een getal van 1 tot en met 11 op, of van 101 tot en met 111, dat aangeeft welke functie moet worden gebruikt, zie de volgende tabel; na de puntkomma verwijs je naar een gebied van cellen.
Deze functie is vooral praktisch als je een lijst gaat filteren. Deze laat het totaal zien van alleen de gefilterde rijen (of een andere berekening).
De tabel in dit voorbeeld heeft 300 rijen. Typ twee rijen lager, dus in C302, de formule:
=SUBTOTAAL(9;C1:C300)
Het functiegetal is 9, dus de functie SOM wordt gebruikt. Deze formule telt het aantal verkochte artikelen op.
Schakel vervolgens het filter in. Klik op de pijlknop bij Land; er gaat een menu open met alle landen. Schakel (Alles selecteren) uit, schakel bijvoorbeeld België in en klik op OK; je ziet hierna alleen de gegevens van België. De formule onderaan telt nu de aantallen van België op. Excel aan het werk Gegevens verwerken in Excel
Klik je bovendien op de pijlknop bij Product en kies je van de fietstypen alleen VTT (vélo tout terrain, mountain bike), dan zie je alleen de VTT’s die verkocht zijn in België. De formule onderaan telt dan het aantal VTT’s in België op.
Schakel je in het menu Land bijvoorbeeld Frankrijk en Spanje in, dan geeft de formule de totalen van deze beide landen.
• De 9 vooraan in de formule geeft aan dat je de gefilterde gegevens wilt optellen. Kies je daar een 1, dan krijg je het gemiddelde van de gefilterde records, met een 4 zie je de grootste waarde en met 5 de kleinste waarde daarvan.
• De functie SUBTOTAAL is bedoeld voor kolommen met gegevens en voor verticale gebieden, want het wegfilteren of verbergen van rijen is van invloed op het subtotaal.
Met de functie SUBTOTAAL tel je alleen de getallen op van het gefilterde land.
Leuke tip? Je vindt er nog veel meer in het boek Gegevens verwerken in Excel van Wim De Groot, want gegevens importeren in Excel vanuit Word is slechts een van de vele mogelijkheden. Met Excel kun je behalve rekenen ook gegevens bijhouden. Die kunnen in een eenvoudige tabel staan of in een professionele database. Vervolgens wil je die gegevens op een bepaalde manier op een rij zetten, verbanden zien, ze analyseren en conclusies trekken. Dat leer je in dit boek. Je hoeft hiervoor niet veel ervaring met Excel te hebben. De voorbeelden in dit boek worden helder uiteengezet, zodat je ze kunt aanpassen voor je eigen werk. Kortom: prima leesvoer voor een ieder die ook eens wat andere mogelijkheden van ‘s werelds meest bekende spreadsheet wil leren kennen.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Soms heb je willekeurige cijfers nodig. Voor een proefberekening, voor zomaar wat data of voor kansberekening. Dan kun je steeds zelf getallen bedenken, maar je kunt ze ook door Excel laten invoeren. Hiervoor gebruik je de functie ASELECT, ASELECTTUSSEN of ASELECT.MATRIX.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
In de belastingaangifte wordt met hele bedragen gewerkt. Je mag de bedragen afronden in je voordeel, dat betekent bij bedragen die je moet betalen of waarover je een percentage moet betalen: afronden naar beneden voor de belasting op een heel getal. Hierbij kun je vaak de functie GEHEEL toepassen. Neem bijvoorbeeld Box 3. Twee fiscale partners hebben samen een vermogen van 132.000. Er geldt een heffingsvrij vermogen van 61.692, zodat hun totale grondslag sparen en beleggen 70.308 is. Dat valt binnen de eerste schijf en die wordt verdeeld in 67% spaardeel en 33% beleggingsdeel. Staat de 67% voor het spaardeel in E7 en dit bedrag in G7 dan is de formule voor I7:
=GEHEEL(E7*G7)
Die kopieer je omlaag voor de andere delen. De bedragen worden naar beneden afgerond. Vervolgens telt van dit spaardeel 0,07% mee voor het fictieve voordeel. Met dit percentage in K7 bereken je dit voordeel in M7 met:
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
De tien grootste waarden optellen in Excel is snel te realiseren en komt best van pas. Stel, je hebt verkoopcijfers (of scores) en je wilt daar de tien grootste waarden uit halen en die optellen. Dat gaat niet met SOM.ALS, maar wel met SOMPRODUCT.
In het volgende voorbeeld staan de waarden onder elkaar in B2 tot en met B24. Je formule is:
=SOMPRODUCT(GROOTSTE(B2:B24;RIJ(1:10)))
Deze zoekt automatisch de tien grootste waarden uit het gebied en telt die op.
• Hier verwijst RIJ niet naar de gewone rijnummers in het werkblad, maar in het geheugen wordt een eigen tabel aangemaakt en daarvan worden de rijnummers gebruikt. Lees verder Grootste waarden optellen in Excel→
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Wilt u weten hoe laat het is, dan gebruikt u de functie NU. Eerder in dit hoofdstuk hebt u gelezen dat u de datum van vandaag krijgt met:
=VANDAAG()
De functie NU toont u hoe laat het op dit moment is.
Opbouw van de functie NU
=NU()
U typt wel haakjes achter deze functie, maar NU werkt zonder argumenten, dus tussen de haakjes staat niets. De uitkomst is het moment van invoeren; u krijgt de datum met uren en minuten. Druk op de functietoets F9 om de tijd bij te werken.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Afronden van getallen kan op allerlei manieren, en dus is afronden naar een veelvoud in Excel slechts een van de opties. Onderstaand fragment is afkomstig uit mijn boek Excel aan het werk, functies voor wiskunde en statistiek.
Bij de functies voor afronden tot nu toe laat je Excel naar boven of beneden afronden, waarbij je zelf bepaalt hoe groot de stap is. Met AFRONDEN. BOVEN.WISK neemt Excel het volgende hogere veelvoud en met AFRONDEN.BENEDEN.WISK ga je naar het lagere veelvoud. Maar je kunt ook door Excel laten opzoeken of het omhoog of omlaag moet; de volgende functie neemt automatisch het veelvoud dat het dichtstbij ligt.
De functie AFRONDEN.N.VEELVOUD
Met de functie AFRONDEN.N.VEELVOUD gaat Excel naar het dichtstbij liggende veelvoud.
Syntaxis van AFRONDEN.N.VEELVOUD
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(getal; factor)
Tussen de haakjes geef je de waarde op als getal of verwijzing; daarna geef je de factor op waarop je wilt afronden.
Resultaat: het getal wordt afgerond naar het dichtstbij gelegen veelvoud van het getal dat je opgeeft.
De uitkomst is bijvoorbeeld 15 met:
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(16,4;3)
Want 15 is het veelvoud van 3 dat het dichtst bij 16,4 ligt. Je krijgt 18 met de formule:
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(16,6;3)
Want 18 ligt dichter bij 16,6 dan 15. Bereken je over een bedrag in B2 een korting van vijf procent en wil je dat afronden op een veelvoud van vijf euro, dan neem je de formule:
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(B2*(1-5%);5)
Staat er 130 in B2, dan is 5% daarvan 6,50. Dat afgetrokken van 130 is 123,50 en afgerond naar het dichtstbijzijnde veelvoud van 5 maakt 125.
Wil je bedragen afronden op vijf cent, dan is je formule:
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(B2;0,05)
Met bijvoorbeeld 13,67 in B2 krijg je 13,65. Dit heeft hetzelfde effect als de formule uit de paragraaf Afronden op vijf cent (pagina 46), namelijk:
=AFRONDEN(B2/5;2)*5
• Werk je met negatieve getallen, dan moet de factor ook negatief zijn.
Help! Ik zie #GETAL!
Bij de functie AFRONDEN.N.VEELVOUD moeten het getal dat je bewerkt en de factor waarop je afrondt, beide positief of beide negatief zijn. Doe je dat niet, dan krijg je de melding #GETAL!, zoals met de volgende formule:
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(16,4;-3)
Afronden naar veelvoud van een uur
Je kunt in Excel ook een tijdsduur afronden. In feite is dit ook afronden naar een veelvoud, namelijk van een uur, een kwartier enzovoort.
• Goed om te weten: een dag heeft in Excel de waarde 1, dus een uur is 1/24.
Je typt bijvoorbeeld in C3 het tijdstip waarop je begint, in D3 het tijdstip waarop je stopt en je trekt die in E3 van elkaar af; je ziet je gewerkte uren. Wil je deze gewerkte uren afronden op hele uren, typ dan in F3 de formule:
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(E3;1/24)
Deze rondt de tijdsduur in E3 af op een heel uur (dat is 1/24).
Je mag een uur ook als “1:00” opgeven, dus het volgende kan ook:
=AFRONDEN.N.VEELVOUD(E3;”1:00″)
Voor afronden op het dichtstbijzijnde kwartier heb je dezelfde opties, namelijk 1/24 delen door 4 of een kwartier als “0:15” opgeven. Dus als de tijdsduur in E3 staat, kun je kiezen uit:
Nog veel meer weten over het gemiddelde berekenen in Excel? Lees dan mijn boek Excel aan het werk, functies voor wiskunde en statistiek. Daarin worden honderd rekenfuncties van Excel besproken op het gebied van wiskunde en statistiek. Die worden uitgelegd aan de hand van voorbeelden. Je leert hoe je een functie gebruikt, zodat je die kunt toepassen in je eigen werk, studie of hobby.
Nadat je hebt gezien hoe je een formule samenstelt, ga je de diepte in. Tot de behandelde onderwerpen behoren:
optellen, tellen en gemiddelde berekenen
totaal, aantal en gemiddelde voor een beperkte groep berekenen en op meer criteria
afronden in allerlei stappen
werken met breuken en logaritme
willekeurige getallen trekken
kansen en standaardafwijking berekenen
getallen in groepen verdelen met statistische functies
correlatie, trend en regressie tussen getallenreeksen vinden
Dit boek is te gebruiken met Excel 2010 tot en met 2019 (en Microsoft 365).
Je kunt negentig gratis oefenbestanden bij dit boek downloaden. In de ene helft staan alleen de gegevens zodat je zelf aan de slag kunt, in de andere helft van de bestanden zijn de voorbeelden helemaal uitgewerkt.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Je kunt ook rekenen met breuken in Excel, wat vooral voor scholieren zo af en toe best praktisch kan zijn natuurlijk. Onderstaand artikel is een destillaat uit mijn boek mijn boek Excel aan het werk, functies voor wiskunde en statistiek.
Werken met breuken in Excel is geen probleem, het programma beschikt over diverse functies speciaal voor die tak van sport bedoeld. Zo is er bijvoorbeeld de functie GGD. Het is gebruikelijk om een breuk zo klein mogelijk te schrijven. Dit heet vereenvoudigen. Om een breuk te kunnen vereenvoudigen zoek je naar de grootste gemene deler van de teller en de noemer, ofwel de grootste gemeenschappelijke deler. De afkorting hiervoor is ggd. De deler is het getal waardoor je deelt.
Wim de Groot schrijft artikelen over Excel voor het populaire tijdschrift ComputerIdee en boeken bij van Duuren Media. Als freelance auteur heeft hij al vele lezers weten te boeien met dit rekenprogramma. Hij begeleidt in de gezondheidszorg mensen op het gebied van levensvragen. Daarbij is helder communiceren van groot belang. Dat hij helder kan communiceren blijkt ook in zijn uitleg van Excel. Aan beginnende en gevorderde gebruikers laat hij zien hoe ze de mogelijkheden van dit rekenwonder kunnen benutten. Als nuchtere noorderling doet hij niet moeilijk over zaken die ingewikkeld lijken. Zijn doel is om u plezier te laten beleven aan uw computer en aan Excel in het bijzonder. De boeken van Wim vind je hier.
Een toelichting achter een rood driehoekje heet een notitie in Micorosft 365 en een opmerking in Office 2021. U kunt in Microsoft 365 overleggen door middel van opmerkingen.
Met AANTALLEN.ALS controleer je de indeling van een competitie.
Met de functie SUBTOTAAL tel je alleen de getallen op van het gefilterde land.
Leuke tip? Je vindt er nog veel meer in het boek 
Opbouw van de functie NU
